Oudere werknemers maken massaal gebruik van landingsbanen

Sinds 1 januari zijn de mogelijkheden voor landingsbanen -minder werken op oudere leeftijd- ingeperkt. Dat kan pas vanaf 60 jaar, terwijl dat vroeger 55 jaar was. Er zijn uitzonderingen voor zware beroepen, lange loopbanen en herstructureringen.

Er gold wel een overgangsperiode. De aanvragen die voor 1 april toekwamen bij de RVA en waarvan het tijdskrediet inging voor 1 juli konden genieten van het vorige stelsel.

Van die overgangsregeling is massaal gebruik gemaakt, zo blijkt uit RVA-cijfers over het tweede kwartaal van 2015. Tussen het tweede trimester 2014 en het tweede trimester 2015 is er een toename van het aantal werknemers in loopbaanonderbreking (overheidspersoneel), tijdskrediet (privésector) of thematisch verlof (ouderschapsverlof, verlof voor medische bijstand of palliatieve zorgen) met 5,6 procent.

De stijging zit vooral bij aanvragen om de loopbaan met één vijfde te verminderen, waar de landingsbanen voornamelijk onder vallen. Bij overheidspersoneel was er een stijging in het tweede trimester met 9,6 procent tot 32.763 mensen die vier vijfden gingen werken. In de privésector is de groei nog meer uitgesproken: een stijging met 13,5 procent tot 107.001 werknemers.

"Het gaat waarschijnlijk om een anticiperend effect op de leeftijdsverhoging van 55 naar 60 jaar, te weten de leeftijd waarop de loopbaan gedeeltelijk kan worden onderbroken in het einde loopbaanstelsel met verhoogde uitkeringen", aldus de RVA over het succes van deze landingsbanen.

Nog uit de RVA-cijfers over de arbeidsmarkt in het tweede trimester blijkt dat het aantal werklozen met bedrijfstoeslag -het vroegere brugpensioen- blijft afnemen: min vijf procent. De voorwaarden voor brugpensioen zijn strenger, en steeds meer werklozen die behoren tot de babyboom-generatie komen op pensioenleeftijd.

De RVA-cijfers tonen ook een verbetering van de conjunctuur aan. Dat blijkt niet alleen uit de daling van het totale aantal werklozen, dat voor het vierde trimester op rij daalt, maar in het bijzonder uit de daling van de jonge werklozen. Jongeren zijn de eerste die bij een verbeterende economie worden aangeworven, en bij een verslechterende economie worden ontslagen. Die jeugdwerkloosheid daalde met 18,4 procent tussen het tweede trimester vorig jaar en dit jaar.

De betere economie is ook te merken aan de economische werkloosheid. Het aantal dagen tijdelijke werkloosheid wegens economische redenen daalde 18,2 procent.

De RVA heeft ook cijfers over het gebruik van dienstencheques. Na twee trimesters van daling en een trimester van stijging, is het aantal gebruikte dienstencheques opnieuw gedaald in het tweede trimester, met 2,9 procent. Het aantal gebruikers steeg wel, met 2,6 procent. Het aantal erkende ondernemingen is onder de 2.000 terechtgekomen, op 1.998 in juni. In december 2011 waren dat er nog 2.754. De RVA wijt die daling aan doorgedreven professionalisering in de sector, met nieuwe erkenningsvoorwaarden.