"Oekraïens leger schiet op menigte in Donetsk"

UpdateSoldaten van de Oekraïense nationale garde hebben het vuur geopend op een menigte voor het stadhuis in Krasnoarmeisk in het oosten van Oekraïne. Volgens een leider van de separatisten zijn daarbij doden gevallen. Enkele uren voor de schietpartij hadden tientallen leden van de garde in Krasnoarmeisk een eind gemaakt aan het stemmen in een referendum over soevereiniteit voor de regio.

Redactie 11-05-14, 20:34 Laatste update: 11:31 Bron: BELGA

Een fotograaf van AP die getuige was van de schietpartij zag twee mensen levenloos op de grond liggen. Opstandelingenleider Denis Poesjilin zei tegen het persbureau ITAR-Tass dat er een onbekend aantal doden was gevallen.

Zodra de uitslagen van het door pro-Russische separatisten georganiseerde referendum binnen zijn, moet de Oost-Oekraïense regio Donetsk zijn eigen leger en overheid opbouwen. Regeringstroepen worden vanaf dat moment beschouwd als 'illegale bezetters'. Dat zei Dennis Poesjilin, een leider van de zelf-uitgeroepen Republiek Donetsk, vandaag tegen persbureau Interfax. "Het is nodig om zo snel mogelijk overheidsorganen en militaire autoriteiten te vormen", zei Poesjilin verder.

Omstreden referendum
In Oost-Oekraïne organiseren separatisten vandaag het omstreden referendum voor meer autonomie. De organisatoren zijn tevreden over de opkomst. In de regio Donetsk zou ruim de helft van de kiesgerechtigden zijn stem hebben uitgebracht, en in de regio Loehansk 80 procent. Dat zei het hoofd van de kiescommissie van de Volksrepubliek in Donetsk tijdens een persconferentie. "De deelname overtreft al onze verwachtingen."

De regering van Oekraïne liet vandaag opnieuw weten dat de uitslag niets verandert aan de samenstelling van het land. De uitslag wordt in de loop van de nacht verwacht. Onafhankelijke bevestiging van de cijfers is niet mogelijk.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken van Oekraïne noemde de stembusgang een 'misdadige farce', met 'in bloed gedrenkte stembiljetten'. Volgens een functionaris gaat twee derde van het gebied niet stemmen.

In de beide regio's wonen in totaal ongeveer 6,5 miljoen mensen. Zij kunnen vooral stemmen in scholen. "Inwoners nemen actief deel aan het referendum. Dat is de informatie die ons heeft bereikt uit andere steden", zei een woordvoerster van de zelfuitgeroepen Volksrepubliek van Donetsk.

Duwen bij stembureau
In de zuidoostelijke havenstad Marioepol is de belangstelling ook groot. Op beelden van de Russische staatstelevisiezender RT is te zien hoe honderden kiezers voor een stemlokaal staan de wachten. Met hun ellebogen proberen ze zich een weg naar voren te banen door de menigte.

Sommigen waren er al vroeg bij. Ze liepen door straten met barricades, rubberen banden en omgevallen bomen naar de stemlokalen. "We willen in ons eigen land leven", zei een 20-jarige student die in een universiteitsgebouw stemde.

Het referendum lijkt op het laatste moment in elkaar te zijn geflanst. Stembiljetten werden zonder de benodigde veiligheidsmaatregelen afgedrukt, het aantal stembureaus was in veel regio's beperkt en de registratie van kiezers was niet eenduidig geregeld.

Veel kiezers lieten zich daardoor niet uit het veld slaan. "We zijn allemaal voor een onafhankelijk Donetsk", zei een 33-jarige kiezer. "Dat betekent dat we die fascistische, pro-Amerikaanse regering in Kiev achterlaten, die ons niets goeds heeft gebracht." De meningen verschillen overigens over waarover precies wordt gestemd. Sommigen menen te gaan stemmen over meer zelfstandigheid, anderen over onafhankelijkheid.

Niet erkend
De regering in Kiev, de Europese Unie en de Verenigde Staten erkennen het referendum niet. "De zogenaamde referenda zijn onwettelijk en we erkennen de resultaten ervan niet", zegt Maja Kocijancic, woordvoerder van de Europese Hoge Vertegenwoordiger Catherine Ashton. Ook de Russische president Vladimir Poetin riep de separatisten op de volksraadpleging uit te stellen. De Oekraïense interim-premier Oleksander Toertsjinov waarschuwde pro-Russische regio's voor de afgrond als ze voor zelfbestuur stemmen. De organisatoren van de referenda "hebben geen democratische legitimiteit" en het houden van die referenda strookt niet met de gezamenlijke verklaring die alle partijen in Oekraïne in Genève deden om de spanningen in het land te verminderen.

De EU-buitenlandministers komen overigens maandagmorgen in Brussel bijeen om te praten over verdere sancties tegen Rusland. De lijst met Russische mensen die een inreisverbod krijgen en wiens rekeningen geblokkeerd worden, zou uitgebreid kunnen worden. Naar verluidt zouden ook organisaties en bedrijven aan die lijst kunnen worden toegevoegd.

In beide gebieden zijn Oekraïense regeringstroepen bezig met een antiterreuroperatie tegen separatisten. In de omgeving van de Oost-Oekraïense stad Slavjansk vond vanochtend een schietpartij plaats tussen Oekraïense militairen en pro-Russische milities. Ook waren er zware explosies te horen. Ook zouden de gevechten om de televisietoren van Slavjansk vanochtend verder zijn gegaan.