Accurate aanpak buikgriep in het verschiet

In tegenstelling tot de griep bestaat er geen vaccin tegen buikgriep, dat ondanks de benaming helemaal geen relatie heeft met griep. Je krijgt gastro-enteritis meestal door het consumeren van besmet voedsel of water.

Het norovirus is heel besmettelijk, waardoor het zich makkelijk kan verspreiden op plekken waar veel mensen samenkomen: het werk, de trein, de school van je kinderen, een cruiseschip, bejaardentehuizen en ziekenhuizen. Je krijgt dan wel de raad om altijd goed je handen te wassen, maar dat sluit niet uit dat het virus toch wordt overgedragen.

"Het virus is erg bestand tegen ongunstige omstandigheden, zoals temperatuurschommelingen en handontsmetting", bevestigt doctor Joana Rocha-Pereira, virologe aan het Rega Instituut van de KU Leuven. "Jonge kinderen, senioren of mensen met een zwak afweersysteem vormen risicogroepen. Diarree kan ernstige gevolgen hebben voor hen en soms lange tijd aanhouden." Een Imodiumpilletje helpt, tijdelijk, maar dan blijft het virus wel langer in je darmen aanwezig. Tot op heden bestaat er nog geen geneesmiddel en moet je dus gewoon uitzieken.

"Ik ben zelf al tien jaar met onderzoek naar het norovirus bezig, maar het was moeilijk te achterhalen in welke menselijke cellen het actief is", geeft Rocha-Pereira aan. "Tot ik op een congres iemand ontmoette die wetenschappelijk onderzoek deed met larven van zebravisjes. Aangezien ik dat ook weleens wilde uitproberen, zijn we begonnen met het infecteren van zebravislarven met het norovirus."

De wetenschappers gebruikten het norovirus uit de stoelgang van besmette personen en injecteerden een minieme hoeveelheid in de larven. Omdat die heel erg klein, doorzichtig en gemakkelijk genetisch te veranderen zijn, konden de wetenschappers onder meer via een microscoop zien waar het virus zich in de larven bevond. Voor het eerst sinds de jaren 70, toen men het norovirus ontdekte, was het mogelijk om het menselijke norovirus in detail te bestuderen in een klein proefdier.

Rocha-Pereira: "Onze ontdekking is een gevolg van out-of-the-box denken. Ik had nooit gedacht dat ik de wetenschapper zou zijn die zou bijdragen aan zo'n doorbraak in het norovirus-onderzoek."

Een van de volgende stappen is de ontwikkeling van een geneesmiddel. Dat zou een grote impact hebben op de risicogroepen en het eindeloos verspreiden van het virus voorkomen. "De eerste tests in zebravislarven tonen aan dat bepaalde moleculen het virus kunnen afremmen", zegt Rocha-Pereira. "Nu is het zaak om industriële partners te vinden, die samen met ons vooruit willen gaan. Dat zal niet makkelijk zijn, omdat je met verschillende doelgroepen zit, van hele jonge kinderen tot hele oude mensen. In het ideale geval duurt het nog drie tot vijf jaar voor we een goed medicijn op de markt hebben."

Tests met zebravissen in zoektocht naar behandeling tegen infecties met norovirus

KU Leuven, Rega Instituut

Joana Rocha-Pereira, virologe

Buikgriep genezen en verspreiding ervan voorkomen

3-5 jaar