Drie simpele proeven tonen aan hoe schadelijk sigaretten echt zijn voor het milieu

De tests in de Anti-Smoking Edukit zijn even simpel als frappant. Professor Persoone heeft al één test gedaan zodat we in één oogopslag zien wat de gevolgen zijn. “Ik heb zaadjes van waterkers op een kartonfilter gelegd. De zaadjes die kraantjeswater kregen hebben na twee dagen al kiemen. De zaadjes die water kregen waar een peuk heeft ingelegen doen niets. Ook bij de twee andere testen kan je onder een microscoop zien dat het zoetwaterdiertje en het zeewaterdiertje die water krijgen met een peuk het niet overleven.” De tests lijken dan wel simpel, er ging jaren onderzoek aan vooraf. Guido Persoone werkte 35 jaar als diensthoofd van het laboratorium milieutoxicologie in de universiteit van Gent. Hij ontwikkelde na meer dan 10 jaar onderzoek testkits voor toxicologisch onderzoek en creëerde de spin-off MicroBioTests. “We zijn erin geslaagd om van bepaalde organismen de eitjes te bewaren in een slapende toestand. Als je dan een test wil uitvoeren kan je het eitje gemakkelijk laten uitkomen. Het bedrijf produceert nu eitjes voor 16 verschillende kits die wereldwijd in 45 landen gebruikt worden.” De professor is sinds een jaar niet meer actief betrokken in het bedrijf, maar hij kon het niet laten om ook na zijn ‘pensioen’ onderzoek te doen.

“Het probleem van de vervuiling van de peuken intrigeert me. Jaarlijks worden meer dan 5000 miljard sigaretten gerookt. Twee derde van die peuken wordt weggegooid en komen in het milieu terecht. In Vlaanderen belanden er per dag 100.000 peuken op straat. Peuken vormen de helft van alle zwerfvuil dat in het milieu terecht komt blijkt uit heel wat onderzoeken. Alleen is er nog heel weinig onderzoek uitgevoerd naar de gevolgen voor de bodem. Er wordt altijd gekeken naar de problematiek van zwerfvuil, maar niet wat al die toxische stoffen die in de peuk opstapelen tijdens het roken doen met de organismen. Ik heb wereldwijd twee studies gevonden. Het probleem is dat de chemische stoffen die in de peuken zitten oplossen en giftig zijn voor het leven in de bodem en het water. Wat daar de gevolgen van zijn op grote schaal is nog nooit grondig onderzocht, maar mijn edukits tonen alvast aan dat er zeker een invloed is.”

De edukits worden verkocht voor 15 euro aan scholen. “Ik heb ze nog niet officieel gelanceerd, maar via bevriende wetenschappers zijn er wel al 100 kits in gebruik in scholen in Zuid-Korea en 500 in Duitsland. Ik heb ze nu voorgesteld aan de leerkrachten van de basisscholen van mijn thuisgemeente De Haan. De gemeente heeft ze aangekocht om te gebruiken in de scholen. Ze zijn ideaal voor kinderen van het laatste jaar lager onderwijs of de eerste jaren middelbaar. Ik hoop met deze edukits jongeren op deze bepalende leeftijd aan te tonen hoe ongezond sigaretten zijn voor de mens maar ook voor het milieu zodat ze er niet aan beginnen. Ik heb de prijs bewust heel laag gehouden zodat zoveel mogelijk scholen kunnen volgen om hun leerlingen te sensibiliseren.”

Op donderdag 23 januari 2020 is er in de bibliotheek van De Haan een voordrachtavond over de Anti-Smoking Edukit. Meer info via www.antismokingedukit.be of info@antismokingedukit.be.