Wereldwijd recordaantal coronabesmettingen in een week, merendeel is voor rekening van Europa

Lees alles over het coronavirus in dit dossier.

De cijfers, die zijn gebaseerd op de dagelijkse verslagen van de gezondheidsautoriteiten in elk land, zijn de hoogste sinds de pandemie eind 2019 uitbrak. Het gaat bovendien om een onderschatting aangezien heel wat minder ernstige of asymptomatische gevallen ondanks de toegenomen screening in veel landen onder de radar blijven. Daarbij komt nog dat het testbeleid van land tot land verschilt.

Zeker is in elk geval dat met zo’n 6.550.000 gedetecteerde gevallen tussen 22 en 28 december, of een gemiddelde van concreet 935.863 per dag, het virus momenteel aan een ongekend hoog tempo circuleert. Het vorige record dateert van de periode van 23 tot 29 april en was goed voor 817.000 dagelijkse gevallen wereldwijd.

Het merendeel van de nieuwe besmettingen is voor rekening van Europa, waar de afgelopen zeven dagen meer dan 3,5 miljoen gevallen zijn geregistreerd (gemiddeld meer dan 510.000 per dag). Ook hier is sprake van een record: bij vorige golven werden in de regio nooit meer dan 300.000 gevallen per dag vastgesteld.

De stijging heeft tot dusver niet geleid tot meer sterfgevallen. Afgelopen week werden gemiddeld 6.450 coronadoden per dag gerapporteerd. Dat is volgens AFP het laagste aantal sinds eind oktober 2020. In de week van 20 tot en met 26 januari 2021 werden de meeste sterfgevallen gemeld, gemiddeld 14.800 per dag.

Sinds de ontdekking van het coronavirus twee jaar geleden zijn meer dan 282 miljoen besmettingen vastgesteld. Ruim 5,4 miljoen mensen zijn aan Covid-19 overleden. Het gaat hierbij alleen om gevallen die officieel bij de autoriteiten bekend zijn. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) denkt vanwege de oversterfte in de wereld dat het werkelijke dodental twee tot drie keer hoger is.

De snelle groei van het aantal besmettingen is volgens de WHO wellicht een gevolg van enerzijds een verlies aan immuniteit en anderzijds de steile opmars van de veel besmettelijkere omikronvariant. De organisatie waarschuwt voor het “zeer hoge” risico dat deze variant met zich meebrengt. Directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus van de WHO toonde zich woensdag wel voorzichtig optimistisch over 2022. “Dit kan het jaar worden dat de acute pandemie achter de rug is”, zei hij op een persconferentie in Genève.

Voorlopige gegevens uit Zuid-Afrika, Groot-Brittannië en Denemarken tonen intussen dat zieken met de omikronvariant niet zo vaak in het ziekenhuis moeten worden behandeld, terwijl dat wel het geval was bij de deltavariant. Wel zijn nog meer studies nodig om de waarnemingen beter te begrijpen.

“Omikron dringt makkelijk door in de bovenste luchtwegen maar geraakt veel moeilijker tot diep in de longen zelf, tonen eerste onderzoeken op kweekjes van menselijk weefsel aan”, klinkt het bij viroloog Johan Neyts (KULeuven). “Dat zou het minder ziek worden door omikron mogelijk kunnen verklaren.”

Een erg besmettelijk virus dat enkel wat verkoudheidssymptomen geeft, zou op zich goed nieuws zijn. Als iedereen op die manier geïnfecteerd geraakt zonder ernstige gevolgen, dooft de epidemie vanzelf uit. Maar er zijn belangrijke kanttekeningen, waarbij de besmettelijkheid een grote rol speelt. “Als omikron slechts half zo ernstig is, wordt het voordeel in de ziekenhuizen bij een verdubbelingstijd van twee tot drie dagen op enkele dagen teniet gedaan”, legde biostatisticus Tom Wenseleers (KU Leuven) bijvoorbeeld uit in een gesprek met De Morgen. 

“Door de exponentiële stijging speelt al heel snel de kracht van de grote getallen. Ook al is het percentage mensen dat naar het ziekenhuis moet na een besmetting lager dan bij delta, de muur van besmettingen zal dan nog steeds voor een enorme toename in ziekenhuisopnames zorgen. In Londen zitten ze door de felle stijging van de besmettingen qua ziekenhuisopnames nu al bijna twee keer boven de piek van de vorige deltagolf, en de top is nog niet bereikt.”