Van vergiftiging herstelde Navalny vlak voor terugkeer naar Rusland: “Duitsers zijn totaal anders dan ik dacht”

‘Dank Freunde’, schrijft Navalny aan het eind van zijn bericht. Het is volgens hem het enige Duits dat hij zelf kan schrijven. De Rus was naar eigen zeggen zo onder de indruk van iedereen die hem hielp, dat hij na twee maanden in het ziekenhuis in Berlijn even had besloten om Duits te leren. “Maar helaas, het is niet gelukt. De taal van filosofen en dichters is niks voor mij. Ik zal Google Translate gebruiken”, bekent hij.

De Russische oppositieleider zegt verbaasd te zijn hoezeer de Duitsers niet overeenkomen met het stereotiepe beeld dat hij van hen had. “Duitsers glimlachen nooit, willen geen vrienden zijn maar slechts oorlog voeren en bevelen geven en opvolgen”, dacht de Rus, maar niets is minder waar volgens hem. 

“Het zijn echt aardige mensen met een groot gevoel voor humor, die altijd proberen te helpen. Twee stereotypen kloppen wel: ze komen nooit te laat (dat vond ik geweldig, want ik hou er ook niet van om te laat te zijn) en ze houden er echt van om voor alle gelegenheden regels te bedenken en die vervolgens op te volgen (eerst vervelend tot je beseft dat ze daarom zo goed leven)”, schrijft hij. 

Dan somt hij alle mensen op die hem en zijn gezin de voorbije vijf maanden hebben geholpen. “De artsen, verpleegsters en fysiotherapeuten dankzij wie ik weer kan lopen en zelfs push-ups kan doen, de vele politieagenten, politici en advocaten maar ook degenen die woonruimte aan ons verhuurden en de buren die ons belden om een drankje te komen drinken. Daarnaast ook verkopers in winkels, journalisten, leraren, aanklagers die mij hebben ondervraagd op verzoek van Rusland en de bondskanselier. Ik had hier een vrij brede sociale kring en ik kan iedereen alleen maar enorm bedanken.’

Navalny kocht naar eigen zeggen tickets voor een vlucht met de (goedkope) Russische luchtvaartmaatschappij Pobeda, een dochter van Aeroflot, naar Moskou. Volgens de Berlijnse krant Der Tagesspiegel vertrekt het vliegtuig om 14.45 uur en landt het toestel om 17.20 uur op de internationale luchthaven Vnukovo, waar het dan 19.20 uur is. 

De Kremlin-criticus riep zijn aanhangers op hem te verwelkomen. Hij verwacht bij aankomst meteen te worden opgepakt. Volgens een van zijn advocaten riskeert Navalny 3,5 jaar cel in Rusland. De autoriteiten zouden de politicus aanrekenen dat hij zich niet heeft gemeld nadat hem in een fraudezaak een voorwaardelijke gevangenisstraf was opgelegd vanwege verduistering.

De Russische oppositieleider werd op 20 augustus onwel tijdens een binnenlandse vlucht en belandde bewusteloos in een ziekenhuis in Siberië. Aanhangers gingen ervan uit dat hij was vergiftigd, maar artsen verklaarden dat er geen sporen van gif in zijn bloed waren aangetroffen. Navalny zou volgens hen een stofwisselingsziekte hebben, veroorzaakt door een lage bloedsuikerspiegel.

De Duitse organisatie Cinema for Peace bood hulp aan en stuurde een privéjet met artsen naar Rusland om Navalny op te halen. Navalny’s echtgenote smeekte de Russische president Poetin in een brief haar man te laten vertrekken. De artsen in Omsk verboden Navalny’s transport aanvankelijk, omdat zijn toestand nog niet stabiel genoeg zou zijn voor zo’n ambulancevlucht. Een dag later stemden ze alsnog in met het overvliegen van Navalny.

Die werd voor vertrek overigens volledig uitgekleed, maar eist zijn kleding terug. “Gezien het feit dat er een industriële chemische stof op mijn lichaam is gevonden en die zeer waarschijnlijk via contact met mijn lijf is overgebracht, zijn mijn kleren een zeer belangrijk bewijsstuk”, schreef hij op sociale media. Volgens Nalavny bekende een Russische agent de gifaanval tijdens een telefoongesprek waarin hij zich voordeed als assistent van het hoofd van de Russische veiligheidsdienst. Het gif zou aan de binnenkant van de onderbroek van de oppositieleider zijn gesmeerd.

Navalny ontwaakte begin september uit de kunstmatige coma waarin hij werd gehouden en reageerde op ‘verbale prikkels’, meldde het Charité-ziekenhuis in Berlijn toen. De Rus had aanvankelijk moeite met fysieke inspanning zoals traplopen omdat zijn benen trilden. “Ik kom er weer bovenop, maar de weg naar herstel zal lang zijn”, schreef Navalny (44). Hij zei ook dat hij zijn telefoon nog steeds niet kan gebruiken en moeite heeft om water in zijn glas te schenken.

Voor Duitsland staat vast dat Navalny is vergiftigd met het zenuwgif novitsjok. De Duitse regering verklaarde op basis van de eigen testresultaten ‘ondubbelzinnig bewijs’ te hebben voor de vergiftiging. Laboratoria in Zweden en Frankrijk stelden dat onafhankelijk van elkaar ook vast. Duitsland overhandigde zijn testresultaten aan de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW). Die bevestigde de aanwezigheid van het zenuwgif in Navalny’s bloed. 

“We herhalen de oproep aan Rusland om uitleg te geven over de gebeurtenissen. We staan in nauw contact met onze Europese bondgenoten over verdere stappen”, verklaarde de woordvoerder van bondskanselier Angela Merkel vorige week maandag. Rusland ontkent iets met de vergiftiging te maken te hebben en zegt eerst bewijs te willen zien.