Uniek: chimpansee Fiffy kan weer zien na operatie door Nederlandse oogartsen

Chimpansee Fiffy werd in 2008 door hulporganisatie Stichting AAP gered in Frankrijk. Fiffy, die tussen de dertig en veertig jaar oud wordt geschat, leefde een eenzaam bestaan op een zolder in de buurt van Parijs. 

Fiffy werd als baby door een echtpaar opgevoed alsof het een mensenkind was. Na acht jaar konden ze haar niet meer aan en werd ze zonder pardon opgesloten op zolder. Daar heeft Fiffy vele jaren moeten doorbrengen, zonder beweegruimte, zonder zonlicht en helemaal alleen. Het dier werd uiteindelijk dus in 2008 bevrijd. Ze had toen ernstig overgewicht en was in slechte conditie. Naast een nieuw dieet moest Fiffy ook nieuw gedrag met soortgenoten aanleren.

Dat ging allemaal goed, maar de laatste maanden maakte Fiffy steeds minder contact. De chimpansee kreeg ernstige staar of cataract, een oogziekte waarbij de ooglens troebel wordt. Door de oogproblemen kon Fiffy geen licht meer verdragen, verstopte ze zich onder een deken of hield ze haar handen voor haar ogen. Ze bleek zowel haar voedsel als haar groepsgenoten nauwelijks meer te zien en dreigde uit de groep te vallen. Een dierenarts van AAP besloot dat het zo niet langer kon en vroeg oogartsen om advies. 

Uiteindelijk werd beslist om haar te laten opereren. “Door de geweldige inzet van de oogartsen en assistenten van het Leidse ziekenhuis en de leveranciers van de benodigde apparatuur, kon de staaroperatie op 23 mei in het Chimpansee Complex van AAP in Almere plaatsvinden”, meldt de stichting.

Dierenarts Hester van Bolhuis van AAP reageerde na afloop: “De operatie was voor iedereen spannend. Voor de oogartsen was het de eerste keer dat ze een aap opereerden. Het was ook een lastige operatie, omdat vooral in het rechteroog de cataract zeer ernstig was, en de lens vergroeid bleek aan het kapsel. De operatie duurde in totaal tweeënhalf uur, maar het is allemaal heel goed gegaan. Ik ben ontzettend dankbaar voor alle hulp en enthousiast om Fiffy haar zicht terug te geven. Fiffy heeft al zoveel moeten meemaken in haar leven, dit is het minste wat we voor haar konden doen.”

De oogartsen van het LUMC, Irene Notting en Yanny Cheng, zijn blij dat ze Fiffy konden helpen. “Normaal opereer ik mensen die ik goed kan voorbereiden en die kunnen vertellen wat de klacht is”, zegt Notting. “Bij deze aap was zelfs het vooronderzoek al een uitdaging. Onze apparatuur is niet voorzien op de vorm van haar hoofd. Maar het is gelukt: Fiffy heeft nu ultramoderne lenzen. Links voor dichtbij en rechts voor veraf, want een leesbril is voor haar natuurlijk geen optie.”

Toen Fiffy bijkwam uit de narcose, was ze volgens haar verzorgers overweldigd door haar nieuwe zicht en raakte ze niet uitgekeken op haar handen en het platform in haar verblijf. Ze ziet de dierenverzorgers nu al van ver aankomen met aardbeien, iets wat ze eerder niet eens opmerkte.

De chimpansee was vooraf getraind om na de operatie druppeltjes in de ogen te krijgen, iets wat ze met tegenzin toestaat nu ze weer kan zien. Het zal een bijzonder weerzien zijn als ze straks terug bij haar groepsgenoten mag. Ze werd maar een paar dagen van haar groep gescheiden, maar heeft hen al maanden nauwelijks kunnen zien.