Twee Britse 'IS-Beatles' noemen onthoofdingen “een vergissing”

De mannen zouden deel uitgemaakt hebben van een groepje van vier Britse jihadi’s die samen een IS-cel vormden die door overlevende gijzelaars ‘The Beatles’ werd genoemd omwille van hun Engelse accenten. De beruchte ‘Jihadi John’ stond aan de leiding van de cel.

De cel hield meer dan 20 westerlingen gegijzeld in Syrië en raakte bekend om haar brutaliteit, de foltering van gijzelaars en de onthoofding van meerdere Amerikaanse, Britse en Japanse journalisten, hulpverleners en Syrische soldaten in 2014 en 2015.

De twee mannen, El Shafee Elsheikh and Alexanda Amon Kotey, verblijven momenteel in een gevangenis in Noord-Syrië. Ze werden begin januari opgepakt door de Syrische Democratische Strijdkrachten. Jihadi John sneuvelde al in 2015 tijdens een droneaanval op Raqqa. Het vierde lid, Aine Lesley Davis, werd opgepakt in Turkije en er in 2017 veroordeeld tot zeven jaar cel.

De mannen geven toe dat ze lid waren van Islamitische Staat, maar weigeren dieper in te gaan op hun rol binnen de groep. Ze vertonen geen berouw over het feit dat ze deel uitmaken van de terreurorganisatie. Vragen over de wreedheden van IS wuifden ze weg.

Over de onthoofdingen zei Kotey dat veel IS-leden niet akkoord waren met de moorden, omdat de gijzelaars waardevoller zouden zijn als politiek gevangenen. “Ik zag geen voordeel. Het valt te betreuren”, voegde hij eraan toe. De schuld ligt echter ook bij de westerse regeringen, verklaarde hij, sommige gijzelaars werden immers wel vrijgelaten in ruil voor losgeld.

Ook Elsheikh noemde de moorden een “vergissing”. Hij betreurt dat IS ermee had gedreigd de gijzelaars te doden, want dan was er geen weg terug of “je verliest je geloofwaardigheid”, zei hij.

Volgens het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken raakte Elsheikh bekend omwille van zijn betrokkenheid bij “waterboarding, nepexecuties en kruisigingen toen hij werkzaam was als gevangenisbewaker voor IS”.

Kotey was de bewaker van de executiecel en “was waarschijnlijk betrokken bij de executies en extreem gruwelijke foltermethodes van de groep, waaronder elektrische schokken en waterboarding”, zo zegt het VS-ministerie van Buitenlandse Zaken.

Waar de twee mannen berecht zullen worden, is nog onduidelijk. De VS dringen erop aan dat dit gebeurt in hun thuisland, het Verenig Koninkrijk. De Britse minister van Defensie wil echter niet dat het duo het land nog binnenkomt. Voormalige gijzelaars en familieleden van de slachtoffers van ‘The Beatles’ eisen dat de mannen een eerlijk proces krijgen in de VS of het VK. Hen opsluiten in een gevangenis als Guantanamo Bay zal een verdere radicalisering alleen maar verder in de hand werken, stellen ze.

Volgens Elsheikh en Kotey is de beslissing van de Britse regering om hen hun Britse nationaliteit af te pakken “illegaal”. De regering wil het bericht omwille van privacyredenen niet bevestigen of ontkennen, maar de mannen zeggen dat een Britse diplomaat hen in de gevangenis op de hoogte bracht van de beslissing. “Ik vond het bizar dat ze dat zomaar konden, iemands nationaliteit afpakken”, aldus Kotey. “Ik ben geboren in het Verenigd Koninkrijk, mijn moeder was geboren in het VK. Ik heb een dochter in het VK… In ben waarschijnlijk nooit langer dan drie maanden buiten het VK geweest vooraleer ik naar Syrië kwam.”

Kotey hoopt dat ze berecht zullen worden door het Internationaal Strafhof in Den Haag. “Dat zou de logische oplossing zijn”, stelde hij.