Op 13 januari werd Trump door het Huis van Afgevaardigden in staat van beschuldiging gesteld voor het “aanzetten tot opstand”. Een week eerder had hij immers een menigte opgeruid met een vlammende toespraak vol ongegronde beweringen over verkiezingsfraude. Vervolgens bestormde de meute het Capitool en dienden alle Congresleden in veiligheid gebracht te worden. Bij de rellen kwamen vijf mensen om.

Trump is daarmee de enige president die al twee keer werd afgezet door het Huis van Afgevaardigden en hij is ook de eerste president wiens proces over zijn afzetting in de Senaat pas gevoerd wordt na zijn vertrek uit het Witte Huis. Indien hij veroordeeld wordt, is de kans reëel dat Trump een verbod krijgt om ooit nog een openbaar ambt uit te oefenen. Het proces begint op 9 februari.

Volgens senator Rand Paul is het ongrondwettig om een voormalige president te berechten, aangezien Trump nu weer gewoon een private burger is. Hij werd op 20 januari immers opgevolgd door Joe Biden. 

Momenteel woedt er een debat onder Amerikaanse rechtsgeleerden over de vraag of Trump nog berecht kan worden nu hij president-af is. Volgens veel experts is een “late impeachment” nog steeds grondwettelijk, omdat een president die zich aan het einde van zijn termijn schuldig maakt aan wangedrag niet immuun mag zijn voor het proces dat in de grondwet werd voorzien om hem aansprakelijk te houden. De grondwet stelt dat een afzettingsprocedure kan resulteren in een verbod op de uitoefening van een openbaar ambt in de toekomst, dus de Senaat moet zich nog steeds over een belangrijke vraag buigen, klinkt het.

De leider van de Democraten in de Senaat, Chuck Schumer, noemt de argumentatie van Paul “gewoon fout”. Als zou kloppen wat Paul beweert, zou een president aan een impeachment of schorsing kunnen ontkomen door onmiddellijk voor het einde van zijn ambtstermijn misdaden tegen het land te begaan of door ontslag te nemen voordat een proces in de Senaat heeft plaatsgevonden, klinkt het.

In de Senaat zijn de 100 zetels gelijk verdeeld tussen de Democraten en de Republikeinen. Aangezien er een tweederdemeerderheid nodig is om Trump af te zetten, hebben de Democraten minstens 17 Republikeinse stemmen nodig en die kans lijkt nagenoeg onbestaande. Zeker nu uit de stemming van vandaag blijkt dat 45 van de 50 Republikeinse senatoren van mening zijn dat het proces tegen de ex-president onwettig is. Trump blijft een sterke kracht binnen zijn partij en zijn aanhangers hebben beloofd om Republikeinse Congresleden die stemmen voor zijn afzetting uit te dagen bij de volgende verkiezingen.

Sommige Republikeinen hebben het moeilijk met Trumps valse beweringen dat er sprake is van verkiezingsfraude en met zijn mislukte pogingen om de uitslag van de verkiezingen alsnog in zijn voordeel te doen draaien, maar geen enkele Republikeinse senator heeft al gezegd met zekerheid te stemmen voor zijn veroordeling.

Rand Paul verzet zich ook tegen het plan om de Democratische senator Patrick Leahy het impeachmentproces te laten voorzitten. Bij de vorige afzettingsprocedure tegen Trump zat opperrechter John Roberts het proces voor. Paul verwijst daarbij naar een grondwetsartikel dat stelt dat de opperrechter het proces voorzit als de president berecht wordt.

Aangezien Trump nu geen president meer is, wordt het proces echter voorgezeten door een senator. Leahy is als oudste senator van de Republikeinen de waarnemend voorzitter van de Senaat. Die zit van oudsher impeachmentprocessen tegen oud-presidenten voor.

Volgens NBC News heeft Mitch McConnell, fractieleider van de Republikeinen in de Senaat, vandaag nog een ontmoeting met Trump in het zuiden van Florida. McConnell stemde voor de door Rand ingediende motie, nadat hij eerder had gezegd een schuldigbevinding van de oud-president niet uit te sluiten. 

LEES OOK:

• Greet De Keyser in de VS. Het wordt een bijna onmogelijke opdracht voor president Biden om de diepe breuk in de samenleving te lijmen (+)

• Schuld van 400 miljoen dollar hangt als molensteen om Trumps zakenimperium (+)