Ook Zweden gaat NAVO-lidmaatschap aanvragen

“De regering heeft beslist de NAVO op de hoogte te brengen van de wil van Zweden om lid te worden van de alliantie”, zei de premier. “We verlaten een tijdperk en gaan een nieuw binnen”, zei ze nog, aan de zijde van Ulf Kristersson, hoofd van de belangrijkste oppositiepartij Moderaterna.

“In Zweden is er heel wat dat het waard is om verdedigd te worden, en volgens onze inschatting gebeurt dat het best binnen de NAVO”, zei Andersson in het Zweedse parlement. “We leven in een gevaarlijke tijd”, beaamde Kristersson, die ook van een “historische dag” sprak. 

De partij van de premier, de sociaaldemocraten, had zondag haar standpunt voor een toetreding tot de verdragsorganisatie al bekendgemaakt. 

Bedoeling is de komende dagen de aanvraag samen met Finland in te dienen. Eerder had ook Finland aangekondigd het lidmaatschap van de alliantie te zullen aanvragen. Het parlement moet het licht daarvoor nog op groen zetten, maar dat lijkt een formaliteit. 

De buurlanden hebben een lange geschiedenis van neutraliteit in tijden van oorlog. Door de Russische invasie in Oekraïne is daar nu een einde aan gekomen.

Ondanks bezwaren van NAVO-lid Turkije verwacht de secretaris-generaal van het bondgenootschap, Jens Stoltenberg, dat zowel Zweden als Finland snel kan toetreden. Alle dertig huidige lidstaten moeten daarmee instemmen. 

“We verwachten dat dit niet meer dan een jaar zal duren”, aldus de Zweedse regeringsleidster. Volgens de Zweedse minister van Defensie, Peter Hultqvist, ving Stockholm signalen uit verschillende landen op dat die zo snel mogelijk een beslissing willen nemen. Met Turkije, dat zich dus kritisch opstelt tegenover een lidmaatschap van Zweden en Finland, willen ze naar een oplossing zoeken. “We zullen een delegatie sturen die gesprekken en een dialoog met Turkije zal voeren om te bekijken hoe we dit vraagstuk kunnen oplossen en om te bekijken waar het juist over gaat”, zei de minister. 

Volgens Hultqvist kreeg Zweden van de NAVO de boodschap dat de lidstaten eensgezind zijn om Finland en Zweden op te nemen in de alliantie.

De Russische president Vladimir Poetin had eerder op maandag al laten verstaan dat een NAVO-lidmaatschap van Finland en Zweden op zich geen bedreiging vormt, maar dat Moskou wel zal reageren op militaire ontplooiingen. De Russische viceminister van Buitenlandse Zaken Sergej Rjabkov noemde de mogelijke toetreding een “zware fout met vergaande gevolgen”. Volgens Rjabkov zullen zo de militaire spanningen oplopen. “Zij hoeven zich geen illusies te maken dat wij ons hierbij zullen neerleggen.”