Lange rijen voor Nederlandse winkels in aanloop naar lockdown: “Doe niet mee aan die gekte!”

De Nederlandse regering is van plan een verregaande lockdown in te voeren waarbij zo goed als alles tot en met 19 januari dicht gaat. Onder meer scholen, niet-essentiële winkels, musea, kapsalons en theaters zullen gesloten blijven, zo melden bronnen in Den Haag aan de NOS. De ongezien strenge maatregelen zouden om middernacht al ingaan, om een stormloop op winkels dinsdag te voorkomen. Maar die stormloop is er op sommige plaatsen nu al.

In het winkelcentrum van Eindhoven is het “hartstikke druk”, volgens burgemeester John Jorritsma. “Gebruik je gezonde verstand. Blijf weg uit de binnenstad”, riep hij al op. “Doe niet mee aan de gekte om voor sluitingstijd alle spullen binnen te halen en jezelf te infecteren. Koop die cadeautjes maar na 19 januari”, waarschuwde de burgemeester. 

Ook elders begint de drukte te grote proporties aan te nemen. “Kom niet meer naar de binnenstad. Blijf thuis”, riepen ook burgemeesters Peter den Oudsten van Utrecht en Jan van Zanen van Den Haag op. Ook Amsterdam heeft mensen intussen via Twitter gevraagd om naar huis te gaan als het te druk is. De gemeente roept op om een mondmasker te dragen en afstand te houden.

Rotterdam constateerde dat het te druk wordt in het centrum, met name in de omgeving van het Binnenwegplein, de Karel Doormanstraat en de Lijnbaan. “Vermijd deze locaties! Shop lokaal en online”, twitterde de gemeente. De stad Maastricht loopt goed vol, voorlopig blijft het daar redelijk onder controle. "We zien dat het langzaam drukker wordt. We houden de situatie constant in de gaten en waar nodig nemen we maatregelen”, aldus een woordvoerder.

Ook voor meerdere winkels in het stadscentrum van Rijswijk staan er rijen. Bij onder meer cosmeticawinkel Rituals en bij de Hema en boekhandel Bruna is er grote drukte. Een man die bij Bruna in de rij staat, vindt het goed dat de meeste winkels dichtgaan. “De mensen volgen de regels niet op. Ik zie nog te veel mensen zonder mondkapjes en dan is dit de consequentie.” 

Bertie Beekman wacht in de rij bij Rituals omdat ze nog snel kerstcadeautjes voor de kinderen wil kopen. “Ik vind het goed dat alles dichtgaat, het had al eerder moeten gebeuren.”

In het centrum van Dronten is het eveneens over de koppen lopen. Er is daar, net als tijdens het begin van de eerste coronagolf, zowaar ook een run op wc-papier in sommige winkels. 

Bij de IKEA in Amsterdam is het na het nieuws over het sluiten van de winkels drukker dan normaal op een maandagmiddag. Bezoekers lopen in en uit in het woonwarenhuis om nog snel hun benodigde spullen te halen. IKEA Nederland roept mensen op om zich vooraf af te vragen of het echt nodig is naar de winkel te komen en zo ja, zich goed voor te bereiden en doelgericht te winkelen.

“IKEA Nederland steunt en respecteert de beslissing die de overheid hoogstwaarschijnlijk gaat nemen”, zegt een woordvoerster. “We wachten af wat er aangekondigd wordt en wat dat precies betekent voor onze winkeloperatie.”

Bij de ingang van de IKEA in de hoofdstad houdt een medewerker precies bij hoeveel mensen er naar binnen gaan. Een vrouw geeft toe dat ze eigenlijk van plan was komend weekend haar badkamerkastje te halen, maar dat ze nadat ze het nieuws hoorde toch nu even snel is gegaan. “We zijn thuis aan het verbouwen en dat kastje heb ik echt nodig. Eigenlijk wel erg dat ik dat nu doe. Maar ik heb al gekeken in welke stelling het ligt, dus ik kan meteen weer weg.”

Bij de IKEA in Breda geven ze vanmiddag gratis kerstbomen weg nu de winkel dreigt te sluiten. Klanten die iets afrekenen aan de kassa, krijgen een bon die ze buiten kunnen omruilen voor een gratis kerstboom. Het overschot zou voor de olifanten in Wildlands dierenpark te Emmen zijn.

Ook de kappers zijn druk in de weer met klanten die nog snel voor sluiting van de kapsalons willen langskomen. “Er is een enorme run op kappers, het is heel erg druk vandaag in onze branche. Je ziet dat kappers openingstijden verruimen en extra personeel inzetten”, laat een woordvoerder van de kappersbranche ANKO weten.

Een kapper op in Gouda heeft zelfs besloten om tot middernacht open te blijven, valt te zien op een foto die een inwoner deelde op Twitter.

Mensen proberen niet alleen vandaag nog een plekje in de kappersstoel te bemachtigen, maar kijken ook alvast vooruit. “We zien dat mensen ook al bellen voor een datum die wordt geroepen als einde van de lockdown op 19 januari”, zegt woordvoerder Josien Kox van Kinki Kappers en Hizi Hair, met respectievelijk 38 en 66 salons in Nederland. 

De sluiting was geen volledige verrassing, zegt Kox. “Een lockdown in deze vorm was voorspeld. Wel is het ontzettend balen dat het zo snel al is, en voor zover nu bekend voor een langere periode dan verwacht. December is een hele belangrijke maand voor de retail, ook voor ons om mensen mooi maken.”

Viroloog Steven Van Gucht riep de Nederlanders eerder op de dag al op om niet naar België af te zakken wanneer de niet-essentiële winkels daar sluiten. “Verplaats u daar niet voor”, zei hij aan ANP. “Het zijn de mensen die het coronavirus verspreiden.”

De viroloog erkent dat het lastig is om mensen thuis te houden. Zo waren er in november verschillende Belgen die zich weinig aantrokken van het advies van het Crisiscentrum om niet in Nederland te gaan shoppen.