Hoe zwaar wordt de omikrongolf? Dit is wat we leren van landen in Europa die al dichter bij de piek staan

Lees meer over het coronavirus in ons dossier. 

Het Verenigd Koninkrijk registreerde gisteren 137.583 nieuwe besmettingen, een stijging met 14,7 procent op weekbasis. Dat aantal ligt wel lager dan de voorbije dagen, zo berichten Britse media. 

Er werden 319 patiënten opgenomen in de Britse ziekenhuizen op 31 december, een stijging met 14 procent in vergelijking met een week eerder. Dat is een groot verschil met de dagen daarvoor. Op 29 december was er nog sprake van een stijging met 32 procent (511 ziekenhuisopnames).

Volgens een studie van vrijdag van UKHSA, het Britse agentschap voor infectieziekten en andere bedreigingen voor de volksgezondheid, lopen patiënten die besmet zijn met de omikronvariant 81 procent minder kans om in het ziekenhuis te belanden als ze een boostervaccin hebben gekregen, vergeleken met niet-gevaccineerden. De Britse gezondheidsdienst NHS kondigde al aan dat ze noodinfrastructuur installeert, met een potentieel van honderden bedden, om zich voor te bereiden op het “slechtste scenario”. 

“Het aantal personen op intensieve zorg is stabiel. Het gaat niet dezelfde weg op als vorig jaar in deze periode tijdens de alfagolf”, zo schrijft de Britse minister van Volksgezondheid Sajid Javid in een opiniestuk in de Britse krant ‘Daily Mail’. 

Het land verkeert “in een veel sterkere positie” dankzij de grootschalige boostercampagne. “De regering besliste om geen nieuwe beperkingen in te voeren tijdens de eindejaarsfeesten”, vertelt Sajid Javid. De minister gaf wel toe dat de gezondheidsdiensten de komende weken “onvermijdelijk” onder druk zullen komen te staan, door een “sterke stijging” van de ziekenhuisopnames. 

In Engeland geldt de mondmaskerplicht op het openbaar vervoer, in winkels, theaters, bioscopen en musea, maar niet in cafés en restaurants. Voor nachtclubs en grote evenementen geldt de 3G-regel, wat inhoudt dat wie gevaccineerd is tegen het coronavirus, negatief getest heeft op het coronavirus of genezen is van een besmetting met het coronavirus de plek mag betreden. Ook moeten leerlingen van de Britse middelbare school hun mondmaskers dragen vanaf het moment dat ze aankomen tot ze vertrekken. Zowel in de klas als op de speelplaats blijft het mondmasker aan. De krant ‘Daily Telegraph’ gaf zaterdag aan dat de regering in januari zou kunnen beslissen om telewerk te blijven aanbevelen. Die aanbeveling is al sinds midden december van kracht. 

De Britse onderminister van Volksgezondheid, Edward Argar, zegt dat hij “op dit moment geen signalen ziet om verdere beperkingen in te voeren”. “We hebben kalmte nodig. We moeten naar de data kijken en er alles aan doen om eventuele beperkingen te vermijden”, aldus Argar. H

Denemarken zag het aantal besmettingen met de omikronvariant de laatste weken snel oplopen. Denemarken heeft op 29 december zijn record verpulverd met 23.228 nieuwe gevallen in 24 uur tijd. Een groot deel van de verklaring ligt bij het erg hoge aantal PCR-tests dat na Kerstmis werd gedaan. Op 30 december werden nog 20.280 nieuwe gevallen geregistreerd, zo blijkt uit de meest recente update op de website van het Deense Staatsinstituut voor Volksgezondheid. Het aantal positieve tests bleef vrijwel stabiel en ligt op 12,3 procent volgens gegevens van de gezondheidsautoriteiten, zo blijkt uit de laatste gegevens van de Europese Gezondheidsdienst ECDC. 

Uit de meest recente gegevens blijkt dat het aantal ziekenhuisopnames lichtjes steeg tot 675 patiënten (plus 9), van wie 77 (plus 6) op de intensieve zorg. In één dag werden 16 sterfgevallen geregistreerd. In een week nam het aantal doden met 17 procent toe tot 89. Dat cijfer ligt nog ver onder het aantal dat vorige winter werd opgetekend: 249 doden op een week tijd in januari 2021. De experts schrijven dit aan de vaccins toe. 

Ook heeft Denemarken opnieuw bijkomende maatregelen ingevoerd. De bioscoopzalen, theaters en musea zijn er gesloten. Ook de verkoop van alcohol na 10 uur ’s avonds is opnieuw verboden. Cafés en restaurants moeten opnieuw dicht om middernacht. Bovendien vraagt Denemarken buitenlandse reizigers vanaf maandag 27 december ook om een negatieve testuitslag, ook al ze zijn gevaccineerd. Die tests moeten in respectievelijk maximaal 72 uur (PCR) of 48 uur (sneltest) voor aankomst zijn afgenomen. Er gelden wel uitzonderingen op de regel, onder meer voor kinderen jonger dan 15 jaar, en voor mensen die in het grensgebied wonen. De aangescherpte inreisregels blijven in elk geval tot 17 januari van kracht. Overtredingen kunnen worden bestraft met een boete van omgerekend 470 euro.

Het Deense ministerie van Volksgezondheid verwacht de piek eind deze maand. Wel worden minder ziekenhuisopnames verwacht dan in maart vorig jaar. “Patiënten met de omikronvariant hebben maar liefst 50 procent meer kans om een ziekenhuisopname te vermijden in vergelijking met patiënten met andere varianten”, aldus Grove Krause, directeur van het Deense Staatsinstituut voor Volksgezondheid. Krause verwacht beterschap in maart, “omdat meer mensen immuun zullen zijn en minder mensen in het ziekenhuis zullen worden opgenomen.”

Noorwegen heeft bekendgemaakt dat de nieuwe variant van het coronavirus dominant geworden is in zijn hoofdstad Oslo. In het land werden op 30 december 391.214 besmettingen geregistreerd, zo blijkt uit de meest recente gegevens van het Noorse instituut van Volksgezondheid. Een week eerder ging het nog om 371.302 besmettingen. 

Ook het aantal ziekenhuisopnames in Noorwegen neemt nog toe. Op 30 december werden 7.164 opnames vastgesteld, tegenover 7.031 opnames een week voordien. In de Noorse ziekenhuizen hebben 1.437 patiënten intensieve zorg nodig. Een week eerder ging het om 1.400 patiënten.

“Het aantal gedetecteerde coronagevallen en het aantal opnames zijn hoog, maar gelukkig zijn er tekenen van afvlakking. Ziekenhuizen, huisartsen en spoedeisende hulp worden steeds zwaarder belast als gevolg van zieke patiënten, toegenomen ziekteverzuim bij zorgpersoneel en beperkte mogelijkheden om tijdelijk personeel uit het buitenland in te zetten”, zo staat te lezen in een recente update op de website van het Noorse Instituut van Volksgezondheid.

De Noorse autoriteiten verwachten in januari een piek. “Nu is het bittere ernst”, zegt de Noorse premier Jonas Gahr Støre. Wie van thuis uit kan werken, moet dat doen. Universiteiten en beroepsscholen moeten overschakelen op afstandsonderwijs, en het gebruik van mondmaskers wordt uitgebreid. Vanaf 9 december mogen Noren maximaal tien mensen thuis ontvangen. Alcohol mag sinds december ook enkel nog aan tafel geserveerd worden in de horeca en dat tot en met middernacht. De maatregelen gelden tot 9 januari. Dan volgt een nieuwe evaluatie. “We moeten de overbelasting van de gezondheidszorg echt vermijden”, aldus Gahr Støre.

Voor België zijn er nog geen voorspellingen over het aantal patiënten in de ziekenhuizen dat we mogen verwachten. “Daar wordt aan gewerkt. De komende week gaan daarover meer gedetailleerde voorspellingen zijn”, zegt biostatisticus Geert Molenberghs bij HLN LIVE. Bij onze zuiderburen zijn er al wel zo’n modellen, vertelt de biostatisticus: “In Frankrijk voorspelt men net onder of net boven de capaciteit van de intensieve zorg uit te komen. Een zekere voorzichtigheid is dus zeker geboden, ondanks het goed nieuws over het ziekmakend karakter van omikron.”

Dit zei Molenberghs vanochtend over omikron bij HLN LIVE:

 “Het minder ziekmakend karakter wordt hoe langer hoe meer bevestigd, maar een zeer snelle stijging betekent nog altijd dat er een risico bestaat dat behoorlijk wat patiënten naar het ziekenhuis gaan en dat we op die manier toch een overbelasting krijgen”, besluit Molenberghs.

“Hoe exact weten we niet, maar de booster werkt. En snel”: Pierre Van Damme raadt iedereen af om prik uit te stellen (+)

Moet ook België quarantaines inkorten? En worden FFP2-maskers nieuwe standaard? 5 prangende vragen over de omikrongolf beantwoord (+)