Experts staan voor raadsel: besmettingscijfers in Zuid-Afrika spectaculair gedaald zonder strenge lockdown
De besmettingscijfers in Zuid-Afrika zijn spectaculair gedaald, zonder hulp van vaccins of een al te strenge lockdown. Groepsimmuniteit zou een mogelijke verklaring kunnen zijn, maar experts blijven toch vooral in het duister tasten. “De enige zekerheid is dat we nog steeds veel over dit virus te leren hebben”, beseft Harry Moultrie in ‘The Wall Street Journal’. Hij werkt als epidemioloog voor het Nationaal Instituut voor Overdraagbare Ziekten in Zuid-Afrika.
Rond Nieuwjaar lag een rampscenario op tafel. Een nieuwe coronavariant woekerde doorheen het Afrikaanse land, duizenden vakantiegangers zouden terugkeren uit broeihaarden én een op de drie coronatests bleek positief. President Cyril Ramaphosa sloot de stranden, legde een avondklok op van 21 uur tot 6 uur ‘s ochtends en verbood zowel binnen als buiten grote samenkomsten. Ook de verkoop van alcohol werd aan banden gelegd. “Hoe minder ongevallen en steekpartijen, hoe meer artsen zich in de ziekenhuizen konden concentreren op coronapatiënten”, luidde de redenering.
Op 11 januari werden in 24 uur tijd net geen 22.000 besmettingen vastgesteld. Onwezenlijk hoog, maar vanaf dan zouden de cijfers consequent dalen. Nu worden per dag nog ‘slechts’ duizend gevallen ontdekt, het percentage positieve testen ligt onder de vijf procent. In de grafiek hieronder ziet u de Zuid-Afrikaanse curve, berekend op een miljoen inwoners.
Minibusjes
Sinds 2 februari wordt weer alcohol verkocht en zijn de stranden open. De avondklok geldt enkel nog tussen 23 uur en 4 uur ‘s nachts. Twee weken geleden liet Moultrie ook weer grote samenkomsten toe, tot 100 personen binnen en 250 buiten.
Opmerkelijk: restaurants en cafés moesten minder klanten ontvangen, maar zijn nooit gesloten geweest. Het concept van ‘nauwe contacten’ kennen Zuid-Afrikanen niet, tijdens kerst en nieuw mochten ze zo veel familieleden bezoeken als ze wilden. Heel wat arbeiders keerden nadien terug naar huis in minibusjes, normaal een godsgeschenk voor de verspreiding van corona.
“Kleine veranderingen kunnen enorme gevolgen hebben”
Hoe kan het dan dat de cijfers enkele weken later toch zo scherp begonnen te dalen? Hetzelfde fenomeen zagen we trouwens ook in India, Pakistan en het Verenigd Koninkrijk. “In bepaalde lagen van de bevolking kan groepsimmuniteit ontstaan zijn”, aldus Moultrie. “Wie veel sociale contacten heeft, wordt snel besmet. Als die bepaalde kring de infectie opgelopen heeft, wordt het voor het virus veel moeilijker om naar andere groepen over te springen.”
Wetenschappers onderzoeken ook het effect van menselijk gedrag. “Als de cijfers stijgen, passen burgers zich aan en worden ze vanzelf voorzichtiger”, stelt Saad Omer van het Instituut voor Volksgezondheid aan de universiteit in Yale. “Een kleine toename van sociale contacten kan tot een exponentiële stijging in het aantal besmettingen leiden. Anderzijds kunnen iets minder contacten de curve ook versneld doen dalen. Kleine veranderingen kunnen enorme gevolgen hebben.”
Eén op 500 Zuid-Afrikanen overleden
Officieel zijn er 1,5 miljoen Zuid-Afrikanen besmet geraakt met het coronavirus, slechts 2,5 procent van de totale bevolking. Een grove onderschatting uiteraard, vermits er amper getest wordt.
De oversterfte geeft een beter beeld. Er zijn sinds de uitbraak ruim 145.000 extra doden gevallen, 85 tot 95 procent daarvan zou te wijten zijn aan Covid-19. Eén op de 500 Zuid-Afrikanen is met andere woorden overleden door de ziekte.
Ruim helft besmet
Uit een test op antilichamen is gebleken dat ruim de helft van de bevolking tussen 15 en 69 jaar in de twee zwaarst getroffen provincies al besmet geweest is. Het is echter zeer onwaarschijnlijk dat het immuniteitsniveau in andere delen van het land even hoog ligt.
De verklaring voor de scherpe daling van het aantal coronabesmettingen blijft voorlopig dus een mysterie. “Wie beweert met zekerheid de reden te kennen, liegt gewoon”, besluit Moultrie.
Lees ook: Geert Meyfroidt: “Heisa over AstraZeneca kan een kans zijn om onze vaccinatiecampagne te versnellen” (+)
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
INTERVIEW. Is het verantwoord dat ons land blijft vaccineren met AstraZeneca? Cardioloog Thomas Vanassche legt uit
Ook Nederland, Frankrijk en Duitsland stoppen voorlopig met het toedienen van het vaccin van AstraZeneca. Ze willen, net als steeds meer Europese landen, eerst onderzoeken of de gevaccineerden meer kans hebben om bloedklonters te ontwikkelen. Ons land blijft evenwel stug doorgaan met vaccineren. Is dat wel verantwoord? Kan een inenting tromboses veroorzaken of niet? We vroegen het aan cardioloog Thomas Vanassche (38) van het UZ Leuven. Hij is vicevoorzitter van de Belgische Vereniging voor Trombose en Hemostase. -
Jobat
Zoveel verdien je in marketing en communicatie: een overzicht van de lonen en de extralegale voorwaarden
Honderden vacatures in de marketing en communicatie wachten momenteel op talent ter invulling. Het aantal openstaande jobs in deze sector blijft ook stijgen. Jobat.be zocht uit naar wie er exact gezocht wordt en wat je als marketing- en communicatieprofessional mag verwachten aan het einde van de maand. -
Je lief verwennen met Valentijn? Met deze 15 rode handtassen scoor je gegarandeerd punten
Valentijn staat voor de deur. Het ideale moment om je geliefde (of jezelf) te verwennen met een handtas in de kleur van de liefde. Of je nu voor een mini, midi of maxi ontwerp kiest: met deze rode handtassen schiet Cupido gegarandeerd nóg eens raak. -
-
Tweakers
Gamen zonder console, maar met je smartphone? Dit topgadget bespaart je op termijn flink wat centen
Fervent gamer en vaak onderweg? Dan ben je mogelijk gebaat bij een controller waar je smartphone in past. “Voor iets meer dan 100 euro kun je heel fijn gamen en ligt er een hele wereld aan – vaak gratis – spelletjes aan je voeten”, zegt Wout Funnekotter, hoofdredacteur bij technologiesite Tweakers. Hij onderwierp de twee meest gangbare controllers voor smartphones aan een vergelijkingstest. -
“China heeft afgelopen jaren spionageballonnen hele wereld ingestuurd”
China heeft "in de loop van de voorbije jaren" een "vloot aan ballonnen voor spionageoperaties" de wereld ingestuurd. Dat heeft Karine Jean-Pierre, woordvoerder van het Witte Huis, woensdag gezegd tijdens een persmoment. Volgens het Pentagon zouden eerder al spionageballonnen hebben gevlogen boven plekken die “van belang” konden zijn voor de Chinezen. -
“Klap” voor criminelen: voor honderden miljoenen aan coke uit zee bij Nieuw-Zeeland gevist
De Nieuw-Zeelandse marine heeft liefst 3,2 ton cocaïne uit de Stille Oceaan opgevist. In een persbericht meldt de politie van Nieuw-Zeeland dat het één van de grootste drugsvangsten uit de geschiedenis van het land is en “een harde financiële klap” voor de drugsmaffia. -
PREMIUM9
Expert over impact aardbeving in Turkije: “Dit zou weleens de crisis te veel kunnen zijn voor Erdogan”
Turks president Erdogan rees naar de macht in 2003, in de nasleep van een zware aardbeving in 1999. Hij zou de zaken anders doen. Ondertussen schat de WHO dat de dodentol van de aardbeving van maandagochtend kan oplopen tot boven de 20.000. Bovendien kampt Turkije met een zware economische crisis. Overleeft Erdogan de Turkse verkiezingen van mei? Is hij verantwoordelijk voor deze ramp? “De volkswoede kan zich tegen hem keren”, zegt Turkije-expert Dirk Rochtus (KU Leuven).
88 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerAnita Banasiak
Chris Loeijs
Harry Hermans
Linda Heintjens
Linda Wellekens