Executie dreigt voor VUB-prof in Iran: "Gebruik bekentenissen Djalali is flagrante rechtsweigering"

De video duurt 17 minuten en werd gemaakt door de dienst contraspionage van het ministerie van Inlichtingen. Het gaat om stukken uit een "onderhoud" met Djalali, die gefilmd wordt terwijl hij in een gang staat, afgewisseld met archiefbeelden. Een vertelstem zegt dat de Iraniër door de Israëlische geheime dienst Mossad werd gerekruteerd en dat de professor een "verrader" is.

Djalali vertelt in de video dat hij tijdens zijn studies in Europa heeft samengewerkt met buitenlandse inlichtingendiensten. Hij zou de buitenlanders informatie hebben verschaft over twee wetenschappers die omkwamen bij een golf van aanslagen in Teheran, in 2010 en 2012, tijdens de nucleaire crisis. Iran achtte Mossad en het Amerikaanse CIA daarvoor verantwoordelijk. Bij de aanslagen kwamen in totaal vijf belangrijke wetenschappers om die betrokken waren bij het Iraanse atoomprogramma.

Djalali woonde en werkte met zijn gezin in Zweden, maar gaf als gastdocent ook les in Italië en in België aan de VUB. In zijn thuisland Iran werd hij in april 2016 door de veiligheidsdiensten gearresteerd. Ondanks internationale druk werd de professor veroordeeld tot de doodstraf. Tijdens zijn proces heeft hij volgens Amnesty International geen toegang gekregen tot een advocaat en werd hij gedwongen om bepaalde bekentenissen af te leggen.

Volgens de advocaat die zijn vrouw inschakelde werd de wetenschapper drie maanden lang in isolatie gehouden en werd hem beloofd dat hij vrij kon komen als hij de verklaring die zijn ondervragers opstelden zou aflezen. 

"Deze bekentenissen gebruiken als bewijs om de doodstraf te rechtvaardigen is een flagrante rechtsweigering", stelt Zouhaier Chihaoui, de advocaat van Djalali's vrouw. De advocaat meent dat de beelden zijn opgenomen na psychologische folteringen en daarom niet rechtsgeldig zijn. "Omdat er nu met een propagandavideo naar buiten gekomen is, ziet het er heel slecht uit", zegt Chihaoui. "Dit toont aan dat ze vastberaden zijn."

In een brief waarin Djalali reageert op de beelden legt de VUB-gastdocent uit dat hij nooit bekende en de beelden gemanipuleerd werden. "Volgens het internationaal recht zijn er verschillende verdragen die het gebruik van bekentenissen die zijn afgedwongen onder psychologische of fysieke foltering verbieden. Dat is heel belangrijk", aldus Chihaoui.

De advocaat heeft nu bij hoogdringendheid aan de Verenigde Naties gevraagd om de Iraanse autoriteiten te overtuigen de executie van Djalali niet te laten plaatsvinden omdat hij geen eerlijk proces heeft gekregen. Zondag diende de advocaat een dringend verzoek in bij vier rapporteurs van de Verenigde Naties met de vraag Iran te dwingen om de executie uit te stellen en hen te verplichten het doodsvonnis te annuleren voor een eerlijk proces. De doodstraf van Djalali blijft intussen uitvoerbaar.

In ons land hebben de Kamer, de Senaat en het Vlaams, Waals en Brussels parlement resoluties goedgekeurd die Iran oproepen om Djalali gratie te verlenen en vrij te laten.