De protesten in Myanmar worden geleid door burgers die herstel van de democratisch gekozen regering eisen. Die regering is afgezet door opperbevelhebber Min Aung Hliang, die momenteel een militair bewind voert. Tijdens de protesten gebruiken de demonstranten een groet die te zien is in de verfilmde boekenreeks The Hunger Games. Ook in Thailand is de groet overgenomen door activisten die protesteren tegen hun regering. Maar wat betekent het gebaar precies?

“Het gebaar is een symbool van protest geworden in Thailand en Myanmar”, zegt Aziëdeskundige Mark S. Cogan tegen de BBC. Volgens Cogan kan het gebaar verschillende betekenissen hebben. “Gelijkheid, vrijheid. Het kan ook democratie en politieke gelijkheid betekenen.”

In Bangkok vond in mei 2014 een staatsgreep plaats. Op dat moment draaide één van de films uit The Hunger Games in de plaatselijke bioscopen. In de dagen daarna gebruikte veel mensen op straat, in winkelcentra en eigenlijk door de hele land het gebaar, waarbij ze hun drie middelste vingers in de lucht staken.

“Thailand en Myanmar hebben een grote mate van verbondenheid”, vertelt Cogan. “De bevolking in Myanmar was al bekend met het symbool, doordat het ooit in Thailand is gebruikt.” Cogan denkt dat het daarom na de staatsgreep op 1 februari van dit jaar in Myanmar als eerste naar boven kwam bij de bevolking als symbool van protest.

In de films van The Hunger Games is het handgebaar een symbool van mensen die worden onderdrukt door een dictator. “Landen in Zuidoost-Azië zijn welbekend met militaire regimes, waarin mensen onderdrukt worden en ongelijkheid een grote rol speelt", aldus Cogan. Daarom spreekt deze handbeweging tot de verbeelding van de mensen in dat deel van de wereld. “Ze willen in opstand komen om te strijden voor hetgeen waar zij in geloven.”

An Xiao Mina, onderzoeker op het gebied van online sociale bewegingen denkt dat de bevolking in Myanmar bewust een symbool heeft gekozen dat ook bekend is in de westerse wereld. “Het is absoluut een manier om aandacht te vragen voor wat er momenteel gebeurt.” Volgens Xiao Mina heeft het handgebaar een lange geschiedenis en is het ook bekend in de wereld van scouting. “Het staat symbool voor solidariteit en trouw zijn aan iemands waarden.” 

Een voordeel van een handgebaar als symbool van protest is dat het bijzonder simpel is uit te voeren. “Eenvoudiger wordt het niet", aldus Xao Mina. “Mensen kunnen selfies maken terwijl ze het gebaar maken. Ook werkt het goed op posters en iedereen kan het nadoen.” De onderzoeker denkt dat het symbool pas verdwijnt als de maatschappij in landen in Zuidoost-Azië verandert. “En als er niks verandert, kan het door de hele wereld worden overgenomen.”

Het leger in Myanmar greep begin februari de macht na een maandenlang conflict over de verkiezingen die vorig jaar november plaatsvonden. Die werden gewonnen door het Nationale Liga voor Democratie (NLD), de partij van Nobelprijswinnaar Aung San Suu Kyi. Het leger claimt dat er fraude is gepleegd. De kiescommissie van Myanmar spreekt dat tegen, maar generaal Hliang heeft de noodtoestand uitgeroepen en zette San Suu Kyi en president Win Myint vast.