Coronascepticus Willem Engel gebruikte volgens ING 50.000 euro donatiegeld voor stuk grond in Spanje

Engel ontkent dat hij een lap grond kocht met donatiegeld en stelt dat er slechts een leningsovereenkomst met garantie is verleend, “omdat ING weigerde te financieren”. “Deze lening is kortlopend en inmiddels terugbetaald. Het verstrekken van een lening heeft niets te maken met witwassen of financieren van terrorisme”, klinkt het.

In een kort geding gaf de rechter Engel gisteren gelijk. ING moet de rekeningen - die al maanden bevroren zijn - zo snel mogelijk weer beschikbaar stellen, onder druk van een dwangsom van 5000 euro per dag. De rechter bekritiseerde wel de manier waarop Engel met de donatiegelden was omgesprongen.

In augustus vorig jaar startte ING een onderzoek naar de rekeningen van Engel, naar aanleiding van berichten in de media over zijn persoon en zijn actiegroep. Tijdens het onderzoek stuitte de bank op diverse onregelmatigheden. Zo bleek Engel de rekening van zijn dansschool al enige tijd te gebruiken om donaties te ontvangen via Viruswaarheid.

Dat had de Rotterdamse dansleraar niet met ING afgesproken. Engel beweerde dat het ging om leugens en benadrukte dat de lening niks met de dansschool te maken had. Hij vermoedde dat de bank “waarschijnlijk de opdracht had gekregen van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). “Ze wilden daar in de zitting niet op ingaan”, meent hij. ING ontkende dat. 

In het onderzoek stuitte ING op een “onregelmatige overboeking” van 50.000 euro met “een verdachte omschrijving”. Engel, die sinds 2013 klant bij ING is, had de donaties - die eigenlijk bestemd waren voor de activiteiten van Viruswaarheid - in de zomer van 2020 gebruikt om de privé-aankoop van een stuk grond in Spanje te financieren, stelt ING. “Dat kon Engel doen zonder daarover aan iemand verantwoording af te leggen.” 

Volgens Engel gaat het om een lening voor een project in Fuerteventura. Daar was haast bij, anders zou hij een boete moeten betalen. “Er is een leningsovereenkomst gesloten om alles zo ordelijk en transparant te laten verlopen”, legt de criticus uit. Volgens de bank was Engel daarentegen niet transparant geweest tegenover zijn donateurs over het gebruik van donaties voor privédoeleinden. De donateurs hadden daarmee evenmin ingestemd. Op die beschuldiging reageerde de dansleraar verrast. “We zijn volledig transparant geweest. Alle stukken zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel”, stelde hij. 

Een vertegenwoordiger van ING vroeg tijdens het onderzoek herhaaldelijk aan Engel of hij de lening, die met de donaties was bekostigd, kon onderbouwen. Omdat hij de leningsovereenkomst niet wou toesturen, kon ING “haar onderzoek en verplichtingen in het kader van de Wet op het financieel toezicht en de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme niet uitvoeren.” 

“De bestuurder (Engel, red.) had bovendien op geen enkele manier aangetoond dat hij zich realiseerde dat dit gedrag onacceptabel was. Er was daarom een groot risico op herhaling en een verhoogd integriteitsrisico voor ING”, valt te lezen in de stukken. In een reactie stelt Engel dat niet hij, maar ING haar boekje te buiten is gegaan. “Deze wetten zijn ten onrechte ingezet. ING had dit nooit mogen doen.”

Als gevolg van de controverse voelde ING zich genoodzaakt om de rekening van Engel op te zeggen en afscheid te nemen van Viruswaarheid als klant. In een brief deelt de bank mee dat zij het vertrouwen in de integriteit van Viruswaarheid is verloren en het cliëntenonderzoek niet succesvol kan afronden. Daarbij besliste de bank over een opzegtermijn van drie maanden. Engel spande vervolgens een kort geding aan, met succes. “Hoewel zeker vraagtekens gesteld kunnen worden bij de handelwijze van Engel, zijn er geen concrete aanwijzingen voor witwassen of ander crimineel handelen”, valt te lezen in het vonnis.

Dat betekent in juridische zin dat ING slechts een beperkt risico loopt als de bankrelatie nog enige tijd zou doorlopen. Volgens de rechter bestaat bovendien de indruk dat ING “liever niet geassocieerd wil worden” met Viruswaarheid. “Dat betekent niet dat de bank de activiteiten van Viruswaarheid onmogelijk mag maken omdat ze niet over de sommen op haar bankrekening kan beschikken”, klinkt het verder. 

Door het blokkeren van de rekening kon Viruswaarheid de facturen van verschillende advocaten niet betalen, evenals een factuur van een partij die volgens de stichting “wetenschappelijk onderzoek doet naar corona”. De rechter oordeelt dat er sprake is van een erg dringend belang. Daarom moet de rekening  zo snel mogelijk weer beschikbaar worden.

Ondanks enige teleurstelling, liet ING weten het vonnis te respecteren en het te zullen uitvoeren. Een woordvoerster benadrukte dat de bank geen positie over Viruswaarheid inneemt. “Wel neemt ING een duidelijke positie in als het gaat om mogelijke onregelmatigheden op een rekening die niet of onvoldoende worden opgehelderd. Indien klanten onvoldoende meewerken, loopt ING in het kader van wet- en regelgeving een risico en mag ING besluiten om afscheid te nemen van een klant.”

De bank staat nog steeds voor de volle honderd procent achter het klantonderzoek. “Wij blijven, zoals ook in deze zaak, zorgvuldig klantonderzoek doen om onze rol als poortwachter te blijven vervullen”, klinkt het. Het vonnis betreft volgens ING een tijdelijke ordemaatregel gedurende vier maanden. Dat betekent dat Viruswaarheid de komende vier maanden een bankrekening kan aanhouden bij ING. 

LEES OOK. Twittergesprek Van Ranst en coronascepticus komt in Nederlandse bushokjes

Ondergedoken Marc Van Ranst haalt uit naar Nederlandse coronascepticus: “Willem, je bent een mafkees”