Canada in shock: verpleegsters maken stervende moeder (37) die zichzelf filmt belachelijk

Het overlijden van de 37-jarige Joyce Echaquan, een inheemse Canadese vrouw die afstamt van de oorspronkelijke bewoners van het land, de zogenoemde First Nations, slaat in Canada in als een bom en wordt op de hoogste politieke niveaus veroordeeld. Hoewel er nog twee onafhankelijke onderzoeken lopen naar de omstandigheden, zijn diverse functionarissen ervan overtuigd dat hier sprake was van stelselmatige discriminatie en grove nalatigheid.

Met hevige buikpijn werd Echaquan afgelopen weekend naar het ziekenhuis van Joliette gebracht, ongeveer 70 kilometer ten noorden van Montreal, de grootste stad van de provincie Quebec. De moeder van zeven kinderen is ontevreden over de zorg die ze krijgt en filmt zichzelf gillend vanuit haar ziekenhuisbed. Ze oogt verward en kermt het uit van de pijn. Volgens de vrouw krijgt ze van de verpleegsters te veel medicatie toegediend waarvoor ze ook nog eens allergisch is.

Vooralsnog is het niet duidelijk wat er na de video gebeurt. Maandag raakte bekend dat de 37-jarige patiënte is overleden. In een verklaring aan Canadese media betuigt CISSS de Lanaudière, de regionale gezondheidsautoriteit die toezicht houdt op het ziekenhuis, haar condoleances aan nabestaanden. “We werden aan het einde van de dag op de hoogte gebracht van de situatie en als wat ons werd verteld waar is, is het onaanvaardbaar”, laat een woordvoerder weten.

Vanwege de ernst van de feiten kondigde de premier van Quebec een persconferentie aan. “Er is racisme in Quebec, we moeten dit racisme bestrijden. Wat de verpleegster zei, is volkomen onaanvaardbaar.” Van stelselmatig racisme in de zorg is volgens hem geen sprake. “Ik denk echt niet dat we op deze manier omgaan met First Nations-mensen in onze ziekenhuizen in Quebec”, zei hij.

Premier Legault kondigde wel alvast twee onafhankelijke onderzoeken aan. De regionale gezondheidsautoriteiten onderzoeken het handelen van de verzorgsters, en een forensisch patholoog probeert te achterhalen onder welke omstandigheden de vrouw is overleden.

De op Facebook geplaatste video leidt in Canada tot talloze woeste reacties. Volgens Perry Bellegarde, voorvechter en politicus van de Canadese First Nations, is het incident het bewijs dat inheemse vrouwen in de gezondheidszorg stelselmatig gediscrimineerd worden. Daar is Mary Hannaburg, vice-president van vrouwenrechtenorganisatie Quebec Native Women, het volkomen mee eens. “Ik kan amper naar deze uitspraken luisteren. Ze zijn racistisch van aard en absoluut niet te tolereren”, zegt ze tegen omroep CBC.

De Canadese autoriteiten sluiten volgens critici al jarenlang de ogen voor het geweld en racisme tegen inheemse vrouwen. Sinds het begin van de jaren 70 zijn duizenden inheemse vrouwen en meisjes vermoord of vermist geraakt. Ze hebben daarmee twaalf keer zoveel kans om gedood te worden dan andere Canadezen. Uit een vorig jaar verschenen onderzoek bleek dat de regering medeplichtig was aan ‘op rassen gebaseerde genocide’ tegen inheemse vrouwen. Premier Justin Trudeau erkent dat Canada een probleem heeft met systematisch racisme “in al onze instellingen, in al onze politiediensten”.

Ondertussen lopen de gemoederen hoog op. Familieleden en vrienden hielden gisteravond buiten het ziekenhuis van Joliette een avondwake ter nagedachtenis van de overleden vrouw. Een inzamelingsactie voor haar kinderen heeft al meer dan 60.000 dollar opgeleverd. 

Volgens een nicht van Echaquan werd de vrouw vanwege haar hartaandoening vaker in het ziekenhuis opgenomen en had ze net als vorige maand te maken gehad met soortgelijke discriminatie. Echaquan was volgens haar zo huiverig geworden voor het ziekenhuispersoneel dat ze vaker livevideo’s op Facebook vanuit haar bed opnam. “Ik denk dat het een soort bescherming voor haar was”, vertelt de nicht tegen lokale media. “Ze stond altijd wantrouwend tegenover de gezondheidszorg.”

Aanstaande zaterdag vindt er in Montreal een demonstratie plaats waarin wordt geprotesteerd tegen racisme in de zorg. “Joyce Echaquan moet herinnerd worden als iemand die sterk was, in tegenstelling tot de ellende die we op die video zagen”, klinkt het.

Op sociale media is de hashtag #JusticePourJoyce al dagenlang trending. Gebruikers tonen met de hashtag hun medeleven aan het gezin en willen hiermee ook hun woede over de gebeurtenissen uitdrukken.