Britse premier Truss onder vuur in parlement: “Ik ben een vechter, geen opgever”

“Ik heb duidelijk gemaakt dat het me spijt en dat ik fouten heb gemaakt”, zei Truss, die onder zware druk is komen te staan, bij het begin van de ‘Prime Minister’s Questions’ (PMQ), die elke woensdagmiddag plaatsvinden in het Britse Lagerhuis.

De 47-jarige Truss, nog maar zes weken premier, is aangeschoten wild sinds haar bocht van 180 graden in het belastingbeleid. Die werd als onvermijdelijk beschouwd nadat de ongefinancierde belastingverlagingen tot ernstige onrust op de financiële markten hadden geleid. Ze ontsloeg haar minister van Financiën Kwasi Kwarteng en verving hem door Jeremy Hunt. Haar populariteit zit ver onder het vriespunt.

Truss toonde zich in het Lagerhuis zeer strijdvaardig. Ze probeerde zowel haar beleid te verdedigen tegen boegeroep en oproepen tot aftreden van oppositiepartij Labour als haar conservatieve collega’s te overtuigen van haar plaats in Downing Street.

“Wat is het nut van een premier wiens beloften niet eens een week standhouden”, vroeg Labourleider Keir Starmer zich af. Hij somde alle maatregelen op die Truss onder druk van de markten en haar eigen partij heeft moeten terugdraaien. “Hoe kan ze verantwoordelijk worden gehouden als ze niet de leiding heeft?”

De nieuwe minister van Financiën Jeremy Hunt, van wie algemeen wordt aangenomen dat hij de overhand heeft op Truss, draaide bijna alle door de premier beloofde belastingverlagingen terug en waarschuwde dat er moet worden bespaard op de overheidsuitgaven. Zo wordt de vrees gewekt dat er weer moet worden bezuinigd, zoals na de financiële crisis van 2008.

Hoewel de politieke situatie chaotisch blijft, lijken de ingrepen van Hunt de markt en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gerust te stellen.

Volgens een peiling van het Britse marktonderzoeksbureau YouGov heeft slechts één op de tien Britten een positief oordeel over Truss en slechts één op de vijf kiezers van de Conservatieve Partij. Maar liefst 55 procent van de meerderheidspartij vindt dat Truss moet aftreden, terwijl 38 procent wil dat ze aanblijft.

Vijf parlementsleden van de Tories hebben Truss al publiekelijk aangeraden om te vertrekken. Bij gebrek aan een duidelijke opvolger zijn de conservatieven echter terughoudend om een nieuwe, lange benoemingsprocedure te starten. Na twaalf jaar aan de macht is de Britse Conservatieve Partij immers erg verdeeld en een consensus over een nieuwe naam ligt bijgevolg niet voor de hand.

Truss is al de vierde Britse premier in zes jaar tijd. Haar voorganger Boris Johnson en diens voorganger Theresa May overleefden beide een vertrouwensstemming in het Britse Lagerhuis, maar stapten uiteindelijk toch zelf op. Normaal gezien dienen minstens vijftien procent van de meer dan 350 Conservatieven in het Lagerhuis om een vertrouwensstemming te vragen, vooraleer er een dergelijke procedure komt, maar de penningmeester van de Conservatieve fractie in het Lagerhuis liet al verstaan dat dit nu enkel zal gebeuren indien een “overweldigende meerderheid” vraagt om een vertrouwensstemming.