Biden spreekt verbindende woorden in eerste presidentiële speech: “Eenheid is geen domme fantasie”

Onder luid applaus en gejuich spreekt Biden zijn eerste woorden als president. “Dit is de dag van Amerika, dit is de dag van de democratie. Een dag van geschiedenis en hoop, van vernieuwing en vastberadenheid.” De VS hebben een zware test doorstaan, stelt hij. “Vandaag vieren we niet de overwinning van een president, maar van een doel, het doel van de democratie”, aldus de Democraat.  “We hebben opnieuw geleerd dat de democratie kostbaar en fragiel is, maar vandaag heeft de democratie gewonnen." 

Hij verwijst kort naar de bestorming van het Capitool twee weken geleden, maar benadrukt dat het nu tijd is voor eenheid. “Dit is een geweldig land, we zijn goede mensen. En over de eeuwen heen, doorheen storm en tegenwind, in vrede en oorlog, zijn we al zover gekomen, maar we hebben nog een lange weg te gaan.” Biden erkent de verwoesting die de coronapandemie aanricht in het land en noemt deze tijd een van de moeilijkste periodes waar het land door moet. 

“De droom van gerechtigheid voor iedereen zal niet langer uitgesteld worden", aldus de nieuwbakken president. Hij haalt de opkomst van politiek extremisme, blanke suprematie en binnenlands terrorisme aan als grote uitdagingen en benadrukt het belang van eenheid om die uitwassen aan te pakken. Hij zal alles geven om het land en het Amerikaanse volk weer bij elkaar te brengen, belooft Biden. “En ik roep iedere Amerikaan op om zich aan te sluiten bij dat doel.” 

Eenheid is immers nodig om woede, extremisme en haat en geweld aan te pakken, maar ook ziektes, werkloosheid en hopeloosheid. “Met eenheid kunnen we geweldige, belangrijke dingen doen”, klinkt het. Biden verwijst daarbij onder andere naar de aanpak van de werkloosheid en de nood aan veilig onderwijs (een verwijzing naar de schietpartijen op Amerikaanse scholen), het overwinnen van de coronapandemie, de nood aan betaalbare gezondheidszorg voor iedereen en de bestrijding van rassenongelijkheid. Hij wil dat de VS opnieuw hun rol opnemen “als een kracht voor het goede” in de wereld.

Die oproep tot eenheid is geen “domme fantasie”, zegt de president. “Ik weet dat de krachten die ons verdelen diep en echt zijn. Maar ik weet ook dat ze niet nieuw zijn: onze geschiedenis is een voortdurende strijd tussen het Amerikaanse ideaal dat we allemaal gelijk zijn en de harde, lelijke realiteit van racisme, nativisme (waarbij belangen van de inheemse bevolking voorrang krijgen op die van migranten, red.), angst en demonisering die ons al lang verscheurt. Het is een eeuwige strijd en de overwinning is nooit gegarandeerd.” Maar toch is het goede er altijd in geslaagd om te winnen, beklemtoont Biden. “De geschiedenis, ons geloof en rede tonen ons de weg naar eenheid: we kunnen elkaar niet als tegenstanders, maar als buren zien. We kunnen elkaar met waardigheid en respect behandelen. We kunnen onze krachten behandelen, stoppen met roepen en de temperatuur verlagen.”

Nu is er geen vrede, erkent Biden, “alleen bitterheid en woede. Geen vooruitgang, enkel vermoeiende verontwaardiging. Geen natie, alleen een toestand van chaos. Dit is ons historisch moment van crisis en uitdaging en eenheid is de weg vooruit. We moeten dat tegemoet gaan als de Verenigde Staten van Amerika. Als we dat doen, kunnen we niet falen. We hebben nog nooit gefaald als we samenwerken”, klinkt het ferm. Daarmee pleit hij voor een samenwerking over de politieke partijen heen, iets wat de voorbije jaren erg moeizaam verliep. “Elke onenigheid is geen reden voor een totale oorlog.”

Hij haalt ook de dreiging van nepnieuws aan, waarop hij doorheen zijn speech meermaals terugkomt. “We moeten de cultuur verwerpen waarin feiten worden gemanipuleerd en zelfs verzonnen worden.”

Amerika kan beter dan dit “en ik geloof dat Amerika zoveel beter is”. Hij haalt nogmaals de bestorming van het Capitool aan door “een relschoppende menigte die dacht dat ze de wil van het volk in de kiem kon smoren en het werk van onze democratie kon stoppen”, maar “dat zal nooit gebeuren”, aldus Biden met verheven stem. Iedereen heeft het recht om het niet met de ander eens te zijn, klinkt het, “dat is democratie: het recht om het vreedzaam oneens te zijn.” Maar die onenigheid mag niet tot verdeeldheid leiden, beklemtoont de president, die belooft een te president zijn voor alle Amerikanen, een boodschap die hij de voorbije twee maanden al meermaals herhaalde. “Ik zal even hard vechten voor degenen die mij niet gesteund hebben, als voor diegenen die dat wel deden.”

De gemeenschappelijke objectieven die alle Amerikanen verbinden zijn “kansen, zekerheid, vrijheid, waardigheid, respect, eer en de waarheid”, benadrukt Biden. Zonder namen te noemen of een partij rechtstreeks met de vinger te wijzen, bekritiseert hij hoe de Republikeinen onder leiding van Trump meegingen in diens beweringen dat de verkiezingen vervalst zouden zijn. “De voorbije weken en maanden hebben ons een dankbare les geleerd: er is waarheid en er zijn leugens. Leugens die verteld worden voor macht en voor winst. Ieder van ons heeft een plicht en een verantwoordelijkheid als burgers, als Amerikanen en zeker als leiders, leiders die beloofd hebben om onze grondwet te eren en ons land te beschermen, om de waarheid te verdedigen en leugens te verslaan.” 

“Ik begrijp dat veel Amerikanen de toekomst met angst en ongerustheid tegemoet zien”, stelt hij, maar dat is geen reden tot polarisering, “voor het wantrouwen van wie er niet uitziet zoals jij of gelooft zoals jij, of zijn nieuws niet van dezelfde bronnen krijgt als jij”. “We moeten een einde maken aan deze ‘onburgerlijke’ oorlog, die rood tegenover blauw zet (de kleuren van de Republikeinen en Democraten, red.), ruraal tegenover stedelijk, conservatief tegenover liberaal”, klinkt het in een pleidooi voor wederzijds begrip en inlevingsvermogen.

“In het werk dat voor ons ligt, gaan we elkaar nodig hebben. We gaan mogelijk de zwaarste en dodelijkste periode van dit virus tegemoet”, waarschuwt hij. “Laat ons deze pandemie tegemoet gaan als één land.”

De president richt zich in zijn toespraak ook tot de rest van de wereld: “Amerika is op de proef gesteld en we zijn er sterker uitgekomen. We zullen onze bondgenootschappen herstellen en weer met de wereld in dialoog gaan om de uitdagingen van vandaag en morgen aan te gaan.” Hij belooft het buitenland een sterke partner voor vrede, vooruitgang en veiligheid te zijn.

Biden beklemtoont dat meerdere grote uitdagingen zich momenteel tegelijkertijd opdringen. “We worden geconfronteerd met een aanval op onze democratie en op de waarheid”, maar ook met een virus, de groeiende ongelijkheid onder de bevolking, institutioneel racisme en de klimaatcrisis. 

“Samen zullen we een Amerikaans verhaal schrijven van hoop, niet angst, van eenheid, niet verdeeldheid, van licht, niet duisternis, een verhaal van fatsoen en waardigheid, liefde en genezing, grootsheid en goedheid. Laat dit het verhaal zijn dat ons inspireert.”