Lees meer over de huidige coronasituatie in dit dossier.

Eerst en vooral de situatie in eigen land. Volgens de recentste data van gezondheidsinstituut Sciensano ligt het gemiddeld aantal nieuwe besmettingen in België op 5.300. Dat waren er nooit eerder zo veel dit jaar. Vrijdag werd ook een nieuw dagrecord geregistreerd voor 2021, met meer dan 7.000 nieuwe gevallen. Hoge cijfers, maar ze liggen wel nog altijd ver verwijderd van de recordcijfers die we eind oktober, begin november vorig jaar zagen. Toen werden gemiddeld meer dan 15.000 nieuwe gevallen per dag genoteerd.

Wat ook verschilt van de situatie van vorig jaar, is dat nu bijna 75 procent van de Belgen volledig gevaccineerd is. Dat vertaalt zich in een lager aantal ziekenhuisopnames en overlijdens. Desondanks staat België vandaag in de top tien van landen met het hoogste aantal nieuwe besmettingen per miljoen inwoners in de EU. Volgens cijfers van Our World in Data, die ook door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gebruikt worden, bekleden we de negende plek en doen we het het slechtst van heel West-Europa. We zijn ook één van de landen met de minst strenge maatregelen op dit moment. Zo maken al de ons omringende landen veel meer gebruik van de coronapas.

De minst goede cijfers zien we evenwel in Oost-Europa. Letland heeft de slechtste kaarten en zit met het aantal nieuwe bevestigde gevallen per miljoen inwoners op een nooit eerder gezien niveau voor het land. 

Vorige week kondigde Letland nog aan dat het als eerste in de Europese Unie weer in lockdown ging vanwege de dramatische cijfers. Tot 15 november sluit het land horeca en winkels. Er is ook weer een avondklok, van 20 uur tot 5 uur, en afstandsonderwijs voor studenten. De meeste werknemers moeten ook opnieuw thuiswerken.

In Letland is maar 57 procent van de inwoners minstens deels gevaccineerd en 51 procent volledig. Er komen dan ook een pak meer coronapatiënten in de ziekenhuizen terecht, die overbelast dreigen te raken.

In de twee andere Baltische staten is de situatie al niet veel beter. Estland en Litouwen bekleden respectievelijk de tweede en derde plaats op de lijst met het hoogste aantal nieuwe bevestigde besmettingen. Ook deze landen hebben geen vaccinatiecijfers om jaloers op te zijn. In Estland kreeg 58 procent van de bevolking minstens een eerste prik en is 55 procent volledig gevaccineerd. In Litouwen liggen die cijfers op respectievelijk 64 procent en 58 procent. Estland sluit vergelijkbare maatregelen als in Letland niet uit.

Eenzelfde verhaal in Slovenië, Roemenië, Kroatië, Bulgarije en Slovakije. Ook daar zien we hoge cijfers als het over het aantal nieuwe besmettingen gaat en lage vaccinatiecijfers. Meer nog: de vijf landen staan samen met Polen helemaal onderaan op de lijst met vaccinatiecijfers in de EU. 

Volgens experts zou er in heel wat Oost-Europese landen scepsis zijn tegenover de vaccins, een erfenis van het communisme dat het vertrouwen van inwoners in de staat fel deed afkalven en maakte dat de gezondheidszorg vandaag nog altijd op een lager niveau zit dan in de rest van Europa.

Polen overweegt intussen ook drastische stappen en Roemenië heeft inmiddels de hulp ingeroepen van de WHO. Scholen zijn er sinds maandag twee weken dicht en er geldt weer een avondklok tussen 22 uur en 5 uur. Feesten zijn verboden en op veel plaatsen werden mondkapjes en de coronapas verplicht voor zeker een maand. 

Roemenië was vorige week overigens het land met het hoogste aantal coronadoden in verhouding tot het aantal inwoners ter wereld. Elke vijf minuten stierf er iemand aan Covid-19. Uitvaartcentra kwamen door hun voorraad kisten te zitten volgens persbureau Reuters. Bulgarije volgde op de tweede plaats. Ook dinsdag werden in Bulgarije weer recordaantallen coronadoden genoteerd.

Ziekenhuizen in Roemenië en Bulgarije kreunen onder de toevloed van coronapatiënten. In de Bulgaarse hoofdstad Sofia zijn alle niet-essentiële operaties uitgesteld. Bulgarije voert ook gesprekken met de EU om patiënten naar andere lidstaten over te brengen, omdat er niet genoeg zorgpersoneel en beademingstoestellen zijn. In het land werd donderdag nog een coronapas ingevoerd, waardoor alleen gevaccineerden, herstelde en geteste mensen nog in veel indoor publieke ruimtes binnen mogen. Ook een lockdown wordt niet uitgesloten.

Waar het wél goed gaat met de besmettingscijfers in Europa? In Malta, Spanje, Zweden, Italië, Portugal, Frankrijk en Finland. Dat zijn de landen die de beste resultaten kunnen voorleggen. Het zijn ook niet toevallig de landen met de beste vaccinatiecijfers van heel de Europese Unie.

LEES OOK: Uitbreiding Covid Safe Ticket en opnieuw meer telewerk: dit ligt allemaal op tafel van het Overlegcomité (+)

Herbekijk ook: