28-jarige arts en proefpersoon vaccin AstraZeneca overleden, maar testen gaan door: vrijwilliger kreeg placebo

Anvisa stelt op de hoogte te zijn gesteld op 19 oktober en mag naar eigen zeggen om verscheidene redenen verder geen informatie over de patiënt verstrekken. De proefpersoon nam deel aan een proef naar een vaccin van AstraZeneca-Oxford. Volgens Braziliaanse media gaat het om een 28-jarige arts uit een privé-ziekenhuis in het noorden van Rio de Janeiro, die al sinds het begin van de epidemie in maart patiënten met het virus behandelde.

Het overlijden van de jonge Braziliaan, die pas vorig jaar was afgestudeerd, leidt echter niet tot het stopzetten van de proeven met het vaccin, berichtte de Universiteit van Oxford die bij de ontwikkeling betrokken is. Dat is in overleg met de Braziliaanse toezichthouders besloten, zo liet de Engelse universiteit nog weten. "We maken ons geen zorgen over de veiligheid van de klinische proef.”

Volgens bronnen dicht bij het onderzoek zouden de proeven sowieso meteen stopgezet zijn als de vrijwilliger deel had uitgemaakt van de experimentele groep. Dat wijst erop dat de vrijwilliger deel was van de controlegroep, waarbij deelnemers een vaccin tegen meningitis kregen en niet tegen het coronavirus. Zowel deelnemers als onderzoekers weten niet wie tot welke groep behoort.

De studie zit in fase 3, waarbij 30.000 proefpersonen het vaccin of de placebo toegediend kregen. “Het kan altijd zijn dat er ergens bij de 30.000 mensen iemand is die toevallig komt te overlijden", zegt viroloog Johan Neyts. Het is nog onduidelijk waaraan de patiënt precies gestorven is, maar aangezien hij in de controlegroep zat, is er dus geen reden tot ongerustheid over het vaccin, beklemtoont Neyts. In zes steden in Brazilië nemen 10.000 proefpersonen deel aan de studie, waarvan 8.000 al hun eerste dosis van het vaccin, of het placebo hebben gekregen.

Momenteel lopen er over de hele wereld proefprojecten met vaccins tegen Covid-19, “maar je mag het vel van de beer niet verkopen voor hij geschoten is", zegt Neyts. “De studies moeten volledig uitgerold worden, de data geanalyseerd en dan pas weet je of het echt veilig is en ook of het voldoende werkzaam is.” 

Proeven in de VS met het middel liggen al meer dan een maand stil. Het onderzoek naar een mogelijk vaccin werd stilgelegd toen een proefpersoon in Engeland ziek werd in september. Het is echter recent weer hervat in Brazilië, India, het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika.

AstraZeneca denkt tegen het einde van het jaar de studie te hebben afgerond, maar dat betekent nog niet dat de vaccinatie meteen kan beginnen, aldus Neyts. In het voorjaar zouden dan in eerste instantie gezondheidswerkers en hoogrisicopatiënten de prik kunnen krijgen, vooraleer ook de rest van de bevolking aan de beurt is.