Tien Brusselaars storten al hun geld op één rekening: “Wij vertrouwen blind op ieders verantwoordelijkheid”

The Common Wallet startte een jaar geleden als experiment van tien mensen uit Brussel. Het idee is eenvoudig: elke maand stort iedereen naar eigen kunnen zijn inkomen op een gemeenschappelijke rekening. Daarvan gebruikt elk wat hij of zij nodig heeft in het dagelijks leven. “Wij wilden experimenteren met het idee om een radicaal solidariteitssysteem uit te bouwen”, vertelt Christophe Meierhans.

De profielen van de leden van The Common Wallet lopen sterk uiteen. “De jongste deelnemer is 32, de oudste 47. Er zitten koppels, singles, gescheiden mensen maar ook mensen met kinderen tussen”, legt Inge Vranken uit. De nationaliteiten van de leden variëren even sterk als hun drijfveer om mee in het experiment te stappen. Toch hebben zij allemaal één groot raakpunt: de ervaring met financiële onzekerheid. “Wij komen allemaal uit het kunstenaarsmilieu, een sector waar de financiële onzekerheid voortdurend om de hoek loert”, vertelt Inge. 

Door alle inkomens samen te gooien wil The Common Wallet een inkomenszekerheid voor iedereen creëren “Iedereen van ons heeft soms onvoorziene uitgaven of verdient een maand wel eens wat minder. Door alle inkomens samen te leggen is er altijd wel iemand die dat gat kan opvullen”, verduidelijkt Inge. De groep valt nu doorgaans terug op een gemeenschappelijk maandinkomen tussen de 13000 en de 18000 euro.

De beslissing om mee in het experiment te stappen was voor Ingrid en Christophe geen moeilijke. “Ik had niks te verliezen. Het ergste wat zou kunnen gebeuren is dat één iemand met het geld gaat lopen en dat we een maand zonder zitten. Maar dat hebben we toch allemaal al meegemaakt”, lacht Ingrid. Voor de deelnemers is de gemoedsrust en het geluk dat ze krijgen door de boekhouding te vervangen door radicaal vertrouwen van nog grotere waarde dan financiële zekerheid die het concept hen biedt. Radicaal vertrouwen is volgens hen bovendien cruciaal in het experiment. “Wij zijn nog nooit door de rekening gegaan om te kijken waar iemand geld aan uitgeeft. We willen elkaars levensstijl niet beoordelen”, aldus Christophe.

Om dat vertrouwen op te bouwen en te onderhouden, proberen de vrienden een keer per week samen te komen. “In de zomer hebben we elkaar niet gezien en dan voel je wel dat er spanningen ontstaan”, vertelt Christophe. “Als je elkaar veel ziet, voel je wat er in elkaars leven speelt maar kan je ook op voorhand problemen signaleren”, vult Ingrid aan. Zij vertrouwen er blind op dat iedereen de verantwoordelijkheid voelt om zorg te dragen voor het geheel. Precies daarom is het volgens hen van belang dat de groep niet te groot wordt. “Je moet verschillende meningen kunnen laten horen zonder abstract te worden en zonder een hiërarchie te installeren.”

Hoewel The Common Wallet met een kritische blik naar het kapitalisme kijkt, omschrijven de leden zichzelf niet als communisten. “We noemen onszelf geen communisten maar wel common-isten. We staan volledig los van een ideologie”, vertelt Christophe. “Wij doen niet aan controle en willen al zeker niet aan iedereen dezelfde levensstijl opleggen”, voegt Ingrid eraan toe. The Common Wallet wil zich niet blindstaren op theorieën maar wil wel de praktijk ervan uittesten. “Wij willen op een speelse manier experimenteren met bezit”, aldus Ingrid.

Over de toekomst van The Common Wallet is momenteel nog volop overleg. Sommige leden willen verder experimenteren door nieuwe risico’s te nemen. Anderen versterken liever het bestaande systeem. “Hoe langer we bezig zijn, hoe meer vragen er opduiken”, legt Christophe uit. Toch maakt de vriendengroep zich over de toekomst niet te veel zorgen. “Ook al houdt het op over een jaar, het zal mijn houding tot geld hebben veranderd.”