Zelfmoordlijn voerde in 2021 iets minder gesprekken, maar chat is veel populairder

De Zelfmoordlijn is een gratis en anonieme hulplijn voor mensen die aan zelfdoding denken en voor hun omgeving. De lijn, die uitsluitend werkt met vrijwilligers, kan op verschillende manier worden benaderd: via de telefoon, chat of mail. In 2021 werden er 17.720 telefoongesprekken gevoerd, 3.492 via chat en 1.658 via mail. Vooral de chat bleek veel meer gebruikt, het Centrum ter Preventie van Zelfdoding verwijst naar de uitbreiding van de pool vrijwilligers en naar de verruiming van de openingsuren. De chat is nu dagelijks bemand van 17 uur tot middernacht. Een gemiddeld chatgesprek duurt 62 minuten.

Volgens Marlies van de Walle, projectleider bij de Zelfmoordlijn, beantwoordde de uitbreiding aan de grote nood voor online gesprekken. “We merken ook dat we op de chat een doelgroep bereiken die anders is dan aan de telefoon. De drempel om over zelfmoordgedachten te spreken via een chat, blijkt nog net iets lager dan via de telefoon.” De mensen die de chat gebruiken zijn een stuk jonger, acht op de tien zijn jonger dan dertig jaar. En bijna acht op de tien zijn vrouw. De ruime meerderheid (97,5 procent) denkt ook effectief aan zelfmoord, aan de telefoon is dat net geen 90 procent. Hun plannen zijn concreter en bestaan al langer, zo blijkt.

Zelfdoding is het gevolg van een complex samenspel aan factoren: de aanwezigheid van risicofactoren en de afwezigheid van beschermende factoren. In meer dan één op de drie gevallen in de chat wordt verwezen naar eenzaamheid en zich onbegrepen voelen. Ook problemen met ouders (25,9%), automutilatie (14,5%), pesten (10,0%), mishandeling (11,8%) en te hoge werk/studiedruk (8,5%) worden vaak aangehaald. De drempel naar de hulpverlening ligt voor chatters iets hoger. 

De coronapandemie speelde ook het voorbije jaar een belangrijke rol bij heel wat oproepen. “Aan de Zelfmoordlijn kwamen de gevolgen van het coronavirus in heel wat gesprekken aan bod, vooral in de periodes waar heel wat beperkingen van kracht waren. Desalniettemin is het profiel van de oproepers die de Zelfmoordlijn contacteren erg gelijkend op dat van voorgaande jaren, zowel wat betreft leeftijd, geslacht, suïcidaliteit als risico- en beschermende factoren”, luidt het in het Jaarverslag. “Doorheen de jaren lijkt de ernst van de zelfmoordgedachten bij de oproepers van de Zelfmoordlijn toe te nemen, deze lijn was echter al ingezet in de jaren voorafgaand aan de pandemie.”

Het Centrum ter Preventie van Zelfdoding zet ook in op gratis webinars voor het brede publiek, zodat signalen van suïcidaliteit kunnen worden opgepikt. Vorig jaar namen al zo’n 808 personen deel aan die webinars, het initiatief zal de volgende jaren worden voortgezet. Dit jaar wil men ook honderd nieuwe vrijwilligers aantrekken, voor de opleidingen in het najaar worden nog kandidaten gezocht.

Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V): “Het Centrum ter Preventie van Zelfdoding is al jaren een belangrijke actor op het gebied van suïcidepreventie in Vlaanderen. Dit jaarverslag toont welk verschil hun vrijwilligers dag na dag maken voor mensen die kampen met suïcidale gedachten, en hun omgeving. Het centrum zal een spilorganisatie blijven in ons gezamenlijk streven om de suïcidecijfers in Vlaanderen ook de komende jaren te doen blijven dalen.” 

Denk je aan zelfmoord en heb je nood aan een gesprek, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be.