Vlaamse overheid vraagt begrip voor onduidelijke vaccinatieplanning tijdens zomervakantie: “Kunnen niet voor iedereen apart het schema veranderen”

Nu het Johnson & Johnson-vaccin niet meer bij jongeren gebruikt zal worden, moet er heel wat geschoven worden in de planning van de Vlaamse vaccinatieplanning. Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid had gerekend op meer dan 500.000 vaccins waarvan er maar één prik nodig is, goed voor ongeveer 10 procent van de hele campagne. Maar nu het vaccin niet meer gegeven wordt aan mensen onder de 41 jaar, en de leveringen ook nog eens achterop blijven, wordt het hele schema in de war gestuurd.

De precieze impact is op dit moment nog niet duidelijk, en de grootste factor in de hele planning blijft bij Pfizer. Die producent, die het gros van onze vaccins levert, heeft namelijk nog geen leverschema's voor de maanden juli en augustus bekendgemaakt. De prognoses zouden er wel tegen 31 mei moeten zijn, en mogelijk compenseren hogere leveringen in de zomervakantie dan de verminderde aantallen van Johnson & Johnson en AstraZeneca, dat eveneens met grote leveronzekerheden kampt.

Maar zeker is dat dus nog niet, en voorlopig blijft het daardoor bijzonder moeilijk plannen voor de 95 vaccinatiecentra in Vlaanderen, aldus Dirk Dewolf. Een nieuwe einddatum in de plaats van de streefdatum van 11 juli wil hij dan ook niet meer geven. Dat is meteen ook de reden waarom de planningstool van het Agentschap Zorg en Gezondheid gisteren offline is gehaald. Dewolf begrijpt dat veel mensen naar duidelijkheid snakken, onder andere voor hun vakantieplannen, maar kan die duidelijkheid voorlopig niet geven. 

Tegelijkertijd vraagt hij begrip. “Het principe is altijd geweest: plan uw vakantie nadat uw vaccinatieplanning bekend is. Bedoeling is om binnenkort een nieuwe prognose te kunnen geven. Maar we kunnen aan onze centra niet vragen om op het moment dat de vaccinatie piekt, voor iedere burger het schema te gaan veranderen. Dat is ondoenbaar. Men moet begrip tonen voor de situatie. Dit is een massavaccinatie, geen individuele vaccinatie op afspraak. Dat vergt een inperking van de vrije keuze. We vinden dat ook jammer, maar het gaat moeilijk anders.”

De impact van de beslissing over het Johnson & Johnson-vaccin en de kleinere leveringen is voorlopig wel nog beperkt. Na de huidige mindere week, met ‘slechts’ een kleine 350.000 prikjes, gaat Vlaanderen volgende week richting een nieuw record. Er staan dan om precies te zijn 607.920 vaccinaties ingepland. Het gaat om 385.000 eerste inentingen, en 223.000 tweede prikken. 

Een grotere impact is er op de planning vanaf de week van 7 juni. Die week had de topweek moeten worden, maar de aantallen zijn nu fors verlaagd. Tot voor kort hoopte Vlaanderen in die week nog meer dan 870.000 vaccins te plaatsen, maar dat cijfer is bijgesteld naar 667.000. Oorzaak is een kleinere levering van Pfizer in die week, waarbij Vlaanderen 50.000 vaccins minder krijgt. Dat wordt wel gecompenseerd in de rest van de maand juni. 

Ook AstraZeneca levert deze week 30.000 vaccins minder, volgende week komt er zelfs geen enkele levering, en voor de weken nadien is het nog koffiedik kijken. Daardoor moeten er meer dosissen in stock worden gehouden om de tweede prik te kunnen garanderen.

In de week van 14 juni moet dan de grootste sprong gemaakt worden, met ongeveer 670.000 vaccinaties, waarvan 550.000 eerste dosissen. 

Goed nieuws had Dewolf wel over de vaccinaties bij de risicopatiënten onder de 65 jaar. Vandaag is 79,7 procent van de mensen met onderliggende aandoeningen in Vlaanderen gevaccineerd: 735.000 van de 924.500. “Dat aantal zal in de komende dagen nog verder stijgen. Het aantal weigeringen ligt ook bijzonder laag, op 2,2 procent, wat ons verheugt.”

Bij de brede bevolking zal het de komende weken globaal gezien vooral aan de 45- tot 65-jarigen zijn, afhankelijk van regio tot regio. Ongeveer de helft van alle 45- tot 49-jarigen is nu uitgenodigd voor vaccinatie.

Dewolf stelde ook iedereen gerust die vragen heeft bij het feit dat in de ene regio al veertigers worden uitgenodigd, en in de andere nog zestigers. “Iedereen mag gerust zijn: de vaccins worden evenredig verdeeld volgens de bevolking en van het aandeel van de groep die in aanmerking komt voor vaccinatie. Wel zijn er mogelijk verschillen in snelheid door bijvoorbeeld een lagere vaccinatiegraad, want dan zijn er natuurlijk meer vaccins beschikbaar voor volgende leeftijdsgroepen.” Dat is bijvoorbeeld het geval in de rand rond Brussel en in de grote steden. Als er meer mensen een vaccin weigeren, komen er sneller anderen aan de beurt.

“Ook is er altijd een momentopname door het verschil in versturen van de uitnodigingen, waar enkele dagen een verschil van een aantal geboortejaren kunnen uitmaken. Bovendien kan het systeem van uitnodigingen zonder voorgestelde datum zorgen voor sneller uitnodigen van jongere leeftijden.”