Strengere regels rond roken op komst: rookverbod in pretparken, speeltuinen en andere plaatsen met kinderen

Het nieuwe antitabaksplan past in de ambitie van de regering om tot een rookvrije generatie te komen. Om dat te bewerkstelligen, moeten er maatregelen worden getroffen zodat jongeren en kinderen minder in contact komen met tabak, zegt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). “Gezondheid is een kwestie van gezond(er) leven: veel bewegen, gezond eten en niet roken. Gezond leven vermindert de kans dat je ziek wordt”, benadrukt de Vooruit-vicepremier.

Sinds 2009 kan je al niet meer roken in gebouwen die publiek toegankelijk zijn zoals cafés en restaurants. Daar komen over twee jaar dus ook enkele publieke plekken in openlucht bij. Het gaat om plaatsen waar veel kinderen aanwezig zijn, zoals attractieparken, dierentuinen, kinderboerderijen en speeltuinen. Daarnaast overweegt de regering de sigaret te bannen aan de ingangen van ziekenhuizen en scholen, maar dat moet nog verder worden uitgewerkt.

Vivaldi wil ook het aantal plaatsen waar tabak wordt verkocht, beperken. Zo kan het vanaf 2025 niet meer in cafés en op festivals. Dat keurde de Kamer eind vorige maand goed.

In 2028 wil de regering dan overgaan tot een verbod op de verkoop van tabak in voedingswinkels groter dan 400 vierkante meter. Het is ook de bedoeling dat tabaksproducten niet langer geëtaleerd worden op de plaatsen waar ze wel nog mogen worden verkocht, om impulsaankopen te vermijden.

Daarnaast onderzoekt de regering tegen april volgend jaar welke beperkingen mogelijk zijn op sportterreinen en bij activiteiten van jeugdorganisaties, zoals jeugdbewegingen. In overleg met de sportfederaties wordt bekeken hoe er een rookverbod kan komen in de stadions, naar het voorbeeld van de Pro League in het voetbal.

Tot slot is beslist om tabak duurder te maken. Hoeveel en hoe dat moet worden aangepakt, wordt begin volgend jaar besproken in de regering. Ook anti-tabaksexperts pleiten ervoor om de prijs van roken op te drijven. “Zo snel mogelijk naar 12 euro per pakje”, zei Stefaan Hendrickx van het Vlaams Instituut Gezond Leven recent aan HLN.

Het is nu de bedoeling om samen met de deelstaten een nationaal antitabaksplan af te kloppen.

De tabaksfabrikanten plaatsen in een reactie drie grote vraagtekens bij het plan. Zo stelt sectorvereniging Cimabel zich vragen bij de handhaving van het rookverbod op nieuwe plaatsen.

“Het feit dat de aankondiging meteen al reacties uitlokt van recreatieparken als Plopsaland die terecht zeggen niet te kunnen instaan voor de handhaving legt de vinger op de wonde: beleidsmaatregelen afkondigen zonder degelijk voorafgaand overleg met de betrokken sectoren is problematisch en getuigt van weinig beleidsernst en verantwoordelijkheidszin”, luidt het in een mededeling.

Daarnaast storen de sigarettenfabrikanten zich ook aan het uitstalverbod. Volgens Cimabel is er geen enkel ernstig wetenschappelijk bewijs dat rokers zich laten leiden door impulsaankopen. De vereniging wijst er ook op dat de pakjes al neutraal zijn en voorzien van een afschrikwekkende foto. Daarnaast zou het verbod de stap naar de illegale handel kleiner maken, aldus Cimabel, dat verwijst naar het effect van de maatregel in Ierland.

Cimabel vraagt zich ten slotte ook af hoe de dagbladhandelaars de extra kosten van het uitstalverbod zullen dragen. “Investeren in gesloten kasten om tabaksproducten aan het zicht te onttrekken is wellicht het laatste waar de dagbladhandelaars op zitten te wachten”, aldus nog de vereniging.