De communistische partij is al langer voorstander van de verlaging van de btw op energie naar 6 procent. Nu de energiefactuur de pan dreigt uit te swingen, legt PVDA haar wetsvoorstel opnieuw op tafel. Aan zo’n btw-verlaging hangt een aanzienlijk kostenplaatje. Om dat te betalen, schuift PVDA een “schokplan” naar voren, waarvoor ze zich baseert op het voorbeeld van Spanje. Daar wil de regering de energiefactuur tegen het einde van het jaar halveren, in eerste instantie door te knippen in de verwachte overwinsten van de grote energiebedrijven.

De studiedienst van de PVDA maakte zelf een raming van de overwinsten van de nucleaire sector in België en kwam uit op een bedrag van minimaal 127,4 miljoen euro per maand, of 1,53 miljard euro per jaar. “Met dergelijke bedragen kunnen we de factuur van de mensen al aanzienlijk verlagen,” zegt Kamerfractieleider Raoul Hedebouw. Om zicht te krijgen op de precieze cijfers, vraagt PVDA volledige transparantie van Engie-Electrabel en Luminus over de winsten die ze momenteel boeken met de Belgische kerncentrales.

“Wat in Spanje kan, kan hier ook. Wij vragen dat de verschillende regeringen - federaal en gewestelijk - dringend ingrijpen om de energiefactuur betaalbaar te houden”, zegt Hedebouw. “Naast de btw-verlaging naar 6 procent en een taks op de woekerwinsten van de energiesector, vragen we dat alle taksen en heffingen uit de elektriciteitsfactuur worden gehaald.”

Volgens energiebedrijf Electrabel is de redenering van PVDA echter veel te simplistisch. Bijna alle elektriciteit die onze kerncentrales vandaag produceren is allang op voorhand verkocht aan veel lagere prijzen dan vandaag. Hetzelfde geldt voor de elektriciteit die we volgend jaar verwachten te produceren met onze kerncentrales: ook die is al grotendeels verkocht via langetermijncontracten aan lagere prijzen, luidt het.

“Bij die langetermijncontracten wordt de prijs vastgelegd op het moment van de verkoop en niet op het moment van de effectieve levering. Deze aanpak is standaard in de energiesector. Producenten beheren de productie van hun grote elektriciteitscentrales als een verstandige huisvader/-moeder”, legt een woordvoerster uit. De producenten kunnen zich op die manier indekken tegen het risico op grote prijsschommelingen, maar het maakt ook dat de stijging van de winst beperkt blijft als de prijzen op de energiemarkt onverwacht sterk stijgen.

Het bedrijf merkt ook op dat de opbrengst van de kerncentrales structureel wordt gedeeld met de Belgische staat. Zo betaalde Electrabel tussen 2010 en 2021 reeds 3,5 miljard euro aan nucleaire bijdragen. “Verder investeerden we ook 1,3 miljard euro in de uitbatingsverlenging van Doel 1 en 2 en Tihange 1 en investeren we jaarlijks 200 miljoen euro in het onderhoud van onze kerncentrales.”

De nucleaire bijdrage die Electrabel aan de staat betaalt, houdt rekening met de evolutie van de kosten en de marktprijzen, de investeringen en de totale productie. “Gezien de recente hoge beschikbaarheidsgraad van onze centrales en de hogere prijzen zal de bijdrage aan de Belgische staat stijgen”, klinkt het voorts. De jaarlijkse berekeningen worden gecontroleerd door de federale energieregulator CREG. 

Energieprijzen stijgen spectaculair verder in oktober: Wat doe je best?

“Nooit moeten bijbetalen, en nu ineens bijna het dubbele”: voorschotten energieleveranciers stijgen ongezien fel. En ja, dat mag zomaar (+)