Psychologie moet helpen om weggebruiker aan te zetten tot veiliger verkeersgedrag

Op het VSV-congres in Vilvoorde buigen tientallen experts en meer dan 500 congresgangers zich maandag over de vraag hoe we weggebruikers kunnen stimuleren tot veiliger gedrag in het verkeer. 

Wouter Duyck, professor Gedragseconomie van de Universiteit Gent, legde op het congres uit hoe kleine aanpassingen in de verkeersomgeving veilig gedrag kunnen uitlokken, een techniek die ook wel bekendstaat als “nudging”. Een concreet voorbeeld is “Safe crossing”, een project waarmee de stad Antwerpen in samenwerking met het Leuvense onderzoekscentrum Imec en Digipolis voetgangers met technologie en psychologie wil stimuleren om enkel over te steken als het licht op groen staat.

Concreet ziet de proefopstelling er zo uit: op het kruispunt van de Nationalestraat, de Kronenburgstraat en de Volksstraat in Antwerpen, waar vier straten en een trambaan elkaar kruisen , staan slimme camera’s opgesteld die detecteren of voetgangers oversteken bij een groen licht of een rood licht. Op digitale borden wordt aangegeven hoeveel mensen gewacht hebben op groen, zodat andere voetgangers gestimuleerd worden om het voorbeeld van de meerderheid te volgen. Bovendien krijgen wachtende voetgangers tijdens een rood licht quizvragen of weetjes over de omgeving te zien. Eind april worden de resultaten van dit proefproject bekendgemaakt.

“Het gebruik van slimme technologie is een onzichtbaar maar essentieel onderdeel van het mobiliteitsbeleid in Antwerpen”, zegt de Antwerpse schepen voor Mobiliteit Koen Kennis (N-VA). “Deze ‘Safe crossing’ is daarvan een mooi voorbeeld.”

“We voeren de strijd voor veiliger verkeer op vele fronten: we investeren meer dan ooit in betere weginfrastructuur, de rijopleiding is volledig hertimmerd, de snelheidsregimes buiten de bebouwde kom zijn geharmoniseerd, we rollen steeds meer trajectcontroles uit...”, zegt minister Weyts. “Maar we zijn altijd op zoek naar nieuwe fronten die we kunnen openen om het verkeer verder veilig te maken. ‘Nudging’ heeft duidelijk nog enorm veel potentieel voor onze verkeersveiligheid”. Volgens Weyts daalt het aantal verkeersdoden in Vlaanderen wel, “maar is het laaghangend fruit geplukt”.

Verder is er op het verkeerscongres aandacht voor de rol die de politie kan spelen via transparante communicatie, het inzetten van Beloofd-campagnes en sociale media om verkeersgedrag te sturen, de toenemende interesse voor verkeersveiligheidsprojecten vanuit het bedrijfsleven en de rol van de vernieuwde rijopleiding in Vlaanderen.

Het congres is een initiatief van de VSV in samenwerking met de Vlaamse overheid, de stad Vilvoorde en de provincie Vlaams-Brabant.