“Volgens de wetenschappers laten sommige indicatoren een vertraging zien in het aantal besmettingen, maar het is veel te vroeg om te zeggen dat de epidemie onder controle is. Onze inspanningen zijn pas begonnen, als we ze nu laten verslappen zijn de gevolgen zwaar", zei premier Wilmès na de vergadering van de Nationale Veiligheidsraad.

Ze benadrukte op de persconferentie dat alleen noodzakelijke verplaatsingen zijn toegestaan, bijvoorbeeld naar het werk als telewerk niet mogelijk is, naar de supermarkt, apotheek of de dokter.

De premier gaf vervolgens ook verduidelijking over de regels rond naar buiten gaan. Daarover was eerder discussie ontstaan, nadat de politie om duidelijkere richtlijnen had gevraagd, bijvoorbeeld een beperking van het aantal kilometers van de woning. Die beperking komt er niet. “De bedoeling is om in beweging te blijven, niet om urenlang in een park te blijven zitten”, aldus Wilmès. “Je mag buiten blijven voor de duur van je activiteit, daarna keer je meteen terug naar huis. Het is dus niet de bedoeling om naar zee of naar de Ardennen te gaan.”

“We rekenen op het gezond verstand. We vinden het ook belangrijk dat mensen nog kunnen wandelen, lopen en fietsen met dit mooie weer. Alleen moeten ze na de inspanning meteen naar huis”, legde minister van Volksgezondheid Maggie De Block uit in VTM NIEUWS. Daarnaast stelde ze dat het niet de bedoeling is om drukbezochte parken of zeedijken te bezoeken.

Er komen wel extra controles bij zogenaamde ‘hotspots’. Zo zouden er te veel mensen “gewild of ongewild” samentroepen in het Hallerbos, het Zoniënwoud, maar ook in natuurgebieden rond abdijen en zelfs de Muur van Geraardsbergen.

Wat bedrijven betreft, blijft telewerken verplicht “voor alle niet-essentiële bedrijven”. “Als dit niet mogelijk is, is social distancing verplicht.” Bedrijven die zich niet aan de regels houden, worden beboet of moeten sluiten. “De gezondheid van de medewerkers blijft de prioriteit.”

Ook de bedrijven en diensten in de essentiële sectoren moeten zich zoveel mogelijk aan die regels houden, zei Wilmès. De lijst met die sectoren en diensten wordt overigens de komende dagen bijgestuurd. De sociale partners hebben daarover een akkoord en de vernieuwde lijst wordt zo snel mogelijk gepubliceerd.

De situatie op de scholen blijft voorlopig wat ze is, met opvang voor kinderen van het zorgpersoneel of die enkel bij de grootouders terechtkunnen tijdens de paasvakantie, viel te horen.

Er wordt wel strenger toegezien op de naleving van de maatregelen, met boetes die onmiddellijk geïnd kunnen worden. “Wie zich niet aan de regels houdt, zal meteen beboet worden. We zitten niet meer in de fase van preventie. Spijtig genoeg hebben enkele mensen nog niet begrepen in welke situatie we zitten.”

Wilmès haalde daarbij nog eens uit naar de personen die deelnamen aan de lockdownparty’s. “Het is essentieel dat iedereen meedoet en de maatregelen ernstig neemt. Veel jongeren voelen zich niet aangesproken omdat ze zich onklopbaar voelen. Maar een paar jongeren die hebben deelgenomen aan lockdownparty’s liggen nu op intensieve zorgen.”

Op de vraag of de zomerfestivals nog kunnen doorgaan, zei Wilmès: “First things first.” “We zullen de Nationale Veiligheidsraad regelmatig bijeenroepen voor evaluaties. De zomerfestivals zijn nog veraf. We nemen stap per stap. Ik kan hierop dus nog niet antwoorden”, aldus nog Wilmès.

- Afstand bewaren: iedereen moet zoveel mogelijk aan ‘social distancing’ doen en niet-essentiële fysieke contacten zoveel mogelijk vermijden. Indien een fysiek contact noodzakelijk is, wordt gevraagd anderhalve meter afstand te bewaren.

- Thuisblijven: Burgers wordt gevraagd om binnen te blijven, tenzij een verplaatsing “essentieel” is. Daaronder vallen bijvoorbeeld verplaatsingen naar het werk (indien noodzakelijk), voedingszaken, de apotheek, het tankstation, de post, etc.

- Een frisse neus halen in de buitenlucht kan, maar enkel met het eigen gezin en één vriend of kennis. Ook moet hier anderhalve meter afstand bewaard worden. De auto of moto mag niet gebruikt worden voor plezierritjes of om naar een plek te rijden om daar te sporten.

- Alle recreatieve activiteiten, sportieve, culturele, folkloristische, ongeacht hun grootte worden geannuleerd.

- Samenscholingsverbod: Alle samenkomsten van groepen - van welke grootte dan ook - worden verboden.

- Alle cafés, restaurants en discotheken worden gesloten. Ook openbare markten gaan niet door, met uitzondering van voedingskramen die echt noodzakelijk zijn.

- Handelszaken: Alle niet-essentiële handelszaken moeten sluiten. Plaatsen als voedingszaken, apotheken, de postkantoren, tankstations en banken blijven open.

- De toegang tot supermarkten wordt beperkt tot maximaal één persoon per tien vierkante meter en maximaal 30 minuten. Nachtwinkels moeten sluiten om 22 uur. Kapperszaken zijn intussen gesloten.

- Reizen: Alle niet-essentiële reizen naar het buitenland worden verboden. De luchthavens blijven open, maar er zijn wel veel minder vluchten.  De luchthaven van Charleroi heeft ondertussen de deuren tot 5 april gesloten.

- Thuiswerk wordt de norm. Bedrijven waar dat niet mogelijk is, moeten afstand kunnen bewaren tussen hun werknemers. Wie zijn werknemers nodeloos verplicht om naar het werk te komen, riskeert een boete.

- Openbaar vervoer: de bussen en trams blijven rijden. Wel moet iedereen anderhalve meter afstand kunnen houden van elkaar. Spoorwegmaatschapij NMBS en spoornetbeheerder Infrabel zijn gestart met een “treindienst van nationaal belang”.

- De scholen: Alle lessen op lagere en middelbare scholen worden opgeschort. De scholen blijven wel open voor kinderen van wie de ouders niet kunnen telewerken of niet in opvang kunnen voorzien. Kinderdagverblijven blijven eveneens open.

- Universiteiten en hogescholen worden aangespoord om aan afstandsonderwijs te doen. De dertien Vlaamse hogescholen voorzien vanaf 18 mei de mogelijkheid tot contactluw onderwijs.

Lees ook:

Terugkeren uit lockdown: hoe doe je dat juist? Eerst scholen openen, of toch eerst cafés en restaurants? (+)

Vergeet 5 april: maatregelen verlengd tot na paasvakantie (maar niet veel strenger) (+)