OPINIE: "Géén afbetalingsplannen aanvaarden die langer lopen dan 12 maanden, is onzinnig en brengt mensen met meestal meerdere schulden rechtstreeks in de miserie"

De fameuze omzendbrief van de fiscus die enkel een afbetalingsplan binnen de 12 maanden aanneemt, wordt inderdaad door de meeste mensen die te maken hebben met de schuldenproblematiek als onzinnig en absurd ervaren. Mensen met belastingschulden hebben meestal ook nog andere schulden. Het kan toch niet de bedoeling van de fiscus zijn om goedmenende mensen met schulden nog meer in een schuldenspiraal met oplopende uitvoeringskosten te versmachten of naar een Collectieve Schulden Regeling (CSR) te bannen. Het is daarom toe te juichen dat de fiscus de onzinnige termijn van 12 maanden versoepelt en wil meewerken aan een afbetalingsplan tot 5 jaar. Dit is de redelijkheid zelf, zeggen alle mensen met enige terreinervaring.

Daarom ook werd in 2015 MyTrustO ( MTO) opgericht, als een platform – of noem het ‘ecosysteem’ - om mensen met schulden én schuldeisers perspectief te geven op een efficiëntere en menselijker inning van schulden.

MyTrustO steunt op de beginselen van een maatschappijbeeld waarbij mensen trachten hun onderling geschil of vordering in de eerste plaats op te lossen op basis van een minnelijk vergelijk, een compromis en duidelijke afspraken. Bij MTO zijn de belangrijkste partijen de schuldeiser én de schuldenaar. Een compromis houdt rekening met respect voor ieders rechten, mogelijkheden en beperkingen. Alleen als overleg niet meer mogelijk is, kan de rechtbank een uitkomst bieden.

Zo baseert MTO de oplossing voor schuldproblemen op duidelijke en objectieve criteria: de aard van de schuldenaar, het bedrag van de schuldmassa, de hoedanigheid en positie van de schuldeisers (onderling) en de mogelijkheden en beperkingen om deze schulden op een zo kort mogelijke termijn te voldoen. In MyTrustO zit het woord ‘rust’: MyTrustO creëert vooral rust tussen de concurrerende schuldeisers en biedt realistisch vooruitzicht op een haalbare terugbetaling voor iedereen.

MTO beperkt het aantal beslissende spelers in een schulddossier tot schuldeiser én schuldenaar. Deze twee hoofdrolspelers krijgen een ‘speelveld’ om hun geschil op te lossen onder controle van een openbaar ambtenaar (de gerechtsdeurwaarder) om met wederzijds respect een betere manier te vinden om enerzijds schulden in te vorderen en anderzijds schulden te betalen.

Als wordt vastgesteld dat de aanvrager voldoende zelfredzaam is om uit zijn financiële probleemsituatie te geraken, zal een gerechtsdeurwaarder een MTO dossier opstarten. In andere gevallen wordt doorverwezen naar een OCMW of een CAW, of naar een schuldbemiddelaar, advocaat of voorlopig bewindvoerder.

MTO vermijdt zodoende het scenario dat de grote groep van mensen met meerdere schulden die deze wel kunnen, willen en zullen betalen, maar dit vandaag niet in één keer en onmiddellijk kunnen, blijven achtervolgd worden door individuele schuldeisers die elk op hun manier hun schuldvordering afdwingen.

Uit onze ervaringen in honderden dossiers konden we vaststellen dat de regel van de fiscus om géén afbetaalplannen te aanvaarden die langer lopen dan 12 maanden, onzinnig is en mensen met meestal meerdere schulden rechtstreeks in de miserie brengt. Geef mensen met schulden wat redelijke tijd en ruimte – die ietwat langer is dan 12 maanden - om onder toezicht hun schulden af te betalen. Ook de fiscus wordt daar beter van.

Voor de schuldeiser staat MTO gelijk aan ‘ethisch verantwoord invorderen’: hij biedt de schuldenaar die wil, kan en zal betalen de mogelijkheid om onder toezicht van een openbaar ambtenaar de schulden op een humane manier te vereffenen en als dusdanig mee te werken om de stijgende schuldenspiraal bij heel wat schuldenaars mee te helpen doorbreken.

In dit opzicht kan de fiscus ( FOD Financiën) vanuit de overheid een voortrekker zijn om op een menselijke manier mee te werken aan een haalbaar afbetalingsplan voor mensen met schulden.