Minister Verlinden lanceert Staten-Generaal van de Politie

Het huidige politiemodel, met een geïntegreerde politie gestructureerd op twee niveaus, een lokale en federale politie, kwam er na het Octopusakkoord uit 1998, in de nasleep van de affaire-Dutroux. Maar twintig jaar later, met de maatschappelijke en technologische ontwikkelingen die sindsdien hebben plaatsgevonden, staat het model steeds meer onder druk, klinkt het.

“We hebben de afgelopen veertien maanden gezien dat de wereld in zeer korte tijd op zeer drastische wijze kan veranderen. Zeggen dat ons land niet meer hetzelfde is als twintig jaar geleden, is dus een understatement. De wereld verandert, ons land verandert, de samenleving verandert - en de politiedienst kan simpelweg niet achterblijven”, zei minister Verlinden tijdens het lanceerevenement, waarbij naast de politietop enkele vertegenwoordigers uit de academische wereld en de administratie aanwezig waren. Wegens de coronamaatregelen waren er ook verschillende online tussenkomsten.

Verschillende organisaties zullen meewerken aan SEGPol, zoals het Centrum voor Politiestudies, de Circle of Police Leadership, het Centre d'études de la police, het coördinatiecomité van de geïntegreerde politie en de Algemene Directie Veiligheid & Preventie van de FOD Binnenlandse Zaken. De komende maanden en jaren zullen zij rondetafelgesprekken, seminaries, studiedagen en workshops organiseren. Bedoeling is om de uitdagingen in beeld te brengen en uiteindelijk te komen tot concrete beleidsaanbevelingen. 

De minister wees op de verschillende thema’s die aan bod zullen komen. Het gaat bijvoorbeeld om meer diversiteit, de relatie met de bevolking -en dan vooral jongeren-, burgerparticipatie en de zogenaamde ‘new way of protesting’, of nieuwe manier van actievoeren, waarbij sociale media een belangrijke rol spelen. 

Ook de thema’s die al lang aanslepen - minister Verlinden sprak van de zogenoemde ‘evergreens’ - zullen integraal in beeld gebracht worden. Daarbij gaat het onder meer om de financiering van de lokale politie, de optimale schaalgrootte, en de invulling van de gespecialiseerde steun door de federale politie.

Begin 2022 staat nog een tussentijds evenement gepland. Eind volgend jaar, of in de eerste maanden van 2023, moet uiteindelijk het slotevenement plaatsvinden. 

De commissaris-generaal van de federale politie, Mark De Mesmaeker, kondigde bij zijn aantreden in 2018 aan dat er onder zijn bewind geen nieuwe hervormingen zouden komen binnen de federale politie. Een grote hervorming zoals in 2001 moet dus niet verwacht worden. “We moeten niet hervormen om te hervormen”, zei De Mesmaeker na afloop van het startevenement dinsdag. “De structuren zijn er en die zijn goed. Wel moeten we nakijken wat er anders en beter kan.”

Volgens De Mesmaeker moet de financiering een van de speerpunten zijn van deze SEGPol. Zo zei hij in zijn toespraak dat er “geen armada zonder boter bij de vis” kon zijn, refererend naar een uitspraak van de minister eerder op de namiddag. Nu de regering een groeipad heeft vastgelegd voor de politie, pleitte De Mesmaeker ervoor “om niet met de ene hand weg te nemen wat er met de andere hand gegeven is”. 

Gelijkaardige geluiden konden opgevangen worden bij de voorzitter van de Vaste Commissie van de Lokale Politie, Nicholas Paelinck, die er ook voor pleitte om “niet te veranderen om te veranderen”. Wel moet de politieorganisatie meer “wendbaar” zijn, zei hij in zijn toespraak, en moet er een “dynamischer evenwicht” nagestreefd worden. Ook qua financiële middelen schoot de overheid de afgelopen twintig jaar volgens hem “schromelijk tekort”. 

“We juichen dit initiatief van de minister van Binnenlandse Zaken toe”, besloot Paelinck. “En we hopen dat de Staten-Generaal van de Politie in het komend jaar zal leiden naar een disruptieve aanpak, innovatie en technologie met als doel een attractievere werkgever, een kwalitatiever statuut en een performantere benadering van ons veiligheidsbeleid.”