Kernkabinet heeft akkoord over arbeidsdeal: vierdagenweek, recht op deconnectie en soepeler avondwerk

De Vivaldi-coalitie raakte het begin dit jaar eens over een arbeidsdeal, met onder meer de vierdaagse werkweek, extra opleidingen voor werknemers, een betere bescherming voor platformwerkers, flexibeler avondwerk voor de e-commerce en het recht op deconnectie. 

Binnen de meerderheid werd daarbij de laatste weken vooral gekeken naar bevoegd minister Pierre-Yves Dermagne (PS). Met name liberalen en christendemocraten maanden hem aan tot spoed en vreesden dat er nog aan het akkoord zou worden gemangeld, na de adviezen van de sociale partners, de Raad van State en de Gegevensbeschermingsautoriteit.

Dat werd op het kabinet-Dermagne evenwel tegengesproken. Daar luidde het steevast dat ze de adviezen die over de deal binnenkwamen, niet zomaar naast zich neer zouden leggen - alleen al uit respect voor wie ze schreef en omdat er nuttige suggesties in stonden -, maar dat niet zou worden geraakt aan de politieke evenwichten. Uiteindelijk landde het kernkabinet vrijdag behoorlijk snel. Het ging enkel nog over de laatste punten en komma’s, zoals premier Alexander De Croo het na afloop verwoordde.

Concreet zal een werknemer op vrijwillige basis vier in plaats van vijf dagen per week kunnen werken. Het wordt ook mogelijk de ene week wat meer te werken en de week nadien wat minder, bijvoorbeeld voor iemand die na een echtscheiding alternerend voor de kinderen moet zorgen. Minister Dermagne merkte op dat het niet de bedoeling is die vijfde dag of die ‘lichtere week’ extra uren te kloppen. Daarnaast bevat het akkoord het recht op deconnectie, een les die werd getrokken uit de coronacrisis en het daarmee gepaard gaande telewerk.

Ook komen er meer rechten voor personeel dat minder sterk staat. Zo zullen alle platformwerkers op kosten van het platform verzekerd worden tegen arbeidsongevallen, ook wanneer het gaat om zelfstandigen. Bovendien mogen werknemers met variabele uurroosters, niet langer op het laatste nippertje worden verwittigd van een wijziging aan hun rooster. 

Werknemers krijgen op termijn een individueel recht op vijf dagen opleiding per jaar. Wie zijn job verliest, zal tijdens de opzegperiode al via een transitietraject in een ander bedrijf aan de slag kunnen gaan. Dat moet de kans vergroten dat ze snel een andere job vinden. Ook kunnen ontslagen werknemers maatregelen worden aangeboden om hun inzetbaarheid tijdens de opzegtermijn te verhogen.

Wat de e-commerce betreft, creëert de regering de mogelijkheid om in bedrijven avondwerk mogelijk te maken via proefprojecten. De vakbonden krijgen een rol bij de opstart van die projecten en bij de evaluatie. Daarnaast wordt het tijdelijk systeem waarbij avondwerk via een cao mogelijk was na goedkeuring door één vakbond vastgeklikt.

Minister Dermagne benadrukt dat het om belangrijke maatregelen gaat om de arbeid aan te passen aan de noden van de 21ste eeuw. Net als Dermagne wees premier De Croo op hun belang om tot 80 procent tewerkstellingsraad te komen. Je kan dat doen door te investeren in de creatie van jobs, door werken aantrekkelijker te maken (zoals door de minimumlonen te verhogen), maar ook door werken aantrekkelijker te maken in een andere dimensie, legde de premier uit. Door maatregelen uit te werken die maken dat privé en werk beter met elkaar stroken, kunnen mensen overtuigd raken in een bepaalde job te blijven of om op een bepaald jobaanbod in te gaan, luidde het.

Herbekijk: In 60 seconden: dit moet je weten over de arbeidsdeal