Je mond bedekken met een sjaal en handschoenen dragen tegen het coronavirus, helpt dat?

Een veelgebruikt middel om zich dezer te dagen te beschermen tegen het coronavirus, zijn handschoenen. In de winkel, op het openbaar vervoer, tijdens het werken: overal lopen mensen rond met bedekte handen. Volgens viroloog Steven Van Gucht is dat “totaal nutteloos”. Het gevaar van het virus zit hem volgens hem niet in het contact met handen, aangezien de virusdeeltjes niet via de huid of het bloed verspreid worden. Je loopt enkel risico als die virusdeeltjes in je mond, neus of ogen terecht komen, en daartegen helpen handschoenen niet. Ook via handschoenen kunnen virusdeeltjes dus in je gezicht komen.

Er is volgens viroloog Van Gucht wel een mogelijk indirect voordeel. “Als mensen door handschoenen beter onthouden dat ze hun gezicht niet mogen aanraken, dan kan dat wel helpen.” Hij wijst er wel op dat je die handschoenen dan voldoende moet vervangen en dat handen wassen belangrijk blijft. Tegelijk is er ook kans op een averechts effect, wanneer mensen een vals gevoel van veiligheid krijgen door de handschoenen. Er is voor hem dan ook gewoon één gouden regel: “Blijf van je gezicht.”

Een andere voorzorgsmaatregel die mensen nemen, is hun gezicht bedekken met een sjaal of coltrui. Volgens Van Gucht zou dat enkel nuttig zijn voor mensen die al besmet zijn met het coronavirus, omdat de virusdeeltjes zich zo minder zouden verspreiden. Maar die mensen moeten eigenlijk verplicht thuisblijven, een sjaaltje voor hun mond laat hen nog steeds niet toe naar buiten te gaan.

Als preventieve maatregel is een sjaal volgens viroloog Van Gucht echter nutteloos: “Die virusdeeltjes hangen niet gewoon in de buitenlucht.” Wanneer je gewoon over straat wandelt, kunnen die virusdeeltjes dus niet je mond binnenwaaien. Hij zegt dat het belangrijker is om afstand te bewaren, zoals wordt gevraagd. Zo voorkom je dat besmette mensen in je gezicht hoesten of ademen. Sjaals of een trui kunnen eventueel wel een extra barrière zijn wanneer die afstand niet behouden kan worden. Het biedt dus een zekere vorm van bescherming in nood, maar er is nooit 100 procent garantie.

Net zoals de handschoenen kan een sjaal wel weer een indirect voordeel hebben. “Als mensen hierdoor hun gezicht niet meer aanraken, dan kan het wel helpen”, aldus van Gucht. Een bedekt gezicht kan ook een teken zijn naar anderen dat er risico is en dat je voorzorgsmaatregelen probeert te nemen, het kan hen dan aanzetten om afstand te bewaren. Maar een echte bescherming is het dus niet.

Mensen zijn intussen ook massaal aan de slag gegaan om zelf mondmaskers te naaien. Hiervoor geldt volgens Van Gucht dezelfde regel als voor sjaals: ze zorgen voor een zekere barrière, maar bieden nooit 100 procent garantie tegen het coronavirus. De zelfgemaakte maskers sluiten niet voldoende aan, en de kleine virusdeeltjes kunnen er ook gewoon door. Hij raadt aan om steeds de tips van FOD te volgen om toch een zo goed mogelijke bescherming te voorzien. 

Van Gucht roept wel nog eens op om absoluut geen professionele of chirurgische mondmaskers te gebruiken: “Die mondmaskers zijn erg nodig in de zorg en we moeten absoluut vermijden dat er nieuwe tekorten komen.” 

Maar wat kunnen we dan wel doen? Het is cruciaal te luisteren naar het advies dat de voorbije dagen werd gegeven. Het belangrijkste is zoveel mogelijk thuis blijven en wanneer dat niet gaat, afstand te bewaren. Ook voldoende je handen wassen en je gezicht niet aanraken zijn cruciaal. Zo bescherm je jezelf tegen misschien wel de grootste dreiging: je eigen handen.