Van 23 tot 27 april konden alle lagere scholen in Vlaanderen en Brussel deelnemen aan De Grote Verkeerstoets, een online toets over verkeer en mobiliteit voor leerlingen uit het vijfde leerjaar. In totaal legden 34.938 leerlingen de toets af. De scholieren moesten 17 of meer halen om te slagen. Gemiddeld behaalden leerlingen 16 op 25 punten op de toets, nét niet voldoende om te slagen. Iets minder dan de helft van de leerlingen behaalde 17 punten of meer, vorig schooljaar was dat nog twee derde.

De Grote Verkeerstoets ondersteunt lagere scholen bij de lessen verkeerseducatie en bestaat uit 25 meerkeuzevragen rond zeven thema’s: verkeerstekens, voorrang, fietsuitrusting & zichtbaarheid, gedrag & attitude, passagier, veiligheid en positie op de weg, telkens geïllustreerd met foto- of videomateriaal. Met de toets peilt de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) onder meer of leerlingen in staat zijn om belangrijke risico’s voor voetgangers en fietsers te herkennen, en of ze de voornaamste verkeersregels onder de knie hebben.

Het opvallend lagere slaagcijfer dit jaar is wellicht toe te schrijven aan de nieuwe thema’s die in de toets werden verwerkt, waaronder gedragsregels om het risico op dodehoekongevallen te beperken.

Een van de vragen die het vaakst fout werd beantwoord, heeft te maken met de dode hoek: "Je komt aangereden met de fiets en ziet een vrachtwagen staan voor het rode licht. Vóór de vrachtwagen is er een opstelvak voor fietsers. Waar kun je het beste wachten tot het licht op groen springt?". 

Minder dan een derde (31 procent) van de leerlingen kent het correcte antwoord op deze vraag, namelijk "rechts achter de vrachtwagen".

Behalve het veilige gedrag in de buurt van een vrachtwagen is ook het risico van plots openslaande autoportieren bij het fietsen langs geparkeerde wagens weinig gekend (30 procent correcte antwoorden), net als de beperkte zichtbaarheid met lichtgekleurde kledij in het donker (29 procent correcte antwoorden).

De best beantwoorde vraag ging over hoffelijkheid: "Je staat met je vrienden te praten en jullie nemen het hele fietspad in. Wat kunnen jullie het beste doen als er een voetganger aankomt?". 97 procent van de leerlingen gaf het correcte antwoord: "plaats maken voor de voetganger".

Ook vragen over het veilig dragen van de autogordel werden opvallend vaak goed beantwoord: 94 procent van de leerlingen weet dat alleen het heupgedeelte van de gordel dragen niet volstaat om veilig vastgeklikt te zitten, een even groot percentage weet dat je op een verhogingskussen moet zitten als het schoudergedeelte van de gordel in je nek snijdt.

"Het is toch wel even schrikken wanneer je ziet dat minder dan de helft van de leerlingen geslaagd is", reageert Werner De Dobbeleer, woordvoerder van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. We hadden een heel pakket voorzien voor leerkrachten om leerlingen op de toets voor te bereiden, in de hoop dat ze er door het jaar aandacht aan zouden besteden. Dat is dus nog voor verbetering vatbaar."

En oefenen loont, want bij de leerlingen die vooraf met de regels aan de slag gingen, bedroeg het slaagpercentage 50 procent. 

Elk schooljaar organiseert de VSV voor het vijfde leerjaar de Grote Verkeerstoets. De toets was dit jaar aan haar negende editie toe. De slaagpercentages lagen in de beginjaren met 80 à 90 procent heel wat hoger, maar een vergelijking met die scores gaat niet op. "Het ging toen vooral om kennisvragen. Intussen hebben we de toets moeilijker gemaakt en sinds een drietal jaar werden er aan de toets ook inzichtsvragen toegevoegd", nuanceert De Dobbeleer de dalende tendens.