Grondwettelijk Hof levert munitie om GAS-boetes aan te vechten

Het is niet de eerste keer dat het Grondwettelijk Hof zich over de GAS-boetes boog. In 2013 kregen de gemeenten de mogelijkheid om een aantal verkeersinbreuken te beteugelen via een administratieve procedure. Intussen worden de GAS-boetes uitgeschreven voor een hele reeks inbreuken, van sluikstorten tot overtredingen tegen de corona-maatregelen. 

Maar de ‘Gemeentelijke Administratieve Sancties’ lagen ook al vaak onder vuur. Ze werden aangevochten door verdedigers van kinderrechten, mensenrechtenorganisaties en vakbonden.

“De vraag of de GAS-boetes wel grondwettelijk zijn, rees deze keer na een vonnis van de Franstalige politierechtbank te Brussel”, zegt Laurens Guinée, advocaat gespecialiseerd in het verkeersrecht. “Probleem is dat de politierechter die in beroep moet oordelen over een GAS-boete, niet de mogelijkheid heeft om de straf te individualiseren. Hij kan dus geen voorwaardelijke straf (straf met uitstel) opleggen bij een blanco strafregister. In een strafrechtelijke procedure kan een rechter wel uitstel geven. Deze vraag is naar het allerhoogste rechtscollege gegaan, het Hof van Cassatie. Ook daar zag men het probleem, dat aan de wet moest worden getoetst. Zij hebben een prejudiciële vraag gesteld aan het Grondwettelijk hof. In het arrest van 23 april is daar antwoord op gekomen. Het huidige systeem van GAS-boetes discrimineert effectief en is bijgevolg strijdig met de Grondwet. Dit betekent niet dat er geen GAS-boetes meer mogen worden uitgeschreven, zegt het hof er bij. De wetgever moet ervoor zorgen dat ook voor administratieve boetes uitstel kan worden verleend. Intussen kan de rechter wel oordelen dat een GAS-boete ongrondwettelijk is opgelegd.”