Gratis rechtshulp voor migranten neemt fors af

De regering van voormalig premier Charles Michel voerde in 2016 een grote hervorming door van het pro-Deosysteem. Volgens minister van Justitie Koen Geens (CD&V) werd er te veel misbruik gemaakt van het systeem, bijvoorbeeld door procedures aan te spannen die geen kans op slagen hadden. Onder meer het puntensysteem voor de advocaten, op basis waarvan ze worden uitbetaald, werd herzien. 

Daarnaast werd ook de toegang van vreemdelingen tot rechtsbijstand bemoeilijkt: ze moeten nu veel omstandiger bewijzen dat ze onvermogend zijn om recht te hebben op een pro-Deoadvocaat. 

Tot slot zijn er nog de retributies die voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) invoerde voor verblijfsvergunningen van lange duur. Ook voor studentenvisa en andere verblijfspapieren werd een administratieve bijdrage gevraagd. De meeste van die retributies zijn in september wel vernietigd door de Raad van State, omdat de regering niet voldoende aantoonde dat de prijs in verhouding stond tot de geleverde diensten. 

De combinatie van maatregelen heeft haar effect niet gemist, blijkt uit het antwoord van minister van Asiel en Migratie Maggie De Block (Open Vld) op een vraag van N-VA-Kamerlid Yoleen Van Camp. Tussen 2014 en 2018 nam het aantal pro-Deozaken bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen met 42 procent af. "Het is duidelijk dat die maatregelen ontradend werkten", zegt Van Camp. "Het aantal aanvragen loopt terug, en daarmee ook de kosten aan pro-Deoadvocaten om deze procedures te voeren.”