Grammatica herbekeken: dit staat in de nieuwe versie van de ANS
In de nieuwe versie van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS), dé maatstaf voor de Nederlandse grammatica, worden enkele grammaticale regels herbekeken. Zo kan in een informele context ‘groter als’ gebruikt worden en is een dubbele negatie niet meer uit den boze.
De ANS, de grote maatstaf voor de Nederlandse grammatica, is voor het eerst in 24 jaar aangepast. Het referentiewerk werd in 1984 gepubliceerd en werd enkel in 1997 al eens aangepast. Belangrijk om te benadrukken is wel dat de ANS vooral de bestaande grammatica beschrijft zoals ze in schrijf- en spreektaal wordt gebruikt, en niet voorschrijft hoe de grammatica gebruikt moét worden.
‘Groter als’
Je kan bijvoorbeeld zeggen dat ‘Jan groter is als Marc’ in plaats van ‘Jan is groter dan Marc’, al benadrukt de ANS dat “het voegwoord als in deze functie niet voor alle taalgebruikers aanvaardbaar is”. “In de praktijk komen beide varianten al heel erg lang voor”, zei linguïst Timothy Colleman (UGent) in ‘Nieuwe Feiten’ op Radio 1. “Taalkundig gezien kan je dan ook niet zeggen dat het ene beter is dan het andere.”
‘Hij heeft nooit geen geld’
Nog een regel die is herbekeken: de dubbele negatie. Een zin als ‘Hij heeft nooit geen geld’ werd bijvoorbeeld vroeger als fout beschouwd, omdat je met ‘nooit’ en ‘geen’ een dubbele negatie kreeg. Nu kunnen in spreektaal dus zowel ‘Hij heeft nooit geld’ als ‘Hij heeft nooit geen geld’ gebruikt worden volgens de ANS. “Dubbele ontkenningen gelden als zeer informeel en passen niet in verzorgde schrijftaal”, benadrukt de ANS nog.
‘Een hele grote neus’
Het bijwoord. “De traditionele grammaticale regel zegt dat je bijwoorden nooit mag verbuigen”, vertelt Colleman. Een heel grote neus, dus. “Maar in de praktijk hoor je al eeuwen ‘een hele grote neus’. Daar is niets verkeerd mee.” Je kan sommige bijwoorden dus wel verbuigen, maar dat geldt niet voor alle bijwoorden. ‘Een erge leuke man’ in plaats van ‘een erg leuke man’ blijft nog altijd fout.
‘Ik heb hen een boek gegeven’
Ook het onderscheid tussen ‘hen’ en ‘hun’ vervaagt, stelt de ANS vast. Vroeger werd enkel een zin als ‘Ik heb hun een boek gegeven’ als correct beschouwd, maar je kan ook zeggen: ‘Ik heb hen een boek gegeven’. “In de spreektaal heeft vrijwel nooit iemand zich aan die regel gehouden. Dan kunnen de regels zeker wat soepeler”, aldus Colleman.
Alle regels vind je op de website van de Algemene Nederlandse Spraakkunst.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Bart De Wever: stikstofakkoord uitvoeren of volledige vergunningstop dreigt
Aan het stikstofakkoord van de Vlaamse regering kan niets worden veranderd, zo niet dreigt een volledige vergunningstop. Dat heeft N-VA-voorzitter Bart De Wever verklaard in De Zevende Dag. Hij sluit evenwel niet uit dat het openbaar onderzoek dat aan de gang is, tot veranderingen zal leiden, net zoals dat voor de rechtbank kan gebeuren. -
PREMIUM
COLUMN. “Ik hou van jouw? Dat is zoals lachen met spinazie tussen je tanden”
Elke zaterdag blikt onze columniste terug op de week. Dit keer laat het besluit van een Britse universiteit om spelfouten niet meer te corrigeren, haar stilstaan bij taal. Zelf is ze een ‘nazi’ die kregelig wordt van dt-fouten en die zou afknappen op een man die schrijft: ‘Ik hou van jouw’. Daar schaamt ze zich een beetje om, maar schrijven is belangrijker dan ooit. “Vroeger dicteerden bazen hun brieven aan een secretaresse, maar nu moet je het zélf kunnen.” -
Britse universiteit draagt professoren op om geen spelfouten meer te corrigeren want dat is “elitair”
Het verbeteren van onjuiste spelling, interpunctie en grammatica zou als “elitair” kunnen worden beschouwd, zo stipuleert de universiteit van Hull in Noord-Engeland. Aan docenten wordt gevraagd om voortaan spelfouten en grammaticale blunders over het hoofd te zien als onderdeel van een ‘inclusief beoordelingsbeleid’ dat erop gericht is om de leerplannen te ‘dekoloniseren’. Dat meldt The Telegraph. -
-
IN BEELD. Overvallers doen of ze gaan winkelen, halen plots groot mes boven
FAROEK KORT - “Ze zijn over het hoogste stuk van de omheining geklommen, zeker zo’n vier meter hoog.” Dat vertelt Steve Van Holder van de politie van Houthalen-Helchteren aan Faroek. Hij en zijn collega’s zijn op zoek naar twee jongemannen die de Colruyt aan de Grote Baan overvallen hebben. -
HLN Shop
"Ga niet te vroeg naar bed en eet geen chocolade": vijf tips van de slaapspecialist voor een betere nachtrust
Lig jij wel eens te woelen in bed en/of heb je het moeilijk er ‘s ochtends uit te komen? Slaapproblemen kunnen op termijn zwaar doorwegen op je gemoed en gezondheid. Word je geplaagd door een ontregelde nachtrust, schiet psycholoog en slaapspecialist Annelies Smolders te hulp. Met haar groepspraktijk Huis Midori reikt de ervaringsdeskundige slaapexpertise en therapie op maat aan, en dat doet ze nu ook online met de masterclass ‘Beter Slapen’. HLN Shop kreeg alvast vijf helpende tips. -
12 trendtassen die je lentegarderobe een instant stijlupgrade geven
Is je kleerkast toe aan een lente-update? Met een hippe handtas geef je zelfs de meest eenvoudige outfit een makkelijke stijlboost. Een tas in maanvorm, met opvallende schakels, in een verrassend vierkant formaat of met een flinke portie blingbling? Deze handtassentrends sieren de catwalks en kan je zo kopiëren. -
KLUISBERGEN
Engelse wielertoeriste (55) sterft tijdens beklimming Paterberg
Een vrouw van 55 uit het Engelse Middleton is zaterdag gestorven op de Paterberg. Ze wou die samen met haar echtgenoot naar boven fietsen. De gealarmeerde hulpdiensten konden geen redding meer brengen.
72 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerRaymond Titeca
Walter Winkelman
Urbain Schuermans
Guy Stanbel
Alan Janssen