Fiets niet meer welkom op spitstrein

"Het gaat voor alle duidelijkheid niet om vouwfietsen. Die zal je kunnen blijven meenemen", zegt NMBS-woordvoerder Bart Crols in de kranten. "Wat de gewone fiets betreft: het aantal reizigers groeit en we kunnen treinen niet langer maken. Daarom moeten we keuzes maken. Fietsen nemen plaats van reizigers af. Ook bij de veiligheid van fietsen aan de deuren kan je je vragen stellen."

Nu is het al verboden om in erg drukke stations zoals Brussel-Centraal fietsen in- of uit te laden. De maatregel wordt nu uitgebreid naar het hele net. Het officiële Raadgevend Comité van de Treinreizigers en de reizigersorganisatie ‘TreinTramBus’ betreuren de veralgemening van het verbod.

Bovendien wil de NMBS tegen 2025 het aantal fietsstallingen met de helft verhogen, van 100.000 nu naar 150.000, voegt Crols toe. De NMBS ziet de fiets vooral als een vervoersmiddel voor de ‘first- and last mile’ van en naar het station. “Met de fiets naar het station, daar de fiets veilig stallen, vervolgens de trein op en in het station van aankomst een deel- of huurfiets gebruiken”, klinkt het.

N-VA-Kamerlid Inez De Coninck vindt die maatregel “veel te drastisch” en wil bevoegd minister François Bellot ondervragen in het parlement. Ze “betwijfelt” of hij op de hoogte is van de plannen. “Dit getuigt opnieuw van weinig klantvriendelijkheid”, klinkt het. 

Bovendien staat de oplossing volgens De Coninck haaks op het beleid van de federale en Vlaamse overheid. “Daarin is het net de bedoeling dat pendelaars de fiets combineren met het openbaar vervoer of de auto.” Het N-VA-parlementslid pleit voor aangepaste treininfrastructuur op probleemlijnen en vindt ook dat de NMBS vooraleer de trein aankomt in het station moet afroepen in welke wagon reizigers hun fiets kwijt kunnen.

Ook sp.a-Kamerlid en spoorwegspecialist David Geerts begrijpt de redenering niet. “Ze willen eerst de fiets op de trein afschaffen, om vervolgens na te denken over een alternatief aan de stations. Dat is de omgekeerde wereld. Bovendien zijn er nog altijd maar zestig locaties in België waar je een blue bike (deelfiets, red.) kan lenen”, meent hij.

“De NMBS is de organisatie van de blue bikes liever kwijt dan rijk, dat steekt ze niet onder stoelen of banken. Wil de NMBS dan terug meer mensen met de auto naar het station laten komen?”, vraagt Geerts zich af. “De NMBS zou net een voortrekkersrol moeten spelen in een duurzaam mobiliteitsbeleid, en niet de doodgraver.”

Ook CD&V-Kamerlid Jef Van den Bergh vindt een algemeen verbod op fietsen op de trein tijdens de spits te verregaand. “Niemand neemt voor zijn plezier een fiets mee op de trein in volle spits. Een algemeen verbod lijkt me met een kanon op een mug schieten.”

“Onbegrijpelijk”, vindt Groen-Kamerlid Stefaan Van Hecke. “Een verbod op fietsvervoer tijdens de spits invoeren over het hele net is ontoelaatbaar. Terwijl steeds meer mensen overstappen naar duurzame alternatieven voor de auto, zet de NMBS hier een ferme stap achteruit”, vindt hij.

Bij Groen zien ze andere mogelijke oplossingen voor het probleem. “Zo kan de NMBS meer rekening houden met het vervoer van fietsen bij de aankoop van nieuwe treinstellen”, zegt Van Hecke. Ook het fietsticket mag voor het Groen-Kamerlid wat goedkoper. Nu betaal je 5 euro voor een enkele reis, “soms duurder dan de prijs van het treinticket van de reiziger zelf.”

Bovendien gaat een algemeen verbod te ver, vindt Van Hecke. “Er zijn hoogstens een paar spoorlijnen die tijdens de spits te druk zijn om een fiets te vervoeren. We vragen de NMBS om deze maatregel te herbekijken, zodat reizigers met de fiets niet aan hun lot overgelaten worden.”

Ook bij de Fietsersbond is er weinig begrip voor de plannen van de NMBS. De organisatie wijst erop dat bijzonder weinig pendelaars momenteel hun fiets meenemen op de trein. “Het probleem is zo klein dat je nu vooral de vele treinfietsers eigenlijk schoffeert”, luidt het. De Fietsersbond vraagt de NMBS om te investeren in grotere treinen, fietsstallingen en deelfietsen.