Elke dag 13 Vlamingen opgenomen in psychiatrie

Het aantal gedwongen opnames is in Vlaanderen de voorbije tien jaar fors toegenomen. In 2010 waren het er nog 3.043. Sindsdien zijn ze met gemiddeld 4,6 procent per jaar gestegen. In 2020 gebeurde één op de acht opnames in de psychiatrie onvrijwillig. Bij Zorgnet-Icuro, dat de cijfers verzamelt, reageert gedelegeerd bestuurder Margot Cloet bezorgd. "Dwang moet zoveel mogelijk vermeden worden. Het veroorzaakt trauma en stigma. En het bemoeilijkt de reïntegratie van patiënten."

Corona is niet dé verklaring. Het virus en de strikte maatregelen leidden vooral in de eerste golf, van april tot juni, tot meer collocaties. Tijdens de tweede golf, van september tot november, was die trend afwezig. Cloet linkt de stijging aan het feit dat er, vooral bij jongeren en jongvolwassenen, meer alcohol- en drugsverslavingen, problemen met agressie en eetstoornissen voorkomen. "Onze maatschappij tolereert dat soort gedrag steeds minder. Er wordt sneller aan de alarmbel getrokken."

Het systeem van gedwongen opnames wordt ook toegepast om wachttijden voor een gewone psychiatrische opname te omzeilen. Cloet merkt ook op dat er niet altijd sprake is van een psychiatrische stoornis én een gevaarlijke situatie. Zorgnet-Icuro dringt aan op een hervorming van de wet op gedwongen opnames. Een federale en multidisciplinaire werkgroep vroegen in 2019 al een klinische evaluatieperiode van maximum 48 uur en uitgebreider medisch verslag. Voorzitter Raf De Rycke (Broeders van Liefde) blijft daarachter staan. "Er moet ook een betere dataregistratie komen om het beleid te ondersteunen en is er nood aan bijkomend personeel."