SMART on Drugs is een Vlaamse burgerbeweging die ijvert voor de hervorming van het Belgisch drugbeleid en pleit voor een vernieuwde, deskundige en menselijke aanpak. Onder meer Tom Decorte, professor Criminologie aan de Universiteit Gent en Paul De Grauwe, professor economie aan de London School of Economics sloten zich bij hen aan, net als experts in de hulpverlening en preventie.

De actiegroepen eisen een herziening van de drugswet uit 1921, iets wat voor het laatst gebeurde in 1998. “Het is hoog tijd en broodnodig om het debat te voeren en een kritische blik te werpen op het huidige drugbeleid. Onze hedendaagse maatschappij heeft nood aan een evenwichtig, pragmatisch en gemoderniseerd drugbeleid”, klinkt het. 

Er worden verschillende argumenten aangevoerd waarom de wet aangepast moet worden. Volgens de burgerbewegingen is de criminalisering en repressie van drugsgebruik schadelijk voor de volksgezondheid en de criminaliteit. “Hoe sterker de repressie, hoe meer geweld", beweren ze. Bovendien is “het totale gebrek aan kwaliteitscontrole van de in omloop zijnde producten verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van hun gevaarlijkheid”. Om die reden pleiten ze ervoor om het bezit van drugs uit de strafwet te halen, wat wil zeggen dat wie betrapt wordt met bijvoorbeeld een gram cocaïne of een XTC-pil op zak daarvoor niet langer vervolgd wordt. 

#STOP1921 en SMART on Drugs merken ook op dat de politiële en justitiële kosten van de repressie in 2015 bijna 175 miljoen euro bedroegen. Deze middelen kunnen volgens hen beter worden ingezet voor hulpverlening, preventie, en verslavingszorg. 

Daartegenover staat dat de winsten uit deze handel opnieuw in de economie vloeien zonder dat dit de staat belastingen oplevert. “De Nationale Bank van België schat dat de markt voor drugsgebruik in België in 2019 bijna 700 miljoen euro waard was", aldus de actiegroepen. 

Daarom pleiten #STOP1921 en SMART on Drugs in de tweede plaats ook voor de legalisering van cannabis, een maatregel die volgens hen een belangrijke rol kan spelen in het herstel van de economie na de coronacrisis. “De overheid kan cannabisproducten rechtstreeks verkopen aan consumenten of belastingen, taksen en accijnzen innen op cannabis geproduceerd door een legale cannabissector. Verschillende voorbeelden in het buitenland tonen bovendien aan dat de oprichting van deze nieuwe sector veel banen oplevert, zowel direct als indirect”, klinkt het. 

Volgens econoom Paul De Grauwe is een aanpassing van het drugsbeleid dan ook in het belang van alle burgers, ook de grote meerderheid die nooit direct met drugs te maken krijgt.