Bijna 18.000 overlijdens meer dan verwacht: oversterfte in 2020 te wijten aan Covid-19 en hittegolf van augustus

In de jaren 2015 tot en met 2019 kreeg België ook te maken met oversterfte als gevolg van hittegolven en griep, maar met een gemiddelde van +2 procent lag die veel lager dan in 2020 (+ 16,6 procent). Die extra sterfte kan op het conto geschreven worden van Covid-19 (+ 19.620 overlijdens) en de hittegolf van augustus (+ 1.503 tussen 5 en 20 augustus).

De oversterfte was volgens de berekeningen van Sciensano hoger in de eerste golf (week 13 tot 18) dan in de tweede golf (week 43 tot 52). In de eerste golf vielen gedurende zes weken 1.310 extra sterfgevallen per week. De tweede golf verliep meer gespreid, met gedurende tien weken gemiddeld 806 overlijdens per week. In de eerste periode vielen significant meer doden per dag door Covid-19 (188) dan in de tweede (127).

Over de twee golven ligt het totaal aantal sterfgevallen gelinkt aan Covid-19 zeer dicht bij het aantal extra sterfgevallen. Tijdens de eerste golf werden 7.910 coronadoden geteld en 7.858 extra sterfgevallen (62 procent oversterfte). In de tweede golf waren er 8.863 coronadoden en 8.056 extra sterfgevallen (37 procent oversterfte).

In de eerste golf overleden vooral mensen ouder dan 84 jaar. Dat is op nationaal niveau ook zo in de tweede golf. In Wallonië en Brussel stelt Sciensano echter meer oversterfte vast in de leeftijdsgroep van 65-84 jaar.

Hoewel de eerste golf sterk vergelijkbaar verliep in alle regio’s, waren er specifieke verschillen in de tweede. De periode van oversterfte duurde in de tweede golf minder lang in Brussel (zes weken) dan in Vlaanderen en Wallonië (negen weken). Gemiddeld waren er in de eerste periode bijna twee keer zoveel extra sterfgevallen per week dan in de tweede in Vlaanderen en Brussel. In Wallonië is dat verschil kleiner.