Een Europese kerosinetaks van 0,33 centiem per liter zou jaarlijks 9,5 miljard euro opbrengen. Een btw-tarief van 15 procent op vliegtickets is goed voor 17 miljard euro. En een vaste belasting van 10 euro op tickets binnen de EU en 20 euro daarbuiten komt neer op 1 miljard euro. Dat blijkt uit berekeningen van milieuorganisatie Transport & Environment.

Het zijn opties die vandaag op tafel liggen tijdens een vergadering van de Europese Raad van Milieuministers in Brussel, zo meldt ‘Le Soir’. Ons land zal tijdens die vergadering een voortrekkersrol op zich nemen door het debat aan te gaan over een hogere belasting op de luchtvaart. De ministers gaan voor “een eerlijke en correcte tarifering” die voldoende geld in het laatje brengt om maatregelen tegen de klimaatopwarming te betalen.

Dat er iets moet gebeuren, is duidelijk. In drie jaar tijd is de uitstoot van de Europese luchtvaart met 21 procent gestegen. Tot nu toe zijn internationale vluchten in Europa vrijgesteld van btw en hoeven vliegmaatschappijen geen accijnzen te betalen op kerosine. Resultaat is dat een vliegtuig veel minder wordt belast dan groenere alternatieven, zoals de trein.

Over een voorkeur tussen een kerosinetaks of een heffing op vliegtickets spreken de Belgische ministers zich niet uit. Ook de opbrengst laten ze in het midden, al kan die volgens berekeningen oplopen tot 1 miljard euro per jaar. “Alles kan worden bekeken”, zegt Vlaams klimaatminister Koen Van den Heuvel (CD&V). “Het moet in ieder geval een faire bijdrage zijn die naar concrete klimaatinspanningen gaat.”

Luc Nijs, CEO van investeringsmaatschappij The Talitha Group, betwijfelt of een vliegtaks goed is voor het milieu. Een heffing kan immers nooit de volledige milieuschade van een vlucht dekken, zegt hij. “Studies wijzen op een milieukost van 10 à 12 dollar per liter kerosine, terwijl er tijdens een vlucht makkelijk meer dan 100.000 liter kerosine wordt verbruikt. De taks moet dus zeer hoog zijn.”

Voor lange afstanden hebben reizigers geen alternatief. De kans is dan ook klein dat zij voor een extra kostprijs van 10 of 20 euro hun gedrag zullen veranderen. Nijs: “De staatskas wordt ermee gespijsd, maar er wordt niet minder door gevlogen. Het wordt dus een louter financieel middel dat nog maar weinig te maken heeft met de oorspronkelijke legitimering om het milieu te redden.”

Volgens luchtvaartexpert Luk De Wilde is het cruciaal dat een vliegtaks niet enkel wordt opgelegd aan Europese vliegmaatschappijen, maar aan alle maatschappijen die op Europa vliegen. “Het level playing field is nu al verstoord door Emirates, Etihad Airways en Qatar Airways. Die maatschappijen uit het Midden-Oosten hebben een groot deel van de markt overgenomen.”

Net daar schuilt het gevaar. Als Europa een vliegtaks oplegt terwijl andere wereldmachten gewoon voortdoen, schiet het zichzelf in de voet. “Wie bijvoorbeeld van Brussel naar New York wil, kan dat via Brussels Airlines”, zegt De Wilde. “Maar United Airlines en Delta Airlines bieden die verbinding ook aan. Als zij de taks niet aanrekenen en wij wel, dan zullen reizigers hun keuze snel hebben gemaakt.”

Binnen Europa: €10/ticket

Verder: €20/ticket