België hoeft rapper Valtònyc voorlopig niet over te leveren aan Spanje

De Spaanse rapper Valtònyc, echte naam Josep Miquel Arenas, is in 2017 in Spanje veroordeeld tot een gevangenisstraf van twee jaar voor verheerlijking van terrorisme. Reden zijn de teksten van een aantal rapnummers die hij in 2012 en 2013 schreef.  Valtònyc zingt de lof van de Baskische groepering ETA en verheerlijkt volgens de Spaanse rechter zo terrorisme. Hij deinst er ook niet voor terug om politici naar de gaskamer te wensen. 

Majesteitsschennis niet strafbaar
De man ging in cassatieberoep, maar toen dat werd afgewezen vluchtte hij naar België. In juni 2018 vaardigden de Spaanse autoriteiten een Europees aanhoudingsbevel tegen hem uit, op basis van de veroordeling voor verheerlijking van terrorisme: voor terreurzaken zijn lidstaten verplicht verdachten over te leveren, en kunnen rechters het verzoek dus niet afwijzen omdat de feiten in eigen land niet strafbaar zijn - de "dubbele strafbaarheid toetsen" in het jargon. In dit geval zou dat bijvoorbeeld zo zijn voor majesteitsschennis: strafbaar in Spanje, maar niet bij ons.

In de zaak rond Valtònyc is er echter een bijkomend probleem. Terrorisme is inderdaad een aanleiding om automatisch over te leveren, maar dan moet er wel een maximumstraf van minstens drie jaar op staan in de uitvaardigende lidstaat, in dit geval Spanje. Op het moment van de feiten stond in Spanje slechts twee jaar maximumstraf op verheerlijking van terrorisme, en dat is pas in 2015 naar drie jaar opgeschroefd. Het Hof van Beroep in Gent, dat de zaak momenteel behandelt, wilde dus weten of er rekening gehouden moet worden met de straffen op het moment van de feiten, of met de huidige regels. 

Een advocaat-generaal bij het Europees Hof van Justitie oordeelt nu dat de maximumstraf van twee jaar in dit geval van toepassing is. Als het Europees Hof dat advies volgt - wat doorgaans wel gebeurt - dan kan België de rapper op basis van het huidige aanhoudingsbevel niet overleveren aan Spanje.  De Spaanse autoriteiten kunnen in dat geval wel een nieuw aanhoudingsbevel indienen, maar dan mag de Belgische rechtbank de dubbele strafbaarheid wel toetsen.