Aanleiding voor het interview was de Werelddag rond zelfmoordpreventie van vandaag. Volgens een kaartje met zelfmoordcijfers dat journalist Koen Fillet onlangs deelde, maakt ons land geen goede beurt als het op zelfdoding aankomt. We hebben het hoogste aantal zelfdodingen van heel West-Europa en staan globaal gezien op de 25ste plaats. Elke dag proberen 28 landgenoten uit het leven te stappen en bij 3 van hen is die poging ook succesvol. (lees hieronder verder)

Vrouwen zijn meest vertegenwoordigd in de groep die probeert om zelfmoord te plegen, mannen in de groep waar de zelfmoordpoging ook lukt. Volgens de meest recente cijfers van de Vlaamse overheid stierven in 2015 1.051 Vlamingen door zelfdoding. 72 procent waren mannen.


Professor Portzky doet onder meer onderzoek naar de oorzaak van de slechte cijfers in België en na een vergelijking met Nederland – waar ze maar half zo hoog zijn – kwam ze tot een opmerkelijke conclusie: ons Vlaams-zijn speelt ons parten.


Zo blijken Vlaamse jongeren in tegenstelling tot Nederlandse niet zo probleemoplossend te denken. “Ze gaan liever uit feesten dan te zoeken naar oplossingen”, aldus Portzky. “Een andere factor is ook de schaamte en de taboesfeer die in ons land nog rond het probleem hangt. De Vlaming schaamt zich om hulp te zoeken vanuit een – verkeerd – idee dat het een teken van zwakte is. Nederlanders zijn veel meer geneigd om de confrontatie aan te gaan en het uit te praten. In het geval van de jongeren zullen Nederlanders ook veel sneller hulp zoeken bij ouders en hulpverleners. Als Vlaamse jongeren tóch over hun problemen praten, wenden ze zich eerder tot vrienden.”

En Portzky heeft nog een opmerkelijke hypothese. “Als ik met Nederlandse collega’s spreek, typeren zij ons vaak als hardwerkende Vlamingen, die willen presteren en allemaal een groot huis en een mooie wagen willen hebben. In Nederland bestaat die drive veel minder. Dat speelt ook mee.”

Of er oplossingen zijn om iets aan de hoge cijfers te doen? Volgens Portzky wordt er al veel gedaan: er worden vormingen gegeven rond zelfmoordpreventie en er wordt onder meer via huisartsen en specialisten op zoek gegaan naar risicopatiënten. Er wordt ook flink geïnvesteerd in de begeleiding van mensen die al aangaven dat ze zelfmoordgedachten hadden of al een poging tot zelfdoding ondernamen. Maar ze geeft tegelijk aan dat er nog veel werk op de plank ligt.

Wie vragen heeft over zelfdoding kan terecht bij de Zelfmoordlijn, op het telefoonnummer 1813 of online via www.zelfmoord1813.be