1.500 boze kunstenaars betogen aan Vlaams parlement tegen besparingen

Eerder deze maand raakte bekend dat de Vlaamse regering gaat besparen in de cultuursector. In de werkingssubsidies komt er een generieke besparing van 6 procent, met uitzonderingen voor de zeven erkende kunstinstellingen: voor hen wordt de besparing tot 3 procent beperkt. De projectsubsidies zakken met ongeveer 60 procent.

Om hun ongenoegen te uiten, verzamelden honderden actievoerders deze ochtend om 10 uur aan het station Brussel-Centraal. Vandaar trokken ze onder luid kabaal en met spandoeken naar het Vlaams Parlement. “Slagerij Jambon, specialiteit van het huis: eenheidsworst”, stond onder meer op enkele plakkaten te lezen.

“We zijn tegen de besparingen die onzinnig zijn”, zegt Kobe Matthys van organisator State of the Arts. “Het gaat om bruuske besparingen, zonder enig overleg met de sector. Dat is het bewijs dat het kabinet van Vlaams minister-president en minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA, red.) niet goed op dreef is. Ze hebben er geen idee van hoe de sector in zijn werk gaat. Wij hebben het gevoel dat de besparingen niet doordacht zijn. De projectsubsidies zijn de achillespees van de cultuursector.”

In de optocht wandelden ook heel wat bekende figuren uit de sector mee. Onder anderen Michael Pas, Sien Eggers, Peter Van Den Begin, Bruno Vanden Broecke, Els Dottermans, Tom Van Dyck en Kristien Hemmerechts waren van de partij.

Ook Jan Decleir zakte af naar de hoofdstad “uit solidariteit met de hele groep van cultuurwerkers, artiesten en kunstenaars”. “Ik ben bijzonder droevig dat dit gebeurt”, zegt de acteur. Volgens hem zullen de besparingen een “zeer zware” impact hebben op de sector. “Wij zijn al lang aan het inleveren. Dit is een slechte zaak.”

Singer-songwriter Eva De Roovere steunt eveneens de actie. “De besparingen zijn snoeihard, in een sector waarin het al heel erg moeilijk gaat”, zegt ze. De projectsubsidies zijn volgens haar “broodnodig”, vooral voor “jonge mensen die hun carrière nog maar net beginnen en daarbij steun nodig hebben”.

Eenmaal aangekomen aan het Vlaams Parlement trok een delegatie van de betogers, een dertigtal vooral bekende gezichten, naar binnen om de commissie Cultuur bij te wonen. Ondertussen bleven de actievoerders buiten protesteren. Het rumoer was bij momenten tot in de commissiezaal te horen.

Voor de start van de commissie voegden ook enkele politici zich even bij de betogers. Onder hen Katia Segers (sp.a). “Ik vind het belangrijk om hier te zijn”, aldus het parlementslid. “De besparingen treffen niet alleen de experimentele kunstenaars, maar de hele sector. De crème de la crème van de sector is hier aanwezig, maar zonder die projectsubsidies stonden ze waarschijnlijk niet waar ze nu staan.”

Jan Jambon werd donderdagvoormiddag, onder grote belangstelling van de cultuursector, ondervraagd over zijn beleidsnota cultuur. Onder meer Luc Tuymans, Jan Decleir en Sien Eggers konden hun ergernis bij momenten moeilijk verstoppen. Pas na de middag zal Jambon de vragen beantwoorden.

CD&V en Open Vld lieten alvast duidelijk verstaan dat ze niet akkoord gaan met de forse daling van de projectsubsidies. “Het gaat hier om een bijzonder grote besparing”, zei Karin Brouwers van CD&V. “Projectsubsidies zijn het labo van de kunstensector en op innovatie kan je niet ongestraft besparen. Bovendien is deze subsidiepot al jaren ontoereikend. Zonder projectmiddelen zou Vlaanderen nooit een ‘Rosas’ of een ‘Les Ballets C de la B’ hebben gehad.”

Stephanie D’Hose van Open Vld deed een concreet voorstel. “Misschien is het een idee om de volledige 3,4 miljoen euro die nu in de projectenpot zit al voor de eerste ronde, in januari, aan te wenden. Bij de begrotingscontrole kan u dan een verschuiving doen en voor de tweede ronde, in juli, nieuwe middelen aanwenden. Het is een creatieve manier van boekhouden, maar het zal alvast het ecosysteem in stand houden. Wees ook een sterke Jan naar de cultuursector toe”, zei ze.

Door de kritische stemmen bij de coalitiepartners vroeg Tom De Meester zich af of er wel een meerderheid bestaat voor de besparingen. “Jullie dachten te kunnen decreteren dat de kunstensector wordt lamgelegd, maar deze besparing passeert zelfs niet bij de eigen partners.” De Meester stelde zelfs even voor om een indicatieve stemming te doen over de besparing op projectsubsidies.

Ook sp.a en Groen hadden opnieuw forse kritiek. “U maakt komaf met de culturele humus”, in de woorden van Katia Segers (sp.a) en “geef toe dat u met deze maatregelen Vlaanderen naar uw eigen smaak wil kneden”, in die van Gustaaf Pelckmans (Groen).

Bij Vlaams Belang vond Jambon wel aansluiting. “Ik vind in deze nota verschillende belangrijke elementen terug die wij in ons partijprogramma hebben staan. Van de dingen die wij in de onderhandelingen op tafel hebben gelegd, heeft u verschillende zaken meegenomen”, stelde Filip Brusselmans vast. “Goede cultuur kan vaak zelfbedruipend zijn. De problemen in de zorg en het onderwijs moeten voorrang genieten als het om de centen gaat.”

Rode Neuzen Dag kent vrijdag zijn finale. Met het ingezamelde geld helpt Rode Neuzen Dag onze jongeren sterker te maken, vooral op scholen. Samen met meer dan 2 miljoen lezers gaat HLN voor #generationstronger. Als elke HLN-lezer slechts 1 euro bijdraagt, kan Rode Neuzen Dag een recordsom ophalen in de laatste rechte lijn. Het enige wat je daarvoor moet doen, is een sms sturen. Dat doe je door NEUS te sms’en naar 4666. Met slechts 1 euro kan je dus een wereld van verschil maken. Of het is gelukt, verneem je vrijdag tijdens de grote liveshow op VTM om 20.40 uur.