Uitbreiding van gezondheidsonderzoek PFOS naar perimeter van 5 km: “Koppel ook medische dossiers van personen met hoge PFOS-waarden”

De resultaten van het bloedonderzoek bij de inwoners rond 3M zorgen ook in buurgemeente Beveren voor beroering. Op de gemeenteraad dinsdagavond pleitte Groen alvast om voor alle inwoners van Beveren ook de mogelijkheid te voorzien om bloedafnames te organiseren. Bij het onderzoek van afgelopen zomer was dit enkel mogelijk voor wie vlak aan de grens met Zwijndrecht woont. “Het gemeentebestuur moet extra druk uitoefenen op de Vlaamse overheid”, vindt Koen Maes. “Maar ook financiële tussenkomsten moeten mogelijk zijn. Sommige mensen zullen hun grond moeten saneren, heel wat bedrijven lijden verlies, woningen en gronden dalen in waarde, ... Naast het gezondheidsrisico mogen mensen niet ook nog eens financieel risico lopen.”

Burgemeester Marc Van de Vijver (CD&V) is tevreden met de uitbreiding van het onderzoek maar benadrukt dat het niet de gemeente maar wel de opdrachthouder Karl Vrancken is die hierin het voortouw zal nemen.

Het Agentschap Zorg en Gezondheid heeft haar advies rond de zogenaamde ‘no-regretmaatregelen’ intussen bijgeschaafd. “De meeste hiervan golden voor de zone van 1,5 km rond de fabriek. In het bloedonderzoek zien we echter dat verder dan 1,5 km ook waarden boven de gezondheidskundige richtwaarde worden gemeten”, zegt woordvoerder Joris Moonens. “Daarom adviseren we nu dat ook in een straal van 3 km kwetsbare groepen zoals jonge kinderen, immuunverzwakte personen of zwangere vrouwen geen zelfgeteelde groenten meer eten. Tot 5 km is het aangewezen voor iedereen om zelfgeteelde groenten zeer goed te wassen voor consumptie om zoveel mogelijk grond en stof af te spoelen. In de 3 km-zone raden we ook af om grondwater te gebruiken voor consumptie en is het aangewezen de handen regelmatig te wassen, zeker voor de maaltijd, en om het huis regelmatig te kuisen met nat. Eieren van eigen kippen eten was al afgeraden in de zone van 5 km, dat blijft zo.”

Koen Daniëls (N-VA) vindt het goed dat er bijkomend onderzoek komt. “Ik heb zelf in de PFAS-onderzoekscommissie reeds voorgesteld om de medische dossiers van personen met hoge PFOS-bloedwaarden aan elkaar te koppelen om na te gaan welk verhoogd gezondheidsrisico kan vastgesteld worden. We stellen nu ook vast dat er ook op de rand van de 3km-zone er hoge bloedwaarden worden genoteerd. Het onderzoek uitbreiden naar de 5km-zone is dan ook aangewezen,” aldus Daniëls.

Volgens Moonens worden de bloedstalen ook opgenomen in de biobank. “Zorg en Gezondheid zal proberen de resultaten te verbinden met medische gegevens uit de huisartsendossiers om verbanden met gezondheidseffecten te onderzoeken. Dit is een project dat we nog dit jaar zullen opstarten, maar wel enige tijd zal vergen om uit te voeren”, laat hij weten.

Daniëls haalt ook nog uit naar 3M. “Het is verwerpelijk en schandalig dat 3M, uitgerekend op de dag dat de resultaten van het bloedonderzoek bekend werden gemaakt, in beroep gaat tegen de veel strengere lozingsnormen die hen worden opgelegd. Daar komt nog bij dat 3M nog altijd documenten achterhoudt die ik samen met de onderzoekscommissie heb opgevraagd. De vaststelling dat de hoogte van de PFOS-bloedwaarden vooral worden bepaald door de afstand tot de 3M fabriek én de tijd dat men daar gewoond heeft in combinatie met het eten van zelf-geteelde groenten en eigen eieren, vormen het onomstotelijk bewijs dat de jarenlange vervuiling door 3M in het verleden de oorzaak is. De tijd dat 3M zijn rol in deze vervuiling tracht te minimaliseren is definitief voorbij.”