Pro League houdt eerst ‘constructieve’ brainstorm over format, dan is er etentje bij Wouter Vandenhaute

De meeting vond plaats in Neerijse. Achteraf reed de Raad van Bestuur tien kilometer noordwaarts, naar restaurant Couvert Couvert in Egenhoven bij Leuven. Eigenaar daar: Wouter Vandenhaute. Wat op het menu stond, is niet bekend. Maar naar verluidt waren ze nog niet aan de nieuwe patatjes. 

Op het einde van volgend seizoen degraderen er drie clubs uit 1A. Althans, als er geen wijzigingen worden aangebracht aan het competitieformat. Een scenario waar veel kleine en middelgrote clubs voor vrezen. In de veronderstelling dat de G7 (Club Brugge, Anderlecht, AA Gent, Racing Genk, Standard, Antwerp en Charleroi) weinig kan gebeuren, met in het achterhoofd de miljoenenbudgetten waar onder meer OH Leuven en Union mee kunnen werken, is de kans op degradatie voor veel kleinere clubs ongeveer één op drie.

Het is die angst voor degradatie die de afgelopen jaren heeft gezorgd voor een inflatie van de loonkosten in het Belgisch voetbal. Investeren in lonen en transfers om toch niet te degraderen, omdat alles beter is dan het kerkhof van 1B. Met bloedrode cijfers als gevolg. Straks lijden de profclubs weer een gezamenlijk verlies van meer dan 100 miljoen euro. Een dikke 70 miljoen daarvan heeft te maken met de coronacrisis, maar een groot deel heeft ook te maken met financieel mismanagement.

Ondertussen hebben de grotere clubs hun eigen agenda. Zij willen liever naar een competitie met minder teams, minder speeldagen, met de focus op kwaliteit in plaats van kwantiteit. En ze willen op lange termijn hun beloftenploegen integreren in het volwassenenvoetbal. De komende twee seizoenen zullen de U23 in de lagere afdelingen spelen, maar wat daarna gebeurt, weet niemand.

Lorin Parys moet als CEO van de Pro League al die tegengestelde belangen proberen stroomlijnen in een nieuw competitieformat. Een formule die niet meer om de twee jaar zal veranderen. Daarbij horen we dat Parys zou streven naar financiële en sportieve stabiliteit. Lees: een competitieformat dat vastligt voor de komende tien jaar of langer. En dat grote én kleine clubs moeten winnen bij een hervorming. Maar Parys zou daarbij in een globaal plan voor het Belgisch voetbal een pak verder gaan dan enkel het format en bijvoorbeeld ook de licentievoorwaarden aanpakken, zodat clubs een gezond financieel beleid moeten voeren.

Alleen zullen daar tussenstappen voor nodig zijn. Momenteel ligt een vijfjarenplan op tafel. Daarbij zou er in het seizoen 2023-2024 nog steeds met 18 gevoetbald worden - op die manier krijgen de kleinere clubs hun gevraagde extra overgangsjaar. In 2024-2025 zou 1A wel uit 16 clubs bestaan, plus 14 clubs in 1B. In 2025-2026 zou 1A nog eens afgeslankt worden naar 14, om met 16 ploegen in 1B te voetballen. Om als eindpunt drie afdelingen te krijgen met elk 12 teams. 

Die zouden het eerst twee keer tegen mekaar opnemen. Vervolgens zouden play-offs (zonder puntendeling) met de top zes beslissen over de titel/promotie, en play-offs met de laatste zes over degradatie. Op het tweede en derde niveau zou er plaats zijn voor de beloftenploegen. Een Belgische versie van de Europese competitiehiërarchie, met de Champions League, Europa League en de dit seizoen geïntroduceerde Conference League. Er zou ook sprake zijn van een herverdeling van de tv-gelden, waarbij de kleinere clubs een groter deel van de koek gegund wordt.

Dat is althans het basisidee waarmee Parys aan de slag wil. Rekening houdend ook met de (dure) audit die de Pro League een jaar geleden heeft besteld bij auditbureau Twenty First Group, waaruit moest blijken dat een formule met 12 teams op het hoogste niveau zowel op sportief als op financieel vlak het beste zou zijn voor België. Twenty First Group ging er prat op dat de Jupiler Pro League zo kan uitgroeien tot de zesde beste van alle Europese competities.

De Raad van Bestuur krijgt de komende weken nog de kans om nuances en bedenkingen aan te brengen, zoals ook de overige clubs nog aan bod zullen komen. Op het einde van de rit zal een tweederdemeerderheid op de algemene vergadering moeten beslissen. Maar het is wel duidelijk dat élke club bereid zal moeten zijn om water bij de wijn te doen. Anders zal het eindigen zoals wel vaker bij onderhandelingen over het format: met een fikse kater.