Zorgbedrijf Antwerpen koestert grote Vlaamse ambities: privésector zou kwart van aandelen krijgen

Met 19 woonzorgcentra, 46 dienstencentra en 3.500 serviceflats is het Zorgbedrijf Antwerpen al een grote speler in Vlaanderen. De instelling is de erfgenaam van de Antwerpse OCMW-rusthuizen. Vier jaar geleden maakte de directie al duidelijk dat ze wilde groeien. “Schaalvergroting is noodzakelijk om de zorg betaalbaar te houden”, laat de woordvoerder van voorzitter Fons Duchateau (N-VA) weten. Door een nieuwe structuur op te zetten, moeten we efficiënter kunnen werken, met lagere kosten. Wie 4.000 tv’s koopt, betaalt per stuk ook minder dan iemand die er zich vijftig aanschaft. Maar de beslissingsmacht blijft bij de stad zitten met een aandeel van 75 procent.”

Het Zorgbedrijf maakt de inbreng van privékapitaal mogelijk door een vzw en drie vennootschappen op te richten en haar vastgoed en activiteiten daarin onder te brengen. Zo heeft de instelling recht op een lagere patronale bijdrage die de regering-Michel in 2016 via de taxshift invoerde.

Momenteel is de stad de enige aandeelhouder. Dat is niet verenigbaar met de ambitie om ook elders in Vlaanderen een rol van betekenis te spelen. Dat neemt niet weg dat het Zorgbedrijf Antwerpen vandaag onder de naam ‘Zorgbedrijf Vlaanderen’ al 750 serviceflats in 18 andere gemeenten in portefeuille heeft, onder meer in Brasschaat, Sint-Katelijne-Waver en Zelzate. In die gemeente in het Meetjesland zit PVDA mee in het bestuur.

Die partij is niet te spreken over de gedeeltelijke privatisering. “Het Antwerpse stadsbestuur wil winst kunnen maken op ouderenzorg”, reageert PVDA-gemeenteraadslid Lise Vandecasteele. “Heeft men dan niets geleerd uit de coronacrisis? De zorg voor ouderen zou centraal moeten staan, niet de aandeelhouders van multinationals.”

Volgens Vandecasteele zal de privatisering van het Zorgbedrijf de zorg niet ten goede komen. “De prijzen zullen stijgen, net als de werkdruk. Terwijl de instelling nu al de duurste openbare groep van woonzorgcentra is.”

“Dat laatste klopt, maar het OCMW komt wel in de factuur tussen voor de mensen die daar niet de middelen voor hebben. We zorgen ervoor dat iedereen in eigen stad of buurt kan blijven wonen”, zegt de woordvoerder van Duchateau.

Ook Groen laat zich horen. “De stad zou moeten kiezen voor kleinschalige buurtgerichte zorg, maar is nu vooral bezig met het versterken van de eigen concurrentiepositie. Zo schuift ze een belangrijke opdracht door en gooit ze te grabbel aan groei en een mogelijke privatisering met externe investeerders.”

Volgens de krant De Tijd wordt de waarde van het Zorgbedrijf Antwerpen op zo’n twee miljard euro geschat. Als de stad een kwart van zijn aandelen verkoopt, brengt dat dus mogelijk 500 miljoen euro op. De omzet van de instelling bedroeg in 2020 circa 300 miljoen euro, de nettowinst 10 miljoen euro. Er zijn een 4.000-tal werknemers.