Zitten we straks met natte voeten op Scheldekaaien?
Groen wil dat stad plannen bijstuurt en rekening houdt met recentste klimaatprognoses

Het Sigmaplan dateert van 1977 en onderging een update in 2005. Uitgangspunt was een stijging van de zeespiegel met 60 centimeter tegen het einde van deze eeuw. Het klimaatpanel van de VN schoof in 2019 echter een scenario naar voor met een stijging tot misschien wel 1,1 meter tegen 2100. In dat geval zou de verhoging van de waterkering in Antwerpen met 90 centimeter (9,15 meter boven zeeniveau in plaats van de vroegere 8,25 meter, red.) niet meer volstaan.

Volgens districtsraadslid Simon Verreet moet Antwerpen bij nieuwe stedelijke ontwikkelingen rekening houden met de meest recente klimaatmodellen. “We moeten onze stad wapenen tegen de klimaatcrisis. En dan gaat het niet alleen om de zeespiegel, maar ook over hitte en zware regenval. Een te lage betonnen vlakte met hier en daar een boom gaat ons daartegen niet beschermen.”

Het stoort Groen dat de principes van het stedelijk Waterplan uit 2019 niet zijn opgenomen in het oudere masterplan voor de Scheldekaaien. “Er wordt te veel verhard. Ook ondergronds: parkings aanleggen in de riviervlakte van de Schelde is waanzin. Je gaat die voortdurend moeten droogpompen. Dat kost veel energie en water.”

De gemeenteraad keurde in december een Klimaatplan 2030 van de stad goed. Daarin is een studie voorzien om Schelde-overstromingen te voorkomen, met een verwijzing naar de mogelijkheid dat de zeespiegel misschien meer zal stijgen dan aangenomen.

Gemeenteraadslid Ilse Van Dienderen (Groen) vraagt de stad om haar bezorgdheid over te maken aan de Vlaamse overheid en een nieuw masterplan uit te werken dat rekening houdt met het Water- en Klimaatplan én de klimaatmodellen.

Schepen van Stadsontwikkeling Annick De Ridder (N-VA) wijst erop dat er verschillende scenario’s zijn voor een zeespiegelstijging. “Vanuit de stad vertrouwen we op Vlaanderen om alles grondig te blijven opvolgen in de komende decennia.”

Voor de Scheldekaaien geeft De Ridder mee dat er uitdrukkelijk is gekozen voor zowel vergroening als voor stukken plein waar evenementen kunnen plaatsvinden. “Tijdens het participatietraject vroegen bewoners en de diensten erfgoed en evenementen om in een aantal zones het oorspronkelijke karakter van de kaaien te behouden. Het inkrimpen van de evenementenruimte op de Zuiderdokken maakte het ook nodig om op de kaaivlakte Sint-Andries en Zuid voldoende verharde ruimte te voorzien.”

Daarnaast wil De Ridder zoveel mogelijk extra vergroenen. Een voorbeeld is de tweede fase van de kaaien ter hoogte van Sint-Andries. “Kijk bijvoorbeeld ook naar het stadsbos ter hoogte van Nieuw Zuid.”

Bij De Vlaamse Waterweg wil woordvoerster Caroline Peelaerts de bezorgdheid toch enigszins nuanceren. “We hebben niet het gevoel dat het Sigmaplan niet meer zou voldoen. Als de komende jaren blijkt dat een verhoging van de zeespiegel tegen 2100 meer wordt dan 60 centimeter, dan is er nog altijd een reserve van vijf overstromingsgebieden in het bekken van de Zeeschelde. Het gaat om 500 hectare gronden die we door de tijd heen kunnen verwerven. Samen met hogere dijken en waterkeringen, zoals in Antwerpen, zijn dat ingrepen die veel haalbaarder zijn dan een stormvloedkering (zoals in Zeeland, red.). Dat kost enorm veel geld. Bovendien loop je het risico dat zo’n kering faalt. Je hangt ook af van een menselijke beslissing bij een zware stormvloed.”