Virtueel in binnenkant van koe

Aan de universiteiten van Antwerpen kunnen studenten dierengeneeskunde alleen een bachelor behalen. Om hun master te halen moeten ze naar de universiteit van Gent. Daar komt dan het échte werk aan te pas: op levende dieren oefenen, injecties geven, rectale onderzoeken doen. Maar de laatste jaren merkten beide universiteiten dat die stap vaak te groot was. "Het omgaan met dieren was een probleem aan het worden. De samenstelling van onze studentengroep is heel erg veranderd. Het zijn niet meer de boerendochters en -zonen, of studenten die thuis veel dieren hebben."


Om de overgang naar Gent dus beter - en ook diervriendelijker te maken - kocht de Universiteit Antwerpen voor 50.000 euro een 'haptische' of een virtuele koe. Al moet je de vormen van een rund er wel bijdenken. Studenten kunnen met hun arm in een opening in een plastic bak gaan. Die bak heeft wel zwart-witte vlekken om de koe-impressie te creëren.

"Rond de middelvinger wordt een soort van vingerhoed gedaan, gekoppeld aan een motortje", legt professor Chris Van Ginneken uit. "De vinger beweegt zich in de lucht in de plastic bak. Het computersysteem geeft aan dat motortje weerstand waardoor de studenten het idee krijgen dat ze iets voelen." Zo zullen ze als ze naar beneden gaan het harde bekken van een rund voelen, of zullen ze een zachtere baarmoeder of hoger een kloppende slagader voelen. Afhankelijk van de plek in de plastic 'koe' krijgen ze een ander type weerstand aan die éne vinger. Dat geeft hen virtueel het idee waar ze ergens zitten in de koe."

Uiteraard zijn er verschillen met een echte koe. Maar studenten kunnen zich met deze technologie al beter oriënteren. "Eén van de meest voorkomende fouten is bijvoorbeeld dat studenten tot aan de schouder in een koe gaan voor een rectaal onderzoek. Maar als de koe niet drachtig is, liggen de baarmoeder en de eierstokken in de bekkenholte en volstaat het om tot de elleboog in de koe te gaan."


Een extra voordeel is dat de professoren op een computerscherm kunnen volgen en dat de student beschrijft wat er te voelen is. "Bij levende dieren konden wij niet controleren waar ze aan het voelen waren. De opties met deze virtuele koe zijn ook breder. We kunnen de verschillende stadia van een dracht simuleren. We zien dat deze methode zin heeft. Als onze studenten overgaan op onderzoeken naar levende dieren, gaan ze gestructureerder op zoek en weten ze welke kracht ze hiervoor moeten uitoefenen. Zo is er minder risico dat ze te hard nijpen in de organen en zal de koe veel minder last ondervinden." De demo-koe is de allereerste op een universiteit in België.