625.000 euro voor Antwerps alzheimeronderzoek

De cijfers blijven stuitend: één vrouw op drie en één man op zeven ontwikkelt een vorm van dementie. Wereldwijd verdiepen duizenden wetenschappers zich in de ziekte, waar tot op vandaag geen effectieve behandeling of medicijn tegen bestaat. Er is meer onderzoek nodig, maar dat kost heel veel geld. “Met de Stichting Alzheimer Onderzoek financieren we veelbelovende onderzoeken”, vertelt directeur Joost Martens. “Daarvoor kunnen we gelukkig rekenen op veel donateurs. Ondanks de coronacrisis konden we in 2021 voor een recordbedrag van 3,8 miljoen euro Belgisch wetenschappelijk onderzoek ondersteunen. Dit bedrag is een stijging van maar liefst 20% ten aanzien van 2020 en 40% ten aanzien van 2019.”

De Universiteit Antwerpen kent een rijke traditie op het vlak van neurodegeneratieve aandoeningen. Met prof. Christine Van Broeckhoven telt de universiteit een van de pioniers binnen dit onderzoeksdomein in haar rangen. Ook vandaag proberen honderden wetenschappers in Antwerpen de geheimen van alzheimer te ontrafelen. Drie onder hen krijgen nu samen 625.000 euro om hun huidige projecten een extra boost te geven.

Het onderzoeksvoorstel van de jonge wetenschapper Renzo Mancuso wordt door buitenlandse evaluatoren en de Wetenschappelijke Adviesraad van de Stichting Alzheimer Onderzoek bijzonder hoog gewaardeerd. Hij sleepte zelfs de Young Researcher Award in de wacht. Mancuso onderzoekt de rol van een belangrijk microglia-gen, namelijk ABCA7. Microglia zijn de immuuncellen van de hersenen, en hebben een grote invloed op de ziekte van Alzheimer. “We willen onderzoeken hoe veranderingen in het ABCA7-gen de functie van microglia beïnvloeden en bijdragen tot het verlies van hersencellen en de ontwikkeling van dementie. Zo willen we cellulaire processen identificeren die ons helpen om de ziekte te bestrijden.” 

Kristel Sleegers wil PRS-gebaseerde risicopredictie verbeteren door een gedetailleerd moleculair onderzoek naar DNA-veranderingen in nieuwe en gekende alzheimerrisicogenen. “PRS staat voor polygene risicoscores. Het is een manier om het risico op de ziekte van Alzheimer te berekenen, gebaseerd op het DNA van een persoon. Huidige PRS zijn slechts een benadering van het eigenlijke genetische risico, omdat de DNA-veranderingen die daadwerkelijk het risico op alzheimer verhogen, nog grotendeels onbekend zijn.”

Wouter De Coster, ten slotte, combineert de nieuwste methodes voor analyse van eiwitten, RNA-expressie en DNA-varianten. “Bij veel patiënten met frontotemporale dementie is de genetische oorzaak immers onbekend. Lopend onderzoek vond locaties in het DNA waar varianten correleren met een hoger risico voor de ziekte. Om ook de biologisch relevante mutaties te kunnen vinden, en zo meer inzicht in het ziektemechanisme te krijgen, combineren we de nieuwste methoden.”